Facebook

Jak szukać?»

Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Podatki  »  Podatek dochodowy  »   Odwołanie pracownika z urlopu w podatku dochodowym
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Odwołanie pracownika z urlopu w podatku dochodowym

Gazeta Podatkowa nr 64 (2043) z dnia 10.08.2023
Agata Cieśla

W Kodeksie pracy zostały zdefiniowane okoliczności, w jakich pracodawca uprawniony jest do odwołania pracownika z urlopu wypoczynkowego. Jeżeli do takiego odwołania dochodzi, to jest on m.in. zobowiązany do zwrotu pracownikowi kosztów poniesionych bezpośrednio w związku z odwołaniem. Część pracodawców decyduje się również na zapewnienie pracownikom, których urlop zostaje przerwany, także innych, pozakodeksowych świadczeń. Niezależnie od podstawy prawnej wszystkie należy prawidłowo rozliczyć na gruncie podatku dochodowego.

Świadczenia kodeksowe

W Kodeksie pracy ustawodawca wskazał, że pracodawca ma możliwość odwołania z urlopu pracownika, jeżeli jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania tego urlopu. W praktyce do takich okoliczności należy: potrzeba zastąpienia innego pracownika, który np. z powodów zdrowotnych nagle trafił do szpitala, konieczność realizacji w krótkim czasie dodatkowego zamówienia kontrahenta czy też konieczność usunięcia nagłej awarii.

Pracodawcę odwołującego z urlopu Kodeks zobowiązuje do pokrycia kosztów poniesionych przez odwołanego pracownika w bezpośrednim związku z tym odwołaniem. Zakres tych wydatków nie został kodeksowo określony. W praktyce natomiast przyjmuje się, że pojęcie to obejmuje wszystkie udokumentowane wydatki poniesione na:

  • wykupiony wcześniej przez pracownika pobyt w hotelu, ośrodku wypoczynkowym, pensjonacie, apartamencie itp., wraz z opłaconym z góry wyżywieniem - w części, w jakiej pracownik nie mógł skorzystać z tych świadczeń z powodu odwołania go z urlopu, o ile nie przysługuje mu zwrot tych kosztów od organizatora wypoczynku,
  • wykupione wcześniej i zaplanowane do odbycia podczas urlopu: wycieczki, imprezy kulturalne, rozrywkowe i rekreacyjne (np. skok na banji, górski spływ pontonowy, bilety na koncert), w których pracownik nie wziął udziału wskutek odwołania go z urlopu (jeżeli nie przysługuje mu zwrot kosztów od organizatora tych atrakcji),
  • podróż powrotną z miejsca, w którym pracownik spędzał urlop (koszty biletów lotniczych oraz przejazd innymi środkami transportu),
  • zakup biletów z zaplanowaną uprzednio datą powrotu z wczasów, mieszczącą się w uzgodnionym z pracodawcą pierwotnym terminie zakończenia urlopu (również, o ile nie ma możliwości ich zwrotu przez organizatora wypoczynku),
  • noclegi w drodze powrotnej z urlopu.

Przychód pracownika

Gdy pracowniczym świadczeniem uzyskanym w tytułu odwołania z urlopu przez pracodawcę jest jedynie zwrot kosztów bezpośrednio związanych z tym odwołaniem, czyli obejmuje ono wyłącznie tzw. należności kodeksowe, wówczas ich wartość nie stanowi pracowniczego przychodu. Nie stanowią one bowiem przysporzenia majątkowego - są one wyłącznie zwrotem wcześniej poniesionych wydatków.

Kodeks pracy zezwala również pracodawcy na przesunięcie pracownikowi zaplanowanego wcześniej urlopu z przyczyn szczególnie ważnych z jego punktu widzenia. Takie sytuacje nie należą do rzadkości. W praktyce występują m.in. wówczas, gdy nieobecność pracownika w danym momencie spowodowałaby poważne problemy z realizacją strategicznego dla firmy projektu. Co prawda w takich okolicznościach Kodeks nie wymaga od pracodawcy zwrotu pracownikowi kosztów bezpośrednio związanych z przesunięciem urlopu. Jeśli jednak zapewni mu zwrot takich wydatków, to na gruncie pdof po stronie pracownika należy przyjąć, że są to koszty bezpośrednio związane z odwołaniem z urlopu.

Jeżeli pracodawca pozakodeksowo z własnej inicjatywy postanowi zrefundować pracownikowi koszty, które nie mają bezpośredniego związku z odwołaniem z urlopu (np. koszty zakupionej odzieży, sprzętu sportowego czy rekreacyjnego), czy wypłacić dodatkową kwotę będącą rekompensatą za przerwanie wypoczynku, to dla pracownika wartość otrzymanych z tego tytułu należności będzie przychodem ze stosunku pracy. Przychód ten podlega opodatkowaniu na zasadach przewidzianych dla pracowniczych wynagrodzeń w miesiącu wypłaty (postawienia do dyspozycji) tego świadczenia.

Koszt firmowy

Z uwagi na to, że pracodawca odwołujący pracownika z urlopu w warunkach wskazanych w Kodeksie pracy jest ustawowo zobowiązany do dokonania mu zwrotu określonych kosztów, to wartość związanych z tym wydatków podlega rozliczeniu w firmowych kosztach podatkowych jako tzw. koszty pracownicze. Przerywając w takich okolicznościach pracowniczy urlop, pracodawca zakłada bowiem, że zrealizowane przez niego zadania przyczynią się do powstania lub zwiększenia firmowych przychodów. W ten sam sposób w rachunku podatkowym podlegają zakwalifikowaniu wydatki pozostające w bezpośrednim związku z przesunięciem pracowniczego urlopu.

Jednak zarówno w przypadku odwołania pracownika z urlopu, jak i przesunięcia jego terminu, kosztów podatkowych u pracodawcy nie stanowi wartość dokonanego zwrotu kwot niepozostających w bezpośrednim związku z odwołaniem (przesunięciem) z urlopu, czyli tych będących wynikiem wyłącznie jego inicjatywy.

Przykład

Na początku lipca 2023 r. jeden z dwóch pracowników zatrudnionych w firmie na stanowisku kierowcy na podstawie umowy o pracę uczestniczył w kolizji drogowej, w wyniku czego przeszedł operację i przebywał w szpitalu. W związku z tym pracodawca odwołał z urlopu wypoczynkowego drugiego z zatrudnionych kierowców mogącego przejąć jego obowiązki.

Pracownik ten dostarczył pracodawcy fakturę za wczasy na kwotę 4.100 zł oraz powrotny bilet na samolot na kwotę 2.050 zł. Pracodawca zwrócił je pracownikowi oraz dodatkowo wypłacił rekompensatę z tytułu odwołania z urlopu w wysokości 5.000 zł (razem 11.150 zł). Ze wskazanych należności kwota:

- 6.150 zł stanowi zwrot kosztów bezpośrednio związanych z odwołaniem z urlopu - tym samym jest kosztem podatkowym pracodawcy i nie stanowi przychodu pracownika,
- 5.000 zł rekompensaty - jest dla pracownika opodatkowanym przychodem, a u pracodawcy nie stanowi kosztu podatkowego.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.07.1991 r. o pdof (Dz. U. z 2022 r. poz. 2647 ze zm.)

Ustawa z dnia 15.02.1992 r. o pdop (Dz. U. z 2022 r. poz. 2587 ze zm.)

Podatek dochodowy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - dopasowania reklam w serwisach społecznościowych,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych oraz do śledzenia użytkowników, kliknięć i konwersji wyświetlanych reklam w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.