Prowadząc działalność gospodarczą podatnicy muszą liczyć się z tym, że w niektórych sytuacjach zmuszeni będą do korygowania swoich rozliczeń. Wśród przypadków, w których w wyniku korekty faktury następuje obniżenie obrotu oraz obniżenie podatku należnego, wymienić należy:
W praktyce może się zdarzyć, że ze względu na ujęcie faktury korygującej w danej deklaracji, pojawi się ujemna wartość sprzedaży i ujemna kwota podatku należnego. Nie ma wątpliwości, że sytuacja taka jest dozwolona w świetle obowiązujących przepisów. W punkcie 3 objaśnień ogólnych do deklaracji VAT-7, VAT-7K i VAT-7D, zawartych w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie wzorów deklaracji podatkowych dla podatku od towarów i usług (Dz. U. nr 211, poz. 1333 ze zm.) stwierdzono, że wszystkie wartości ujemne należy poprzedzać znakiem (-).
Rozliczenie faktur korygujących obniżających podstawę opodatkowania i kwotę podatku należnego odbywa się na zasadach określonych w art. 29 ust. 4a-4c ustawy o VAT. W świetle tego przepisu, w przypadku gdy podstawa opodatkowania ulega zmniejszeniu w stosunku do podstawy określonej w wystawionej pierwotnie fakturze, obniżenia podstawy opodatkowania podatnik dokonuje pod warunkiem posiadania, przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy, w którym nabywca towaru lub usługi otrzymał korektę faktury, potwierdzenia otrzymania korekty faktury przez nabywcę towaru lub usługi, dla którego wystawiono fakturę. Uzyskanie potwierdzenia otrzymania przez nabywcę towaru lub usługi korekty faktury po terminie złożenia deklaracji podatkowej za dany okres rozliczeniowy uprawnia podatnika do uwzględnienia korekty faktury za okres rozliczeniowy, w którym potwierdzenie to uzyskano.
Przykład W ewidencji sprzedaży i następnie w deklaracji VAT-7 za marzec 2012 r. podatnik wykazał sprzedaż opodatkowaną stawką 23% na wartość netto 40.000 zł, podatek VAT 9.200 zł oraz sprzedaż opodatkowaną według stawki 8% na kwotę 20.000 zł plus VAT w kwocie 1.600 zł. Podatnik miał obowiązek uwzględnić w rozliczeniu za ten miesiąc wystawioną w styczniu fakturę korygującą zmniejszającą sprzedaż opodatkowaną według stawki 8% (w marcu otrzymał potwierdzenie odbioru faktury korygującej przez nabywcę). Korekta kwoty netto wyniosła (-) 35.000 zł, a VAT (-) 2.800 zł. W związku z ww. korektą w pozycjach 27 i 28 deklaracji VAT-7 pojawiły się wartości ujemne (wartość netto (-) 15.000 zł, podatek należny (-) 1.200 zł). W podsumowaniu kwot podstawy opodatkowania i podatku należnego stosować należy matematyczne zasady, w związku z czym podstawa opodatkowania w poz. 45 deklaracji VAT wyniesie 25.000 zł, natomiast podatek należny w poz. 46 wyniesie 8.000 zł. |
Należy pamiętać, że opisane powyżej zasady ujmowania kwot wynikających z korekt faktur dotyczą każdej innej pozycji deklaracji. Jeżeli w deklaracji pojawią się kwoty poprzedzone znakiem (-), to dla organu podatkowego jest to informacja, że w deklaracji ujęte zostały faktury korygujące. Podatnik nie ma obowiązku składania pisemnych wyjaśnień co do przyczyn pojawienia się w deklaracji ujemnych wartości. Obowiązek taki dotyczy bowiem przypadków, w których składana jest korekta deklaracji (art. 81 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - Dz. U. z 2005 r. nr 8, poz. 60 ze zm.). Nic jednak nie stoi na przeszkodzie, aby załączyć do deklaracji wyjaśnienie przyczyn pojawienia się w deklaracji wartości ujemnych. Pomoże to zapobiec w wielu przypadkach wdrożeniu przez urząd skarbowy procedur sprawdzających.
2. Ujemny podatek naliczony
Wystawienie przez dostawcę towaru bądź wykonawcę usługi faktury korygującej obniżającej podatek należny powoduje jednocześnie obniżenie podatku naliczonego u nabywcy tego towaru czy usługi. Dlatego też może wystąpić sytuacja, że podatnik uwzględniający w deklaracji VAT fakturę korygującą podatek naliczony in minus, otrzyma w wyniku wyliczenia kwoty ujemne.
Uwaga
Jeżeli podatnik wykazuje podatek naliczony ze znakiem (-), to ta kwota powiększa zobowiązanie podatkowe za dany okres rozliczeniowy.
Przykład W deklaracji VAT-7 za marzec 2012 r. podatnik wykazał sprzedaż opodatkowaną stawką podstawową na wartość netto 10.000 zł, podatek VAT 2.300 zł. W rozliczeniu za ten miesiąc nie wykazał podatku naliczonego od dokonywanych zakupów towarów i usług, natomiast ujął ujemny podatek naliczony w kwocie 1.000 zł w związku z otrzymaną fakturą korygującą. Z zestawienia kwot podatku należnego i naliczonego wynika, że w deklaracji tej podatnik wykazać powinien zobowiązanie podatkowe w kwocie 3.300 zł. |
Często podatnicy mają wątpliwości, co do zasadności rozliczenia faktury zmniejszającej kwotę podatku naliczonego w sytuacji gdy w danym okresie rozliczeniowym, w którym tę fakturę będą ujmować, nie wykonali czynności opodatkowanych. Pamiętać należy, że brak czynności opodatkowanych w danym miesiącu nie skutkuje brakiem prawa do rozliczenia podatku naliczonego, zatem nie ma przeszkód, aby w deklaracji ująć tylko fakturę korygującą podatek naliczony. Wówczas kwota ta - przy braku innych wartości w deklaracji - stanowić będzie zobowiązanie podatkowe podlegające wpłacie na rachunek urzędu skarbowego.
Przykład W marcu 2012 r. podatnik otrzymał fakturę korygującą, dotyczącą zakupu dokonanego w 2011 r. Faktura ta zmniejszała podatek naliczony o 2.000 zł. W miesiącu tym podatnik nie wykonał żadnych czynności opodatkowanych. W myśl przepisu art. 86 ust. 10a ustawy o VAT podatnik rozlicza podatek z faktury korygującej w rozliczeniu za miesiąc jej otrzymania. Nic nie stoi na przeszkodzie, aby mimo braku sprzedaży wykazał ujemny podatek naliczony wynikający z faktury korygującej w deklaracji za marzec 2012 r. W deklaracji VAT-7 za ten miesiąc zostanie on wykazany w pozycji 52 ze znakiem (-). Kwota 2.000 zł będzie stanowiła podatek należny podlegający wpłacie na rachunek urzędu skarbowego. |
|