Prowadzę działalność gospodarczą, z tytułu której jestem podatnikiem podatku VAT, ale oprócz tego od dwóch lat wynajmuję dwa mieszkania prywatne na cele mieszkaniowe. Obrót z najmu mieszkań wykazuję jako sprzedaż zwolnioną w deklaracji VAT-7. Czy obrót z najmu tych mieszkań powinienem wliczać do ustalenia wskaźnika proporcji?
Określona w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT zasada obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącza możliwość dokonywania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które są wykorzystywane do czynności zwolnionych od podatku, a także niepodlegających temu podatkowi. Odliczyć można tylko podatek naliczony zawarty w cenie nabywanych przez podatnika towarów i usług, które służą wykonywaniu czynności opodatkowanych.
Aby prawidłowo odpowiedzieć na zadane przez Czytelnika pytanie, należy zwrócić uwagę na zawartą w ustawie o VAT definicję działalności gospodarczej, przez którą rozumie się m.in. wykorzystywanie towarów i wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT). Oznacza to, że podmiot dokonujący wynajmu składników majątku (nawet jeśli jest to osoba fizyczna nieprowadząca działalności gospodarczej) zgodnie z powyższą regułą staje się podatnikiem podatku VAT.
Z kolei reguły dotyczące rozliczenia podatku naliczonego przy zakupach towarów i usług związanych z czynnościami, w stosunku do których przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, jak i z czynnościami, odnośnie których prawo to nie przysługuje zawarte zostały w przepisach art. 90 ustawy.
W art. 90 ust. 6 pkt 1 ustawy postanowiono, że przy ustalaniu proporcji nie uwzględnia się m.in. obrotu z tytułu transakcji w zakresie nieruchomości i transakcji finansowych, jeżeli transakcje te miały charakter pomocniczy, czyli nie należą do zasadniczej działalności podatnika.
W ukształtowanym już przez organy podatkowe i sądy stanowisku przyjęto, iż przy ocenie, czy dana transakcja ma charakter pomocniczy nie powinien decydować jeden wskaźnik, punkt odniesienia czy też jedno tylko kryterium, ale ich całokształt wyznaczający miejsce, znaczenie i zakres danych transakcji w całej działalności gospodarczej podatnika. Czynność może być uznana za pomocniczą, jeżeli stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika.
Usługę najmu lokalu mieszkalnego bez wątpienia należy zaliczyć do transakcji dotyczących nieruchomości.
Skoro zatem Czytelnik wynajmując mieszkania prywatne działa w charakterze podatnika podatku VAT (czynność ta wyczerpuje znamiona działalności gospodarczej) i usługa ta nie stanowi dla niego czynności pomocniczej, to świadczenie przez niego usług najmu stanowi obrót w rozumieniu przepisów o podatku VAT, który winien zostać uwzględniony do wyliczenia proporcji, o której mowa wyżej.
Do wyliczenia proporcji należy przyjąć całkowity roczny obrót ogółem uzyskany ze sprzedaży opodatkowanej oraz ogółem obrót zwolniony, w tym obrót z tytułu najmu lokalu mieszkalnego na cele mieszkaniowe korzystający ze zwolnienia na mocy art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy o VAT.
|