Zasady rozliczania nadwyżki podatku VAT

W przypadku gdy z rozliczenia VAT wynika nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, podatnik decyduje czy nadwyżkę tę wykazać do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy, czy też do zwrotu bezpośredniego. Zwrot bezpośredni jest prawem podatnika, z którego nie musi on korzystać.

Zwrot bezpośredni w deklaracji VAT

Jak wynika z art. 87 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy rozliczeniowe. Decydując się na to podatnik w deklaracji VAT-7 i VAT-7K wypełnia pozycje 56 i 61, wskazując wysokość kwoty nadwyżki podatku naliczonego nad należnym. Natomiast w deklaracji VAT-7D wypełnia odpowiednio poz. 62 i 67.

Podatnik może także zdecydować o wykazaniu tej nadwyżki do zwrotu na rachunek bankowy.

Podstawowym terminem zwrotu nadwyżki podatku naliczonego nad należnym za dany okres rozliczeniowy jest termin 60-dniowy liczony od dnia złożenia deklaracji z wykazaną kwotą tej nadwyżki. Zatem niezależnie od rodzaju wykonywanych przez podatnika czynności, co do zasady, przysługuje mu zwrot tej nadwyżki w ciągu 60 dni od dnia złożenia deklaracji.

Również podatnik, który w danym okresie rozliczeniowym nie wykonał czynności opodatkowanych podatkiem VAT na terytorium kraju oraz czynności wymienionych w art. 86 ust. 8 pkt 1, może otrzymać - na umotywowany wniosek - zwrot wykazanego w deklaracji podatku naliczonego od dokonanych zakupów, jednak zwrot ten, co do zasady, przysługuje mu w ciągu 180 dni, licząc od dnia złożenia deklaracji. W tym przypadku podatnik musi wypełnić pozycje 56, 57 i 60 deklaracji VAT-7 i VAT-7K oraz pozycje 62, 63 i 66 deklaracji VAT-7D. Dodatkowo w części G deklaracji zaznaczyć powinien pozycję 66 "Wniosek o zwrot podatku" - w deklaracji VAT-7 i VAT-7K albo pozycję 72 - w deklaracji VAT-7D.

Podatnik ma też możliwość skrócenia terminu oczekiwania na zwrot w takim przypadku. Termin ten można bowiem skrócić do 60 dni, pod warunkiem, że podatnik, oprócz pisemnego wniosku w tej sprawie, złoży zabezpieczenie majątkowe w wysokości odpowiadającej kwocie wnioskowanego zwrotu podatku.

Ponadto podatnik musi złożyć umotywowany wniosek o zwrot nadwyżki VAT w terminie 60 dni, gdy dokonuje dostawy towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju i nie dokonuje sprzedaży opodatkowanej w Polsce. Ma taką możliwość, jeżeli importowane lub nabyte towary i usługi dotyczą dostawy towarów lub świadczenia usług przez podatnika poza terytorium kraju i jeżeli kwoty te mogłyby być odliczone, gdyby czynności te wykonywane były na terytorium kraju, a podatnik posiada dokumenty, z których wynika związek odliczonego podatku z tymi czynnościami.

Na podstawie art. 87 ust. 2 ustawy o VAT, organ podatkowy, na żądanie podatnika, może również przekazać przysługujący podatnikowi zwrot nadwyżki podatku naliczonego nad należnym nie na rachunek podatnika, ale na rachunek banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej jako zabezpieczenie udzielonego przez ten bank lub kasę kredytu. Podstawą dokonania zwrotu na rachunek banku lub SKOK-u jest złożone przez podatnika do naczelnika urzędu skarbowego, pisemne, nieodwołalne upoważnienie organu podatkowego, potwierdzone przez bank lub SKOK udzielający kredytu, do przekazania tego zwrotu. Upoważnienie to należy złożyć w terminie do złożenia deklaracji podatkowej, w której podatnik wykazał nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym jako kwotę do zwrotu.

Skrócony termin zwrotu VAT

Podstawowy termin zwrotu może ulec skróceniu do 25 dni od dnia złożenia deklaracji. Zwrot w takim terminie jest możliwy wówczas, gdy kwoty podatku naliczonego, wykazane w deklaracji podatkowej, wynikają z:

1) faktur dokumentujących należności, które zostały w całości zapłacone, z uwzględnieniem art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584 ze zm.),

2) dokumentów celnych, deklaracji importowej oraz decyzji, o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ustawy o VAT, i zostały przez podatnika zapłacone,

3) importu towarów rozliczanego zgodnie z art. 33a ustawy o VAT, wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, świadczenia usług, dla których podatnikiem jest ich usługobiorca, lub dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jeżeli w deklaracji podatkowej została wykazana kwota podatku należnego od tych transakcji.

Wynika to z art. 87 ust. 6 ustawy o VAT.

Aby otrzymać zwrot w skróconym terminie, podatnik musi złożyć stosowny wniosek w tej sprawie. Podatnik w tym przypadku wypełnia odpowiednio pozycje 56, 57 i 58 deklaracji VAT-7 i VAT-7K bądź pozycje 62, 63 i 64 deklaracji VAT-7D, a ponadto w części G w pozycji 67 (pozycji 73) wskazuje, że złożył wniosek o przyspieszony zwrot (poprzez zaznaczenie kwadratu "tak").

Należy podkreślić, że w odniesieniu do przyspieszonego terminu zwrotu VAT zostaną wprowadzone istotne zmiany w ustawie o VAT, które mają wejść w życie już od 1 stycznia 2017 r. (patrz ramka). Jak z nich wynika, warunki otrzymania przez podatnika zwrotu w terminie przyspieszonym zostaną zaostrzone. Zwrot w tym terminie nie będzie dotyczył podatników nowych. Uzasadnieniem do wprowadzenia tych zmian, zdaniem Ministerstwa Finansów, jest to, że obecne brzmienie przepisu art. 87 ust. 6 ustawy o VAT uprawniające do otrzymania zwrotu w terminie 25 dni uniemożliwia urzędom skarbowym w tym terminie sprawdzenie, czy podatnik nie ma zamiaru wyłudzenia podatku. Ponadto w przypadku kwot podatku naliczonego, który nie został rozliczony w poprzednich okresach, podatnicy i urzędy skarbowe mają problem z udowodnieniem w tak krótkim terminie zapłaty należności wynikających ze wszystkich faktur.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.)