Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Składki, zasiłki, emerytury  »  Składki ZUS  »   Jak prawidłowo sporządzić informację ZUS ZSWA za 2020 r.?
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Jak prawidłowo sporządzić informację ZUS ZSWA za 2020 r.?

Gazeta Podatkowa nr 19 (1790) z dnia 8.03.2021
Dorota Wyderska

Na pracodawcy zatrudniającym pracowników przy wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, oprócz zgłoszenia ich do ubezpieczeń w ZUS oraz naliczania i opłacania za nich składek, spoczywa kilka dodatkowych obowiązków. Taki pracodawca musi bowiem prowadzić ewidencję dotyczącą wykonywanej przez pracowników pracy i opłacać za nich składkę na Fundusz Emerytur Pomostowych. Jego obowiązkiem jest też przekazanie do ZUS informacji o okresach wykonywania takiej pracy przez zatrudnione osoby, na wyznaczonym do tego formularzu i w określonym terminie.

Druk zgłoszeniowy

Obowiązkiem każdego pracodawcy jako płatnika składek jest zgłoszenie zatrudnionych pracowników do obowiązkowych ubezpieczeń w ZUS, comiesięczne przekazywanie za nich raportów z naliczonymi składkami na poszczególne ubezpieczenia lub wykazanymi przerwami w ich opłacaniu oraz uiszczanie tych składek na rachunek ZUS. Natomiast na pracodawcy, który zatrudnia pracowników urodzonych po 31 grudnia 1948 r. przy wykonywaniu prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (tzw. prac szczególnych) spoczywa kilka dodatkowych obowiązków (patrz ramka: Obowiązki pracodawcy...). Jednym z nich jest przekazanie do ZUS informacji o okresach pracy, w których pracownicy byli zatrudnieni przy pracach szczególnych. Obowiązek ten wynika z art. 38 ust. 2 ustawy o emeryturach pomostowych, zwanej ustawą pomostową.

O zatrudnieniu osób wykonujących prace szczególne pracodawca informuje ZUS poprzez wypełnienie i przekazanie do tego organu formularza ZUS ZSWA, którego wzór stanowi załącznik nr 21 do rozporządzenia Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących (...).

Prace w szczególnych warunkach oraz prace o szczególnym charakterze zostały zdefiniowane w art. 3 ust. 1 i 3 ustawy pomostowej.

Termin przekazania

Zgłoszenie dotyczące okresów pracy, w których pracodawca zatrudniał pracowników w szczególnych warunkach lub przy wykonywaniu pracy o szczególnym charakterze, pracodawca powinien przekazać do ZUS w terminie do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Zgłoszenie ZUS ZSWA z wykazanymi danymi o wykonywaniu pracy szczególnej przez pracowników, za których w 2020 r. pracodawca opłacał składki na FEP, należy przekazać najpóźniej 31 marca 2021 r.

W innym terminie niż do końca marca następnego roku kalendarzowego pracodawca przekazuje do organu rentowego zgłoszenie ZUS ZSWA za dany rok tylko w ściśle określonych przypadkach, które zostały wyszczególnione w art. 38 ust. 3-6 ustawy pomostowej. Ma to miejsce w przypadku:

  • złożenia przez pracownika wniosku o przyznanie emerytury pomostowej - druk ZUS ZSWA należy wówczas przekazać do ZUS w terminie 7 dni od dnia zgłoszenia wniosku pracownika o przyznanie emerytury pomostowej,
  • wystąpienia przez pracownika z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej przed przekazaniem przez pracodawcę zgłoszenia ZUS ZSWA za poprzedni rok kalendarzowy - druk ZUS ZSWA należy przekazać w ciągu 7 dni od dnia zgłoszenia wniosku pracownika o przyznanie emerytury pomostowej wraz ze zgłoszeniem za poprzedni rok kalendarzowy,
  • ogłoszenia upadłości lub likwidacji płatnika - druk ZUS ZSWA przekazuje się wtedy nie później niż w dniu złożenia w ZUS dokumentu wyrejestrowania płatnika składek,
  • upadłości lub likwidacji pracodawcy mającej miejsce przed przekazaniem informacji o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze za poprzedni rok kalendarzowy - wtedy druk ZUS ZSWA trzeba przesłać najpóźniej w dniu przekazania dokumentu wyrejestrowania płatnika składek.


Druk ZUS ZSWA dostępny jest w Programie DRUKI Gofin.

