Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Składki ZUS  »   Korekta raportów ZUS w razie uznania zdarzenia za wypadek ...
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Korekta raportów ZUS w razie uznania zdarzenia za wypadek przy pracy

Gazeta Podatkowa nr 40 (1811) z dnia 20.05.2021
Dorota Wyderska

Wypadek przy pracy niesie za sobą szereg konsekwencji na gruncie prawa pracy i świadczeń chorobowych. W przypadku bowiem, gdy niezdolność do pracy powstanie w takich okolicznościach, ubezpieczony ma prawo do tzw. świadczenia wypadkowego. Jednak nie zawsze możliwe jest automatyczne podjęcie jego wypłaty z funduszu wypadkowego. Zazwyczaj pracownik najpierw otrzymuje "zwykłe" świadczenie chorobowe, natomiast odpowiednie wyrównanie świadczenia dopiero po uznaniu zdarzenia za wypadek przy pracy. Wszystko to wiąże się jednocześnie z koniecznością sporządzenia przez pracodawcę stosownych korekt dokumentów rozliczeniowych i przekazania ich do ZUS. Ponadto wypadek przy pracy może mieć wpływ na wysokość odprowadzanej przez płatnika do ZUS składki na ubezpieczenie wypadkowe.

Nowa kwalifikacja świadczenia

Ubezpieczonemu, którego niezdolność do pracy spowodowana została wypadkiem przy pracy, z tytułu tego wypadku przysługuje m.in. zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. Tak wynika z art. 6 ust. 1 pkt 1 ustawy o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1205). Świadczenie to jest należne ubezpieczonemu:

  • niezależnie od długości okresu podlegania ubezpieczeniu,
  • od pierwszego dnia niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy, o ile ubezpieczony na podstawie odrębnych przepisów nie zachowuje prawa do wynagrodzenia, uposażenia, stypendium lub innego świadczenia przysługującego za czas niezdolności do pracy,
  • w wysokości 100% podstawy wymiaru zasiłku.

Aby jednak pracownik otrzymał (z ZUS lub od pracodawcy) zasiłek chorobowy z funduszu wypadkowego, zdarzenie musi zostać uznane za wypadek przy pracy.

Prowadzone postępowanie wyjaśniające w sprawie uznania zdarzenia za wypadek przy pracy zazwyczaj przeciąga się w czasie i rozstrzygnięcie następuje najczęściej już po wypłacie "zwykłego" świadczenia chorobowego. Wówczas do czasu wyjaśnienia sprawy pracownikowi należy się odpowiednio wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego, o ile oczywiście spełnia warunki do ich wypłaty. Świadczenia te przysługują pracownikowi w wysokości odpowiednio 80% lub 70% podstawy wymiaru zasiłku.

Dopiero po uznaniu zdarzenia za wypadek przy pracy wypłacone wcześniej świadczenia należy traktować tak, jak zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, a nie z ubezpieczenia chorobowego.

W pierwszej kolejności pracodawca powinien więc zakwalifikować wypłacone wynagrodzenie chorobowe oraz zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego jako zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, rozliczając go w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne. Jednocześnie konieczne jest wyrównanie wcześniej wypłaconych świadczeń uznanych następnie za zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego do 100% podstawy wymiaru.

Korekta dokumentów rozliczeniowych

Uznanie zdarzenia za wypadek przy pracy i wypłata pracownikowi odpowiedniego wyrównania świadczeń chorobowych wiąże się z koniecznością sporządzenia i przekazania przez płatnika składek do ZUS stosownych korekt dokumentów rozliczeniowych.

W przypadku gdy pracodawca jest płatnikiem uprawnionym do wypłaty świadczeń z ubezpieczeń społecznych, to - po uznaniu zdarzenia za wypadek przy pracy - kolejną czynnością jest rozliczenie przekwalifikowanego świadczenia w ciężar składek społecznych. W tym celu za pracownika, który uległ wypadkowi, płatnik powinien sporządzić komplet dokumentów korygujących, składający się z raportu ZUS RSA i ZUS RCA oraz zbiorczej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA (patrz tabela).

Korektę tych dokumentów należy sporządzić za miesiące, w których pracodawca rozliczył w dokumentach przekazanych do ZUS wynagrodzenie chorobowe i/lub zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego (przykład).

