Ulga abolicyjna - objaśnienia podatkowe Ministra Finansów

W dniu 10 sierpnia 2021 r. Minister Finansów wydał objaśnienia podatkowe dotyczące ulgi abolicyjnej. Objaśnienia te zamieszczone są na stronie internetowej Ministerstwa Finansów, dalej: MF (www.gov.pl).

Dwie metody unikania podwójnego opodatkowania

W zawartych przez Polskę umowach o unikaniu podwójnego opodatkowania występują dwie metody unikania podwójnego opodatkowania:

• metoda wyłączenia z progresją,
• metoda proporcjonalnego odliczenia.

Ustalenia, która metoda w danej sytuacji znajdzie zastosowanie, należy dokonać na podstawie zapisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej z państwem uzyskania dochodu. Przy ustalaniu powyższego należy uwzględnić również zapisy Konwencji MLI.

Pisaliśmy o tym w dodatku nr 9 dołączonym do Biuletynu Informacyjnego z 1.03.2021 r. na str. 9-13

Przypomnijmy, że metoda wyłączenia z progresją polega na tym, że dochód osiągnięty za granicą, zwolniony od opodatkowania na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania, wyłącza się z podstawy opodatkowania. Jednak dla ustalenia stawki podatku od pozostałego dochodu (podlegającego opodatkowaniu w Polsce) stosuje się stawkę podatku właściwą dla całego dochodu, tzn. łącznie z dochodem osiągniętym za granicą.

W przypadku tej metody opodatkowania podatnik ma obowiązek złożyć zeznanie roczne, jeżeli:

• osiągnie inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce według skali podatkowej,
• będzie chciał skorzystać z preferencyjnego rozliczenia rocznego (łącznie z małżonkiem lub w sposób przewidziany dla osób samotnie wychowujących dzieci).

Z kolei przy metodzie proporcjonalnego odliczenia dochód osiągany za granicą należy wykazać do opodatkowania w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się podatek zapłacony za granicą. Odliczenie to możliwe jest tylko do wysokości podatku przypadającego proporcjonalnie na dochód uzyskany w obcym państwie.

Przy zastosowaniu metody proporcjonalnego odliczenia dochód uzyskany za granicą należy wykazać w zeznaniu rocznym, bez względu na to, czy oprócz dochodów z zagranicy podatnik uzyskał inne dochody podlegające opodatkowaniu w Polsce.

Ulga abolicyjna - zasady ustalania

Istotą ulgi abolicyjnej jest zmniejszenie różnic w opodatkowaniu podatkiem dochodowym zagranicznych dochodów rozliczanych zgodnie z metodą proporcjonalnego odliczenia i metodą wyłączenia z progresją. Ulga polega na tym, że od podatku dochodowego obliczonego zgodnie z przepisami o PIT (skala podatkowa, podatek liniowy, ryczałt ewidencjonowany, pomniejszony o kwotę składki zdrowotnej, o której mowa w art. 27b ustawy o PDOF), odlicza się kwoty stanowiące różnicę między:

• podatkiem obliczonym przy zastosowaniu metody odliczenia proporcjonalnego a
• kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu metody wyłączenia z progresją.

UWAGA! Do dochodów uzyskanych od 1 stycznia 2021 r. obowiązuje limit odliczenia w ramach ulgi abolicyjnej do wysokości 1.360 zł (limitu tego nie stosuje się do dochodów z tytułu umowy o pracę, zlecenia, o zarządzanie przedsiębiorstwem, itp. wykonywanych poza terytorium lądowym państw - dotyczy np. dochodów marynarzy, stewardes, pilotów).

MF wyjaśnił, że ulga abolicyjna przysługuje wyłącznie podatnikowi, który ma miejsce zamieszkania dla celów podatkowych (rezydencję podatkową) na terytorium Polski, czyli gdy rozlicza dochody na zasadach nieograniczonego obowiązku podatkowego. Jeżeli zatem podatnik jest rezydentem innego kraju, a uzyskuje np. dochody z najmu nieruchomości położonej w Polsce (opodatkowane w Polsce), to taki podatnik - ze względu na swoją rezydencję podatkową - nie może zastosować ulgi abolicyjnej.

MF przypomniało, że ulgę abolicyjną można stosować wyłącznie do dochodów:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy, o których mowa w art. 12 ust. 1 ustawy o PDOF,
• z działalności wykonywanej osobiście, o której mowa w art. 13 ww. ustawy,
• z pozarolniczej działalności gospodarczej, o której mowa w art. 14 ww. ustawy,
• z praw majątkowych w zakresie praw autorskich i praw pokrewnych w rozumieniu odrębnych przepisów, z wykonywanej poza terytorium Polski działalności artystycznej, literackiej, naukowej, oświatowej i publicystycznej, z wyjątkiem dochodów (przychodów) uzyskanych z tytułu korzystania z tych praw lub rozporządzania nimi.

Uwzględniając powyższe MF wyjaśniło, że ulgą abolicyjną nie są objęte np. dochody z dywidend, czy z emerytury zagranicznej. Zatem podatek należny od tego dochodu nie może zostać pomniejszony o kwotę tej ulgi.

Odliczenie z tytułu ulgi abolicyjnej nie przysługuje, jeżeli dochody ze źródeł objętych tą ulgą zostały uzyskane w krajach i na terytoriach stosujących szkodliwą konkurencję podatkową (tzw. rajów podatkowych).

Przykład wyliczenia ulgi abolicyjnej wskazany przez MF w ww. objaśnieniach podatkowych:

Sposób wykazania w rocznym PIT dochodów, do których stosuje się metodę proporcjonalnego odliczenia, zaprezentowaliśmy w BI nr 23 z 10 sierpnia br. na str. 46-49.

Ulga abolicyjna w trakcie roku podatkowego

MF wyjaśniło, że ulgę abolicyjną należy stosować w rozliczeniu rocznym. Nie uwzględnia się więc jej przy obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy należnych od zagranicznych dochodów w trakcie roku podatkowego.

MF wskazało także, że jeżeli podatnik przewiduje, iż jego roczne zobowiązanie podatkowe ulegnie istotnemu zmniejszeniu na skutek zastosowania ulgi abolicyjnej, może zwrócić się z wnioskiem o ograniczenie poboru zaliczek na podatek dochodowy w trakcie roku podatkowego (na podstawie art. 22 § 2a Ordynacji podatkowej). W tej sytuacji podatnik powinien uprawdopodobnić, że zaliczki obliczone według ogólnych zasad byłyby niewspółmiernie wysokie w stosunku do podatku należnego od przewidywanego dochodu rocznego obliczonego po uwzględnieniu ulgi abolicyjnej. Wniosek w tej sprawie należy złożyć przed terminem płatności zaliczek, których wniosek dotyczy. Składa się go do naczelnika urzędu skarbowego ustalonego według miejsca zamieszkania podatnika.