Ubezpieczony, który stał się niezdolny do pracy w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego, zazwyczaj nabywa prawo do zasiłku chorobowego. Okres korzystania z takiego świadczenia może trwać przez określoną liczbę dni, a więc przez tzw. podstawowy albo wydłużony okres zasiłkowy. Przy ustalaniu długości okresu zasiłkowego niebagatelną rolę odgrywają okoliczności towarzyszące stanowi niezdolności do pracy. Ważne jest, czy niezdolność do pracy ma nieprzerwany charakter oraz rodzaj schorzenia ją powodującą.
Zasiłek chorobowy przysługuje ubezpieczonemu po upływie odpowiedniego okresu wyczekiwania. W przypadku podlegających ubezpieczeniu chorobowemu dobrowolnie okres ten wynosi 90 dni nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Ubezpieczeni obowiązkowo, a więc przykładowo pracownicy, są w lepszej sytuacji, bowiem mogą otrzymać omawiane świadczenie już po 30 dniach wskazanego ubezpieczenia. Jeśli chodzi o pracowników, to w pierwszej kolejności nabywają oni prawo do wynagrodzenia chorobowego, które należne jest im za odpowiedni do ich wieku okres niezdolności za pierwsze takie dni przypadające w ciągu roku kalendarzowego (14 albo 33 dni). Szczegółowo reguluje to Kodeks pracy.
Zasiłek chorobowy przysługuje przez okres trwania niezdolności do pracy, zarówno z powodu choroby, jak i niemożności jej wykonywania z przyczyn określonych przez ustawodawcę, nie dłużej jednak niż przez 182 dni. Gdy niezdolność do pracy spowodowana jest gruźlicą lub występuje w trakcie ciąży, wówczas zasiłek przysługuje nie dłużej niż przez 270 dni. Stanowi o tym art. 8 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, zwanej ustawą zasiłkową.
Zasiłek chorobowy przysługuje za każdy dzień niezdolności do pracy, nie wyłączając dni wolnych.
Okres, przez który świadczenie chorobowe jest należne, został określony jako konkretna liczba dni. Aby więc prawidłowo go ustalić, należy kierować się kilkoma zasadami (patrz ramka).
Ustalenie okresu, za który przysługuje zasiłek chorobowy przy nieprzerwanej niezdolności do pracy, nie wydaje się skomplikowane. Skoro trwa ona bez żadnego dnia przerwy, to nie ma znaczenia, czy jest spowodowana tą samą czy inną chorobą. Poszczególne dni takiej nieprzerwanej absencji chorobowej, potwierdzonej odpowiednim zaświadczeniem lekarskim, należy zsumować.
Inaczej sytuacja wygląda, gdy w niezdolności do pracy ubezpieczonego występują przerwy. Dla prawidłowego ustalenia okresu zasiłkowego znaczenie wówczas ma:
Zaświadczenia lekarskie wystawiane są zgodnie z wzorem ustalonym przez organ rentowy. Wśród danych, jakie powinien zawierać wskazany dokument, ustawodawca wymienił:
Stanowi o tym art. 55 ust. 3 pkt 6, 9 ustawy zasiłkowej.
Niezdolność do pracy powstałą po przerwie nieprzekraczającej 60 dni, spowodowaną tą samą chorobą, która była przyczyną niezdolności do pracy przed przerwą, oznacza się kodem literowym A.
Co ważne, przekazywane płatnikowi składek zaświadczenie lekarskie stanowiące podstawę do ustalenia prawa oraz wysokości zasiłku chorobowego nie zawiera numeru statystycznego choroby ubezpieczonego. Ponadto, pomimo że osoby upoważnione do wystawiania zaświadczeń lekarskich o czasowej niezdolności do pracy zobowiązane są do prawidłowego wypełniania zaświadczeń lekarskich, tj. m.in. umieszczania w nich odpowiednich kodów literowych (w tym kodu A), to nie zawsze jest to możliwe.
Z uwagi na wskazane okoliczności płatnik składek (będący płatnikiem zasiłków) nie powinien zbyt pochopnie i automatycznie dokonywać wypłaty ubezpieczonemu świadczenia chorobowego w ramach nowego okresu zasiłkowego. Gdy przerwa w niezdolności do pracy ubezpieczonego nie przekracza 60 dni, a na zaświadczeniu lekarskim brak jest kodu literowego A, aby w prawidłowy sposób ustalić okres zasiłkowy ubezpieczonemu, a co z tym związane dokonać wypłaty świadczenia za właściwy okres, najlepszym rozwiązaniem dla płatnika składek jest wystąpienie ze stosownym zapytaniem do ZUS. Zaświadczenia lekarskie będące w posiadaniu organu rentowego zawierają bowiem numery statystyczne choroby ubezpieczonego. Przy odpowiedzi na pytanie odnośnie okresu zasiłkowego jest to w zasadzie najistotniejsza informacja.
Płatnik składek może sporządzić wniosek o ustalenie okresu zasiłkowego dla ubezpieczonego wykorzystując druk ZAS-64.
Formularz ZAS-64 dostępny jest w serwisie www.druki.gofin.pl, w dziale Zasiłki i świadczenia.
Zasady obliczania długości okresu zasiłkowego Do okresu zasiłkowego wlicza się okresy:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2016 r. poz. 372)
|