Zasadą jest, że sprzedaż dla osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej i rolników ryczałtowych (dalej: osób prywatnych) należy ewidencjonować w kasie rejestrującej. Są jednak pewne zwolnienia z ewidencjonowania, które szczegółowo zostały określone w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 29 listopada 2012 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. poz. 1382). Są to m.in. zwolnienia przedmiotowe (zwolnienie ze względu na rodzaj wykonywanych czynności), a jedno z nich dotyczy sprzedaży wysyłkowej. Aby z tego zwolnienia skorzystać, muszą być spełnione pewne warunki.
Warunki zwolnienia sprzedaży wysyłkowej z ewidencjonowania w kasie fiskalnej
Na mocy § 2 ust. 1 i poz. 36 załącznika do ww. rozporządzenia, zwolniona z obowiązku ewidencjonowania, nie później jednak niż do 31 grudnia 2014 r., jest dostawa towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub przesyłkami kurierskimi), pod warunkiem że:
1) zapłaty za wykonaną czynność dokonano w całości za pośrednictwem poczty, banku lub spółdzielczej kasy oszczędnościowo-kredytowej (odpowiednio na rachunek bankowy podatnika lub na rachunek podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, której jest członkiem),
2) z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika, jakiej konkretnie czynności dotyczyła i na czyją rzecz została dokonana (dane nabywcy, w tym jego adres).
Uwaga! Podobne zwolnienie obowiązywało również w 2012 r., z tym że wówczas istniał dodatkowy warunek - a mianowicie zwolnienie to nie dotyczyło podatników, którzy rozpoczęli ewidencjonowanie tych czynności przed dniem 1 stycznia 2011 r. Obecnie takiego warunku nie ma, a to oznacza, że jeżeli dotychczas (w 2012 r.) podatnik ewidencjonował sprzedaż wysyłkową w kasie fiskalnej, to obecnie (w 2013 r.) może z tego zrezygnować (jeżeli spełnione są wyżej wymienione warunki).
Zapłata kurierowi "za pobraniem"
W przypadku sprzedaży wysyłkowej niekiedy zapłata dokonywana jest "za pobraniem", czyli gdy klient płaci gotówką za otrzymaną przesyłkę kurierowi. Pomimo, że w tym przypadku zapłata nie jest dokonywana bezpośrednio na rachunek sprzedawcy, to organy podatkowe nie kwestionują prawa do zwolnienia z ewidencjonowania, o ile kurier otrzymane kwoty wpłaci następnie na rachunek sprzedawcy, podając w tytule przelewu numery przesyłek, których płatność dotyczy.
Jeżeli kurier jednym przelewem płaci za wiele przesyłek, a podanie ich wszystkich w treści przelewu nie jest możliwe, wówczas firma kurierska powinna dodatkowo przedstawiać podatnikowi specyfikację zawierającą dane pozwalające ustalić, jakich transakcji zapłata dotyczy (numer listu przewozowego, nazwę i adres odbiorcy, numer faktury, kwotę zapłaty od danego kontrahenta, łączną wartość przelewu, itp.). Taki sposób dokumentacji (i prawo do zwolnienia z ewidencjonowania) zaakceptował Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z 14 lutego 2013 r., nr IPPP2/443-1212/12-3/RR.
Towar dostarczony własnym transportem a prawo do zwolnienia z ewidencjonowania
Analizując warunki zwolnienia z ewidencjonowania w kasie fiskalnej sprzedaży wysyłkowej warto przytoczyć również interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 14 marca 2013 r., nr IPPP2/443-1287/12-4/RR. Dotyczyła ona prawa do zwolnienia z ewidencjonowania, gdy podatnik rezygnuje z usług firmy kurierskiej (Poczty Polskiej) i dowozi towar własnym transportem (lub gdy towar dostarcza bezpośrednio producent). W takim przypadku organ podatkowy uznał, że nie są spełnione warunki zwolnienia z ewidencjonowania określone w § 2 ust. 1 i poz. 36 załącznika do ww. rozporządzenia, gdyż przysługuje ono tylko w przypadku, gdy dostawa jest dokonywana przez pocztę lub kuriera. W tej interpretacji podkreślono również, że pomimo, iż ww. sprzedaż będzie należało ewidencjonować w kasie fiskalnej (jeżeli podatnik nie korzysta z innych zwolnień - np. podmiotowego), to nadal nie będzie trzeba ewidencjonować sprzedaży następującej przesyłkami kurierskimi (pocztą). Możliwa jest bowiem częściowa rejestracja sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej, która nie podlega zwolnieniu.
Kiedy sprzedaż wysyłkowa nie może być zwolniona z ewidencjonowania?
W ww. rozporządzeniu wymieniono przypadki, gdy zwolnień przedmiotowych z ewidencjonowania (dotyczy również sprzedaży wysyłkowej) nie stosuje się. Dotyczy to sprzedaży towarów (usług) wymienionych w § 4 ww. rozporządzenia, czyli np. sprzedaży sprzętu radiowego, telewizyjnego, telekomunikacyjnego, fotograficznego, płyt CD, DVD, wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych, itd. Sprzedaż takich towarów trzeba zatem obowiązkowo ewidencjonować w kasie fiskalnej.
