Obecnie nieterminowe opłacenie przez przedsiębiorcę składek ZUS nie powoduje już wyłączenia go z dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, a co za tym idzie - pozbawienia go prawa do ewentualnego zasiłku. Natomiast nie jest już możliwe objęcie tym ubezpieczeniem na podstawie wniosku dorozumianego. Jeśli przedsiębiorca przed 1 stycznia 2022 r. opłacił składki po terminie, to obecnie, aby podlegać dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu, powinien przekazać do ZUS nowe zgłoszenie, a jeśli chce zachować jego ciągłość - do 30 czerwca 2022 r. złożyć wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie tych składek po terminie.
Od 1 stycznia 2022 r. objęcie dobrowolnie ubezpieczeniem chorobowym następuje od dnia wskazanego w zgłoszeniu do ubezpieczeń społecznych. Objęcie tym ubezpieczeniem nie może jednak nastąpić wcześniej niż od dnia, w którym zgłoszenie zostanie złożone w ZUS. Należy zaznaczyć, że zgłoszenie do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego nastąpi od dnia wskazanego w zgłoszeniu tylko wtedy, gdy zostanie dokonane w terminie określonym w art. 36 ust. 4 albo ust. 4b ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1009 ze zm.), tj.:
Od 1 stycznia 2022 r. zmieniły się również zasady ustawania dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Obecnie, zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, ustaje ono:
1) od dnia wskazanego w zgłoszeniu wyrejestrowania z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych dokonanego na podstawie art. 36 ust. 11 albo ust. 14 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszenie zostało złożone w ZUS,
2) od dnia ustania tytułu podlegania temu ubezpieczeniu.
Oznacza to, że od 1 stycznia 2022 r., w razie przystąpienia przez przedsiębiorcę do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego, ustanie tego ubezpieczenia ma miejsce tylko w przypadku, gdy przedsiębiorca wyrejestruje się z niego (nie wcześniej jednak niż od dnia, w którym zgłoszenie wyrejestrowania zostanie złożone w ZUS) lub ustanie tytuł do podlegania temu ubezpieczeniu.
W okresie od dnia objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym do dnia jego ustania płatnik jest zobowiązany do rozliczania i opłacania składki chorobowej za każdy miesiąc trwania tego ubezpieczenia. Za okres objęcia dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym składki na to ubezpieczenie będą dochodzone przez organ rentowy przymusowo.
Do 31 grudnia 2021 r. dobrowolne ubezpieczenie chorobowe m.in. przedsiębiorców ustawało od pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, za który nie opłacono w terminie składki należnej na to ubezpieczenie. Funkcjonowało też wtedy objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym na podstawie tzw. wniosku dorozumianego - gdy składki za dany miesiąc zostały opłacone i rozliczone w ustawowym terminie.
Po zmianie przepisów, tj. od 1 stycznia 2022 r., nie jest już możliwe objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym na podstawie wniosku dorozumianego (tj. na podstawie terminowej wpłaty składek). Jednocześnie - jak informuje ZUS w wyjaśnieniu z dnia 25 maja 2022 r. opublikowanym na stronie internetowej www.zus.pl - począwszy od składek należnych za grudzień 2021 r., które powinny były zostać opłacone w styczniu 2022 r., ich wpłata po terminie nie powoduje już ustania dobrowolnych ubezpieczeń, jeżeli ubezpieczenia te nie ustały już w listopadzie 2021 r. ZUS wyjaśnia też, że: "(...) Jeśli dobrowolne ubezpieczenia ustały w listopadzie 2021 r., to aby być ponownie objętym tymi ubezpieczeniami, trzeba złożyć w ZUS nowe zgłoszenie. Objęcie dobrowolnymi ubezpieczeniami nastąpi wówczas od daty zgłoszenia".
Osoba, która opłaciła składki na dobrowolne ubezpieczenia po terminie za okres przed grudniem 2021 r., a chce zachować ciągłość ubezpieczeń, powinna złożyć do ZUS wniosek o wyrażenie zgody na opłacenie składek po terminie (na formularzu US-9). Trzeba go przekazać do ZUS w terminie do 30 czerwca 2022 r.
Obecnie objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym następuje wyłącznie na podstawie zgłoszenia złożonego w ZUS na formularzu ZUS ZUA. Objęcie tym ubezpieczeniem, jak wspomniano wcześniej, zasadniczo następuje od dnia przekazania zgłoszenia do ZUS. Oznacza to, że jeśli:
wówczas przedsiębiorca zostanie objęty dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym dopiero od dnia przekazania do ZUS zgłoszenia na druku ZUS ZUA.
Tylko gdy zgłoszenie do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych nastąpi w ciągu 7 dni od powstania obowiązku tych ubezpieczeń, to objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym nastąpi od dnia wskazanego w zgłoszeniu. Z taką sytuacją możemy mieć do czynienia w przypadku, gdy przedsiębiorca jest jednocześnie zatrudniony na część etatu i uzyskuje ze stosunku pracy wynagrodzenie w kwocie niższej niż minimalna płaca. Jeśli chociaż w jednym z miesięcy uzyska z umowy o pracę przychód w kwocie co najmniej minimalnego wynagrodzenia, wtedy z racji prowadzonej działalności nie będzie podlegał ubezpieczeniom emerytalno-rentowym obowiązkowo, co spowoduje ustanie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Gdyby w kolejnym miesiącu ze stosunku pracy ponownie uzyskał przychód niższy niż minimalna płaca, wtedy znów powinien zgłosić się do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego (przykład).
|
Przykład Pani Ewa od dwóch lat prowadzi własną firmę i jednocześnie pracuje na 1/2 etatu w spółce z o.o. z wynagrodzeniem miesięcznym w kwocie 3.000 zł. Ponieważ miesięczny przychód ze stosunku pracy jest niższy niż minimalne wynagrodzenie (3.000 zł < 3.010 zł), jako przedsiębiorca podlega obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalno-rentowym, wypadkowemu i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz dobrowolnemu ubezpieczeniu chorobowemu. W czerwcu 2022 r. pani Ewa otrzyma od pracodawcy premię w kwocie 200 zł. W czerwcu br. jej przychód z umowy o pracę będzie wyższy niż minimalna płaca (3.200 zł > 3.010 zł), zatem w czerwcu br. nie podlega ona obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym z działalności gospodarczej. Od 1 czerwca 2022 r. wygasło jej również dobrowolne ubezpieczenie chorobowe. Pani Ewa wyrejestrowała się więc z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych od 1 czerwca 2022 r. i zgłosiła od tego dnia tylko do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego. Następnie od 1 lipca br. powinna wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego i ponownie zgłosić do obowiązkowych ubezpieczeń emerytalno-rentowych, wypadkowego i zdrowotnego. Jeśli od tego też dnia będzie chciała - jako przedsiębiorca - kontynuować dobrowolne ubezpieczenie chorobowe, powinna to zaznaczyć na druku ZUS ZUA. Gdy przekaże je do ZUS do 8 lipca br., zostanie objęta dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym od 1 lipca br. Jeżeli przekaże je po tym dniu, wówczas dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym zostanie objęta dopiero od dnia złożenia zgłoszenia w ZUS. |
| ||||||||||||
|
||||||||||||
