Zleceniobiorca naszej firmy rozpoczął studia podnoszące jego kwalifikacje zawodowe. Studia te są istotne dla naszego przedsiębiorstwa. Czy sfinansowanie zleceniobiorcy kosztów tych studiów powoduje u niego powstanie przychodu podlegającego opodatkowaniu i oskładkowaniu? Czy spółka może zaliczyć wydatek z tytułu czesnego za ww. studia do kosztów uzyskania przychodów? Nadmieniamy, iż zleceniobiorcą jest osoba, która nie ukończyła 26 lat i posiada status studenta.
| Sfinansowanie zleceniobiorcy, o którym mowa w pytaniu, kosztów studiów, powoduje powstanie przychodu, który może korzystać ze zwolnienia z opodatkowania w ramach tzw. ulgi dla młodych. Wartość tego świadczenia nie będzie podlegała oskładkowaniu. Wydatki sfinansowane zleceniobiorcy, pod pewnymi warunkami, będą mogły stanowić koszty uzyskania przychodów. |
Zasadniczo przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń (art. 11 ust. 1 ustawy o PDOF). Co do zasady, przychodem jest więc również wartość sfinansowanych kosztów studiów.
W przypadku, gdy koszty studiów finansowane są zleceniobiorcy, przychody z tego tytułu zalicza się do przychodów z działalności wykonywanej osobiście, o których mowa w art. 13 pkt 8 ustawy o PDOF. Przychód ten podlega opodatkowaniu na ogólnych zasadach dotyczących zleceniobiorców (uwaga! nie ma tu zastosowania przepis zwalniający z podatku dochodowego świadczenia przyznane zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych, zapisany w art. 21 ust. 1 pkt 90 ustawy o PDOF, gdyż dotyczy on wyłącznie pracowników).
W przypadku jednak, gdy koszty studiów zostaną sfinansowane zleceniobiorcy w wieku do ukończenia 26. roku życia, przychód z tego tytułu nie podlega opodatkowaniu, jeśli przychody zleceniobiorcy wymienione w art. 21 ust. 1 pkt 148 ww. ustawy (tj. ze stosunku pracy i stosunków pokrewnych, z umów zlecenia, z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej, z tytułu odbywania stażu uczniowskiego) - nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 85.528 zł. Przypomnijmy, iż przepis ten został znowelizowany z dniem 1 stycznia 2021 r. (zmiana polegała na rozszerzeniu rodzajów przychodów podlegających ww. zwolnieniu o przychody z tytułu odbywania praktyki absolwenckiej oraz odbywania stażu uczniowskiego).
Zatem w sytuacji przedstawionej w pytaniu, sfinansowanie zleceniobiorcy w wieku do ukończenia 26. roku życia kosztów studiów, nie spowoduje obowiązku opodatkowania tego świadczenia, jeśli łączne przychody zleceniobiorcy z ww. tytułów nie przekroczyły wspomnianego limitu.
Generalnie osoba wykonująca pracę wyłącznie na podstawie umowy zlecenia podlega z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (tj. emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu) oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu. Dobrowolne jest dla niej ubezpieczenie chorobowe.
Podstawę wymiaru składek ZUS dla zleceniobiorcy wynagradzanego w sposób kwotowy, w kwotowej stawce godzinowej lub akordowej albo prowizyjnie stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o PDOF, uzyskiwany z tytułu wykonywanego zlecenia. Zatem, co do zasady, jeśli zleceniobiorca uzyskuje przychód z tytułu sfinansowania mu kosztów studiów, to stanowi on podstawę wymiaru składek ZUS (uwaga! zwolnieniu ze składek ZUS podlega wartość świadczeń przyznanych zgodnie z odrębnymi przepisami przez pracodawcę na podnoszenie kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego, jednak zwolnienie to dotyczy wyłącznie pracowników).
Obowiązek oskładkowania świadczenia z tytułu sfinansowanych studiów nie dotyczy jednak przypadku, gdy zleceniobiorcą jest student w wieku do ukończenia 26 lat. Dla takiej osoby wykonywanie umowy zlecenia nie rodzi obowiązku ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego w ZUS. Wynika to z art. 6 ust. 4 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych i art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych.
 |
Student w wieku do ukończenia 26 lat nie podlega ubezpieczeniom w ZUS z tytułu wykonywania umowy zlecenia. |
Dodajmy, iż studentem jest osoba przyjęta na studia w rozumieniu ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce (Dz. U. z 2020 r. poz. 85 ze zm.).
Zatem w omawianej sytuacji wartość sfinansowanych zleceniobiorcy - będącemu studentem w wieku do ukończenia 26 lat - kosztów studiów, nie podlega oskładkowaniu.
Wydatki na kształcenie zleceniobiorców nie zostały ustawowo wyłączone z kosztów podatkowych. Dokonując kwalifikacji takich wydatków do kosztów uzyskania przychodów, należy zatem brać pod uwagę ogólną zasadę, zgodnie z którą kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów (z wyjątkiem kosztów wymienionych odpowiednio w art. 23 ustawy o PDOF oraz art. 16 ust. 1 ustawy o PDOP). Przyjmuje się także, że kosztem podatkowym może być taki wydatek, który jest racjonalny oraz ekonomicznie uzasadniony, jak również właściwie udokumentowany.
Zatem, jeśli ponoszone przez firmę wydatki na kształcenie zleceniobiorcy, o których mowa w pytaniu, mają na celu zdobycie przez niego wiedzy (umiejętności) wykorzystywanej w prowadzonej przez zlecającego działalności gospodarczej, to można uznać, że wykazują one związek z przychodami (służą ich osiągnięciu lub zachowaniu albo zabezpieczeniu źródła przychodu). W takiej sytuacji zleceniodawca może zaliczyć je do kosztów uzyskania przychodów. Powinien jednak mieć na uwadze, że ciężar udowodnienia, iż omawiane wydatki wykazują związek z przychodami, spoczywa na nim.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