Wypełnienie ZUS ZSWA

Formularz ZUS ZSWA składa się z 8 bloków, z których pracodawca wypełnia pierwszych 7 bloków. Ostatni, ósmy blok, jest przeznaczony na adnotacje ZUS.

Pierwszy blok formularza ZUS ZSWA jest przeznaczony na dane organizacyjne. Wypełnia się w nim jedynie pole 01. wpisując w nim identyfikator zgłoszenia, tj. numer/rok (np. 001 2020), gdzie numer oznacza numer raportu za dany rok kalendarzowy. Pierwszy dokument za dany rok kalendarzowy ma numer 001. Może być to zarówno dokument za poprzedni rok kalendarzowy (jeśli w ciągu tego roku nie było konieczności składania dokumentów za poszczególnych ubezpieczonych), jak i dokument za dany rok kalendarzowy, np. za ubezpieczonego, który zgłosił wniosek o emeryturę pomostową składany w trakcie roku kalendarzowego. Kolejne dokumenty ZUS ZSWA dotyczące tego samego roku kalendarzowego numeruje się kolejnymi identyfikatorami, maksymalnie do numeru 999. Nie ma przy tym znaczenia, czy w dokumencie dokonywane są zgłoszenia, czy korekty zgłoszeń.

W drugim bloku pracodawca podaje swoje dane. Należy tu wpisać dane podane w zgłoszeniu płatnika składek ZUS ZPA, ZUS ZFA lub we wniosku CEIDG-1, a w przypadku zmiany/korekty danych identyfikacyjnych płatnika - dane podane w bloku III. dokumentu ZUS ZIPA lub wniosku CEIDG-1.

Cztery kolejne bloki składają się z części A. i B. W części A. należy wpisać dane identyfikacyjne osoby wykonującej pracę szczególną, tj. te, z którymi został on zgłoszony do ubezpieczeń w ZUS (tj. wykazanymi na druku ZUS ZUA lub ZUS ZZA). Jeśli osoba zatrudniona miała zmienione lub korygowane dane identyfikacyjne, należy podać dane z bloku IV. dokumentu ZUS ZIUA. Jeżeli pracodawca składa pierwsze zgłoszenie osoby wykonującej pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, wtedy w polu 01. w części A. powinien wpisać znak "X". Natomiast gdy składa korektę, znak ten wpisuje w polu 02. Należy pamiętać, że wypełnia się tylko jedno z tych pól - 01. lub 02.

Część B. w blokach III., IV., V. i VI. formularza ZUS ZSWA dotyczy danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Ostatni blok formularza ZUS ZSWA, który pracodawca musi wypełnić, to blok VII. Jest on przeznaczony na oświadczenie pracodawcy. W polu 01. tego bloku należy wpisać datę wypełnienia formularza, a w polu 02. podpisać formularz dla potwierdzenia wiarygodności wykazanych w nim danych (podpisuje go pracodawca lub osoba przez niego upoważniona). Natomiast w polu 03. trzeba umieścić pieczątkę płatnika składek (o ile płatnik ją posiada).

Dane o pracy szczególnej

Niewątpliwie najbardziej kłopotliwe dla pracodawców jest prawidłowe wypełnienie części B. w blokach III., IV., V. i VI. formularza ZUS ZSWA. Podaje się w niej:

  • 6-znakowy kod tytułu ubezpieczenia (pole 01.),
  • 3-znakowy kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (pola: 02., 06., 10., 14.),
  • okres wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.

Kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze składa się z trzech znaków. Pierwszy znak tego kodu oznacza numer załącznika do ustawy pomostowej zawierający wykaz tych prac (czyli 1 lub 2). Z kolei dwa następne znaki to kod numeryczny rodzaju wykonywanej przez pracownika pracy szczególnej.