Przykład

W kwietniu 2021 r. zakład pracy wypłacił pracownikowi wynagrodzenie chorobowe za okres od 1 do 14 kwietnia 2021 r. w kwocie 3.829,28 zł oraz zasiłek chorobowy za okres od 15 do 30 kwietnia 2021 r. w kwocie 4.376,32 zł. W dokumentach sporządzonych do ZUS za kwiecień 2021 r. płatnik wykazał pracownika w:

- raporcie ZUS RCA z zerowymi podstawami wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne i zerowymi składkami na te ubezpieczenia oraz składką na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 344,64 zł naliczoną od wynagrodzenia chorobowego, czyli od 3.829,28 zł,
- raporcie ZUS RSA - w dwóch blokach:
z okresem przerwy od 01.04.2021 do 14.04.2021, kodem świadczenia/przerwy 331 oraz kwotą 3.829,28 zł,
z okresem przerwy od 15.04.2021 do 30.04.2021, kodem świadczenia/przerwy 313 oraz kwotą 4.376,32 zł.

Zdarzenie, w wyniku którego pracownik stał się niezdolny do pracy, zostało w maju 2021 r. uznane za wypadek przy pracy. Pracodawca sporządził więc korektę dokumentów rozliczeniowych za kwiecień 2021 r. (z numerem identyfikatora 02 04 2021) i przekazał do ZUS korektę raportu:

- ZUS RCA z zerowymi podstawami wymiaru i zerowymi składkami na poszczególne ubezpieczenia (także zdrowotne),
- ZUS RSA z okresem przerwy od 01.04.2021 do 30.04.2021, liczbą dni 30, kodem świadczenia/przerwy 314 oraz kwotą 8.205,60 zł (3.829,28 zł + 4.376,32 zł).

Korygujące raporty pracodawca dołączył do deklaracji rozliczeniowej korygującej ZUS DRA sporządzonej za kwiecień 2021 r., wykazując w niej pełne rozliczenie składek i wypłaconych świadczeń, z uwzględnieniem zmian wprowadzonych korygującymi raportami.

Świadczenie wypłacone pracownikowi w kwietniu 2021 r., zakwalifikowane obecnie jako zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, wykazał w tej deklaracji w bloku V. w polu 03. Dopłatę do 100% zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego za okres od 1 do 30 kwietnia 2021 r. pracodawca wypłaci pracownikowi na koniec maja 2021 r. Wypłaconą kwotę powinien wykazać w imiennym raporcie ZUS RSA sporządzonym za maj 2021 r., z kodem świadczenia 318.

W przypadku gdy pracodawca nieuprawniony do wypłaty zasiłków wypłaci wynagrodzenie za czas choroby, a ZUS uzna zdarzenie za wypadek przy pracy, to także wtedy wypłacone wynagrodzenie chorobowe zostanie zakwalifikowane jako zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. Świadczenie to również powinno zostać rozliczone w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne, ale tylko do wysokości należnego zasiłku z tego tytułu. ZUS obliczy wówczas kwotę należnego zasiłku chorobowego. Jeżeli kwota wypłacona pracownikowi przez pracodawcę będzie:

1) niższa niż należna - organ rentowy wypłaci pracownikowi różnicę między kwotą należną a wypłaconą przez pracodawcę,

2) równa kwocie należnej - ZUS wypłacone wynagrodzenie potraktuje jako zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego,

3) przewyższała należną kwotę zasiłku - ZUS wypłacone wynagrodzenie potraktuje jako zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, ale tylko do wysokości należnego zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego (i tylko do tej wysokości będzie mogło być rozliczone przez pracodawcę w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne).

 


Druki ZUS DRA, ZUS RCA i ZUS RSA są dostępne w serwisie druki.gofin.pl, w dziale Składki ZUS.

Nadpłata składek

Jeżeli przed uznaniem zdarzenia za wypadek przy pracy pracodawca wypłacił poszkodowanemu pracownikowi wynagrodzenie chorobowe, to po przekazaniu do ZUS dokumentów rozliczeniowych korygujących na koncie pracodawcy (jako płatnika składek) powstanie nadpłata składki na ubezpieczenie zdrowotne. Wynagrodzenie chorobowe po przekwalifikowaniu na zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego nie stanowi bowiem podstawy wymiaru tej składki. Świadczenie to, rozliczone w korekcie dokumentów rozliczeniowych w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne, obniży też należną do zapłaty kwotę tych składek (wykazuje się ją w bloku V. w polu 05 deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA).