Żadne przepisy nie precyzują jednak, w którym momencie należy zaewidencjonować sprzedaż w kasie fiskalnej. W praktyce jednak przyjęło się, że powinno to nastąpić w momencie powstania obowiązku podatkowego.
Przy sprzedaży wysyłkowej obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania zapłaty (art. 19 ust. 13 pkt 6 ustawy o VAT). Wprawdzie literalne brzmienie tego przepisu odnosi się tylko do sprzedaży wysyłkowej dokonywanej "za zaliczeniem pocztowym", to w praktyce przyjęło się, że dotyczy on również sprzedaży dokonanej "za pobraniem". Tak uznał przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w interpretacji indywidualnej z 27 grudnia 2012 r., nr IBPP3/443-1049/12/KG. Powołując się na definicje słownikowe pojęć "za zaliczeniem pocztowym" i "za pobraniem" organ podatkowy wyjaśnił, że oba terminy traktowane są tożsamo i uznał, że:
"(…) otrzymanie zapłaty w przypadku dostawy wysyłkowej dokonanej "za zaliczeniem pocztowym" jest równoznaczne z otrzymaniem zapłaty "za pobraniem" przez firmy kurierskie. Moment powstania obowiązku podatkowego w obu przypadkach jest jednakowy. Wobec powyższego należy stwierdzić, iż (…) art. 19 ust. 13 pkt 6 ustawy nie dotyczy wyłącznie zaliczenia pocztowego, realizowanego przez Pocztę Polską, lecz także innych firm, np. kurierskich, umożliwiających wysyłkę towarów "za pobraniem". (…)"
Jeżeli przyjmiemy, że sprzedaż wysyłkową należy zaewidencjonować w kasie fiskalnej w dniu powstania obowiązku podatkowego, to w przypadku, gdy zapłata następuje kurierowi, podatnik wystawiałby paragon już po dostarczeniu towaru (tj. w momencie otrzymania zapłaty od kuriera). Jeżeli sprzedaż ta została dodatkowo udokumentowana fakturą (choć nie było to obowiązkowe), paragon ten podatnik powinien - co do zasady - dołączyć do pozostającego u niego egzemplarza tej faktury (§ 7 ust. 1 rozporządzenia fakturowego). Jeżeli natomiast podatnik faktury nie wystawił, paragon powinien wydać nabywcy (patrz - art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy o VAT i § 6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących; Dz. U. poz. 363). W takim przypadku musiałby paragon wysłać klientowi osobno, co może być niepraktyczne. Aby tego uniknąć, rozsądnym rozwiązaniem wydaje się zaewidencjonowanie sprzedaży w kasie fiskalnej już w momencie wydania towaru, czyli przed powstaniem obowiązku podatkowego i wysłanie go nabywcy wraz z towarem. Taki sposób postępowania zaakceptował Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w przytoczonej wyżej interpretacji indywidualnej. Uznał on wprawdzie, że co do zasady, ujęcie sprzedaży w kasie rejestrującej powinno nastąpić z chwilą powstania obowiązku podatkowego, ale może także nastąpić wcześniej. W tej interpretacji czytamy:
"(…) Podatnik jest obowiązany tak zorganizować i prowadzić odpowiednie urządzenia ewidencyjne, aby nie doprowadzić do naruszenia obowiązku podatkowego. Wypada jednak zauważyć, że przepisy nie zabraniają ewidencjonowania sprzedaży przed powstaniem obowiązku podatkowego. Nie jest zatem nieprawidłowe zaewidencjonowanie sprzedaży wcześniej, przed powstaniem obowiązku podatkowego, czyli w dniu wysyłki zakupionego towaru. Trzeba jednak mieć na uwadze to, aby ewidencjonowanie obrotu w terminie innym niż moment powstania obowiązku podatkowego nie prowadziło do niezgodności prowadzonej ewidencji z rzeczywistym przebiegiem operacji gospodarczych. (…)"
Należy jednak zwrócić uwagę, że wcześniejsze zaewidencjonowanie sprzedaży w kasie fiskalnej w żaden sposób nie wpłynie na datę powstania obowiązku podatkowego - ten bowiem związany jest tylko z momentem otrzymania zapłaty. Jeżeli zatem wystawienie paragonu fiskalnego i otrzymanie zapłaty nastąpi w tym samym miesiącu, do rozliczenia VAT będzie można przyjąć kwotę wynikającą z raportu fiskalnego okresowego (miesięcznego). Natomiast gdyby zapłata nastąpiła w miesiącu następnym, w celu prawidłowego rozliczenia VAT podatnik powinien odpowiednio skorygować kwoty wynikające z raportu fiskalnego, a także dokonać odpowiedniej adnotacji w odrębnej ewidencji korekt.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