W polach dotyczących okresu wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze pracodawca powinien podać odpowiednio datę, od kiedy ubezpieczony rozpoczął wykonywanie tego rodzaju pracy oraz datę zakończenia wykonywania prac szczególnych. Należy pamiętać, że data rozpoczęcia wykonywania pracy szczególnej nie może być późniejsza od daty zakończenia jej wykonywania. Przekazując zgłoszenie ZUS ZSWA za 2020 r., jako datę rozpoczęcia wykonywania pracy szczególnej nie można więc wpisać daty wcześniejszej niż 1 stycznia 2020 r., a jako daty zakończenia wykonywania pracy szczególnej nie można wpisać daty późniejszej niż 31 grudnia 2020 r. Z kolei gdy zgłoszenie ZUS ZSWA jest przekazywane w roku, w trakcie którego pracownik wystąpił z wnioskiem o przyznanie emerytury pomostowej albo gdy pracodawca jest w stanie likwidacji lub upadłości, wtedy data rozpoczęcia wykonywania pracy szczególnej nie może być wcześniejsza niż 1 stycznia roku bieżącego, a data zakończenia tego rodzaju pracy nie może być późniejsza niż dzień wypełnienia zgłoszenia. Jeśli natomiast data rozpoczęcia wykonywania pracy szczególnej jest taka sama jak data zakończenia jej wykonywania, to przyjmuje się, że pracownik pracował w szczególnych warunkach lub wykonywał pracę o szczególnym charakterze dokładnie 1 dzień.

W pozostałych do wypełnienia polach części B. (tj. 05., 09., 13., 17.) pracodawca wpisuje wymiar czasu pracy, w którym pracownik wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze o podanym kodzie danego rodzaju pracy. Podaje się go w postaci ułamka zwykłego, np.: 1/1 - dla pełnego wymiaru czasu pracy, 1/2 - dla połowy pełnego wymiaru czasu pracy, 150/176 - gdy wymiar czasu pracy jest określony w godzinach.

Ustalenie okresów pracy szczególnej

Aby prawidłowo ustalić okresy wykonywania przez pracownika pracy szczególnej, nie należy uwzględniać okresów niewykonywania przez niego pracy, za które otrzymał on wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy bądź świadczenie z ubezpieczenia społecznego w razie choroby lub macierzyństwa. W zgłoszeniu ZUS ZSWA nie trzeba zatem podawać okresów pobierania przez pracownika wynagrodzenia chorobowego, zasiłku (chorobowego, macierzyńskiego i opiekuńczego) oraz świadczenia rehabilitacyjnego. Należy również pominąć m.in. okres urlopu wychowawczego, urlopu bezpłatnego, urlopu szkoleniowego czy służby wojskowej. W tych bowiem okresach prace szczególne nie były wykonywane. Do okresów pracy szczególnej pracodawca powinien natomiast wliczać okres urlopu wypoczynkowego.

Checklista pracodawcy sporządzającego zgłoszenie ZUS ZSWA

Sprawdzić czy zatrudnieni pracownicy urodzeni po 31 grudnia 1948 r. wykonują pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze.
Przygotować formularz ZUS ZSWA.
W formularzu ZUS ZSWA wpisać:
- prawidłowy identyfikator zgłoszenia,
- dane identyfikacyjne pracodawcy jako płatnika składek,
- dane identyfikacyjne pracownika.
W danych dotyczących wykonywania przez pracownika pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wpisać:
- 3-znakowy kod pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze,
- okresy wykonywania przez pracownika pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze (w tym okres przebywania przez pracownika na urlopie wypoczynkowym).
Podczas ustalania okresów wykonywania przez pracownika pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze pominąć okresy:
- pobierania przez niego:
wynagrodzenia chorobowego,
zasiłku chorobowego,
zasiłku macierzyńskiego,
zasiłku opiekuńczego,
świadczenia rehabilitacyjnego,
- przebywania na:
urlopie wychowawczym,
urlopie bezpłatnym,
urlopu szkoleniowym,
- odbywania służby wojskowej.
Przy każdym okresie wykonywania pracy szczególnej podać wymiar czasu pracy, w którym była ona w danym okresie wykonywana.
Zgłoszenie ZUS ZSWA sporządzone za 2020 r. przekazać do ZUS do 31 marca 2021 r.

Obowiązki pracodawcy zatrudniającego pracowników urodzonych po 31 grudnia 1948 r. wykonujących pracę szczególną:

1) opłacanie za takie osoby składki na FEP w wysokości 1,5% liczonej od podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (z uwzględnieniem rocznego limitu tej podstawy),
2) prowadzenie ewidencji osób wykonujących pracę szczególną,
3) zgłoszenie w organie rentowym okresów pracy, w których pracownicy byli zatrudnieni w szczególnych warunkach lub wykonywali pracę o szczególnym charakterze.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 19.12.2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz. U. z 2018 r. poz. 1924 ze zm.)

Rozporządzenie MRiPS z dnia 20.12.2020 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń... (Dz. U. poz. 2366)

Więcej na ten temat w zasobach płatnych:

Składki ZUS - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.