ZUS powstałe w wyniku korekty dokumentów rozliczeniowych ewentualne nadpłaty składek zalicza z urzędu na poczet zaległych lub bieżących składek, co wynika z art. 24 ust. 6a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 423 ze zm.). Jeśli pracodawca nie posiada zaległości z tytułu nieopłaconych składek za minione okresy ani też bieżących zobowiązań z tego tytułu, wtedy nadpłata jest zaliczana przez ZUS na poczet przyszłych zobowiązań, chyba że płatnik złoży wniosek o ich zwrot.

Rozliczenie z pracownikiem

W przypadku gdy pracodawca wypłacił poszkodowanemu pracownikowi wynagrodzenie chorobowe (przed uznaniem zdarzenia za wypadek przy pracy), to powinien mu zwrócić pobraną wcześniej od tego wynagrodzenia składkę na ubezpieczenie zdrowotne, sfinansowaną w całości z jego środków.

Część tej składki, w wysokości 7,75% podstawy wymiaru, pracodawca odliczył od podatku dochodowego i w związku z tym przekazał do urzędu skarbowego niższą kwotę zaliczki na podatek dochodowy. Pracodawca nie koryguje jednak dokonanych już rozliczeń z fiskusem. W takim przypadku to pracownik, w zeznaniu podatkowym za rok, w którym otrzyma zwrot, jest zobowiązany doliczyć do podatku kwotę składki zdrowotnej uprzednio odliczoną od podatku.

Komplet dokumentów rozliczeniowych korygujących sporządzonych po uznaniu zdarzenia za wypadek przy pracy
Druk Sposób wypełnienia
raport ZUS RSA W bloku np. III.B. należy wpisać odpowiednio w polach: 01. - kod tytułu ubezpieczenia pracownika, 02. - jako kod świadczenia/przerwy - 314, który oznacza zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego (w złożonym uprzednio raporcie miesięcznym był to kod 331 - wynagrodzenie chorobowe lub 313 - zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego), 03.-04. - okres zgodny z okresem wykazanym w pierwszorazowych dokumentach, 05. - liczbę dni zasiłkowych, 06. - kwotę zasiłku równą kwocie uprzednio wypłaconego wynagrodzenia chorobowego lub zasiłku chorobowego.
raport ZUS RCA Należy w nim wykazać rozliczone składki ZUS. Jeśli pierwotnie zostało wypłacone wynagrodzenie chorobowe, to w stosunku do pierwszorazowo złożonych dokumentów korekta rozliczeń spowoduje zmianę wysokości podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne i kwoty tej składki (w uprzednio złożonym raporcie ZUS RCA w podstawie wymiaru składki zdrowotnej uwzględniono bowiem wynagrodzenie chorobowe uznane teraz za zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego). Nie zmieni się natomiast podstawa wymiaru składek społecznych oraz kwoty tych składek.
deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA Pracodawca uwzględni w niej rozliczenie składek i świadczeń za wszystkie osoby ubezpieczone, biorąc pod uwagę zmiany wprowadzone korygującymi raportami. Kwotę zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego pracodawca (także ten, który nie jest uprawniony do wypłaty świadczeń) rozliczy w ciężar składek - uwzględni je w deklaracji ZUS DRA w bloku V, w polu 03., ale tylko do wysokości należnego zasiłku z tego tytułu.

Postępowanie pracodawcy po uznaniu, że niezdolność pracownika do pracy była spowodowana wypadkiem przy pracy - checklista

Zakwalifikowanie wypłaconego wynagrodzenia chorobowego i/lub zasiłku chorobowego z ubezpieczenia chorobowego jako zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego i rozliczenie go w ciężar składek na ubezpieczenia społeczne.
Sporządzenie dokumentów rozliczeniowych korygujących za miesiące, w których rozliczył w dokumentach ZUS wynagrodzenie chorobowe i/lub zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego zamiast zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.
Wyrównanie wcześniej wypłaconego świadczenia chorobowego, uznanego obecnie za zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego do 100% podstawy wymiaru (jeżeli jest uprawniony do wypłaty zasiłków).
Zwrot pracownikowi pobranej z wynagrodzenia chorobowego składki zdrowotnej (zasiłek nie stanowi podstawy jej wymiaru).
Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Składki ZUS - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.