Marzec to miesiąc, w którym wiele podmiotów musi dopełnić obowiązków środowiskowych. Jeden z nich dotyczy rozliczenia i uregulowania opłaty z tytułu korzystania ze środowiska. Kto musi dopełnić takich rozliczeń? Jakie sprawozdania trzeba złożyć?
Opłata za korzystanie ze środowiska jest ponoszona za:
Najczęściej rozliczaną opłatą środowiskową jest należność z tytułu wprowadzania gazów i pyłów w związku ze spalaniem paliw w silnikach samochodowych.
Rozliczeń w zakresie korzystania ze środowiska muszą dokonać podmioty z niego korzystające w rozumieniu art. 3 pkt 20 Prawa ochrony środowiska, tj.:
a) przedsiębiorcy w rozumieniu przepisów Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 ze zm.) oraz przedsiębiorcy zagraniczni w rozumieniu przepisów ustawy o zasadach uczestnictwa przedsiębiorców zagranicznych i innych osób zagranicznych w obrocie gospodarczym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2025 r. poz. 89), a także osoby prowadzące działalność wytwórczą w rolnictwie w zakresie upraw rolnych, chowu lub hodowli zwierząt, ogrodnictwa, warzywnictwa, leśnictwa i rybactwa śródlądowego,
b) jednostki organizacyjne niebędące przedsiębiorcą w rozumieniu przepisów Prawa przedsiębiorców,
c) osoby fizyczne niebędące podmiotem, o którym mowa w lit. a), korzystające ze środowiska w zakresie, w jakim korzystanie ze środowiska wymaga pozwolenia.
W przypadku składowania lub magazynowania odpadów, podmiotem korzystającym ze środowiska jest posiadacz odpadów. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy odpady zostały przekazane na rzecz podmiotu, który nie uzyskał wymaganego zezwolenia w zakresie gospodarki odpadami. Wówczas podmiotem korzystającym ze środowiska zobowiązanym do ponoszenia opłaty z tego tytułu jest podmiot, który przekazał te odpady. Natomiast jeżeli osoba fizyczna niebędąca przedsiębiorcą przekazuje odpady podmiotowi, który nie uzyskał wymaganego zezwolenia w zakresie gospodarki odpadami, podmiotem korzystającym ze środowiska jest podmiot, któremu przekazano te odpady.
Podmiot zobowiązany do wpłat musi samodzielnie obliczyć wysokość należnej wpłaty. Opłata stanowi iloczyn wielkości wprowadzonego ładunku i obowiązującej w danym roku stawki jednostkowej:
Op = E × St
| gdzie: | ||
| Op | - | należna opłata (w zł), |
| E | - | wielkość wprowadzonego ładunku (wielkość emisji) w okresie rozliczeniowym, |
| St | - | stawka jednostkowa obowiązująca w danym okresie rozliczeniowym. |
Wysokość stawek za rok 2024 zawiera obwieszczenie Ministra Klimatu i Środowiska w sprawie wysokości stawek opłat za korzystanie ze środowiska na rok 2024 (Mon. Pol. z 2023 r. poz. 914 ze zm.).
Kalkulator opłaty za gazy i pyły wprowadzane do powietrza przez środki transportu dostępny jest w serwisie www.kalkulatory.gofin.pl.
Podmiot korzystający ze środowiska musi złożyć do marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska wykaz, który zawiera informacje i dane o zakresie korzystania ze środowiska oraz o wysokości należnych opłat za dany rok kalendarzowy. Wykaz można złożyć w postaci papierowej albo elektronicznej. W przypadku wyboru drugiej formy można to zrobić na ePUAP, przez Elektroniczną Skrzynkę Podawczą, a dokument należy podpisać podpisem kwalifikowanym albo profilem zaufanym.
Poza tym, w zależności od specyfiki prowadzonej działalności i zgodnie ze sposobem korzystania ze środowiska, należy przedłożyć:
Wyliczoną opłatę środowiskową należy wnieść na rachunek bankowy marszałka województwa właściwego ze względu na miejsce korzystania ze środowiska. Z tym że wpłaty za wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza wynikające z eksploatacji niestacjonarnych urządzeń technicznych trzeba odprowadzić na rachunek urzędu marszałkowskiego właściwego ze względu na miejsce rejestracji podmiotu korzystającego ze środowiska.
Rozliczeń środowiskowych należy dokonać do 31 marca 2025 r. Opłaty nie trzeba regulować, gdy wyliczona roczna opłata dla jednego rodzaju korzystania ze środowiska (np. wprowadzania gazów lub pyłów do powietrza) nie przekracza 800 zł. Nie zwalnia to jednak z obowiązku złożenia rocznego wykazu (informacji). Formularz wykazu dostępny jest w programie DRUKI Gofin, w dziale Ochrona środowiska. Z tym że wykazów i informacji nie należy składać, jeśli wyliczona roczna opłata dla jednego rodzaju korzystania ze środowiska nie przekracza 100 zł.
Zobowiązania z tytułu opłaty za korzystanie ze środowiska przedawniają się z upływem 5 lat, licząc od końca roku, w którym upłynął termin płatności danej opłaty.
W sytuacji gdy podmiot korzystający ze środowiska nie złoży corocznego wykazu, marszałek województwa wyliczy mu opłatę na podstawie własnych ustaleń lub wyników kontroli wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska. Natomiast gdy dane w złożonym wykazie będą budziły zastrzeżenia marszałka, wówczas ustali on samodzielnie kwotę należnej opłaty i podmiot korzystający ze środowiska będzie musiał zapłacić kwotę stanowiącą różnicę pomiędzy opłatą należną a wynikającą ze złożonego wykazu. Jeżeli okaże się, że korzystający ze środowiska nie posiada wymaganego pozwolenia na wprowadzanie gazów lub pyłów do powietrza, to dodatkowo zapłaci opłatę podwyższoną o 500%. Ponadto może zostać nałożona administracyjna kara pieniężna za przekroczenie lub naruszenie warunków:
|
Przykłady podmiotów zobowiązanych do rozliczeń w zakresie opłaty za korzystanie ze środowiska:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 27.04.2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2024 r. poz. 54 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
