Składki ZUS po zakończeniu ulgi na start

Jeśli osoba rozpoczynająca prowadzenie działalności gospodarczej spełnia określone warunki, może skorzystać z tzw. ulgi na start i przez pierwsze pół roku prowadzenia firmy nie płacić za siebie do ZUS składek społecznych. Po upływie tego okresu przedsiębiorca zostaje objęty obowiązkowymi ubezpieczeniami społecznymi. Może jednak skorzystać z kolejnej preferencji, tzw. obniżonych składek ZUS, o ile oczywiście spełni ku temu wymagane warunki. Niezależnie jednak od tego, czy ją zastosuje, czy nie, będzie musiał przekazać do ZUS odpowiednie dokumenty.

Czas trwania ulgi na start

Z ulgi na start może korzystać przedsiębiorca będący osobą fizyczną prowadzący działalność gospodarczą na podstawie wpisu do CEIDG. Polega ona na tym, że przez okres 6 miesięcy kalendarzowych liczonych od dnia podjęcia działalności przedsiębiorca nie podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu). Nie ma więc obowiązku opłacania składek na te ubezpieczenia. Aby móc skorzystać z tej preferencji, przedsiębiorca powinien:

• podjąć działalność gospodarczą po raz pierwszy albo ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia oraz
   
• nie wykonywać działalności gospodarczej na rzecz byłego pracodawcy, u którego przed dniem jej rozpoczęcia w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym wykonywał w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej.

Od dnia dokonania wpisu do ewidencji działalności gospodarczej, przedsiębiorca ma jednak obowiązek zgłosić się do obowiązkowego ubezpieczenia zdrowotnego (na druku ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 X X) i opłacać za siebie składkę zdrowotną.

Z ulgi na start przedsiębiorca spełniający wskazane warunki może korzystać maksymalnie przez 6 miesięcy kalendarzowych. W przypadku gdy dzień faktycznego rozpoczęcia wykonywania działalności przypada pierwszego dnia miesiąca kalendarzowego, miesiąc ten wlicza się do 6 miesięcy trwania ulgi. Jeśli natomiast rozpoczęcie wykonywania działalności nastąpiło w trakcie miesiąca kalendarzowego, tego miesiąca nie wlicza się do okresu trwania ulgi na start.

Zakończenie ulgi na start

Jeżeli po upływie pierwszych 6 miesięcy prowadzenia firmy przedsiębiorca jej nie zlikwiduje i nadal będzie ją prowadził, obowiązkowe będą już dla niego ubezpieczenia społeczne (tj. emerytalne, rentowe i wypadkowe). Dobrowolnie może przystąpić tylko do ubezpieczenia chorobowego.

Po zakończeniu ulgi na start przedsiębiorca może jednak skorzystać z kolejnej preferencji, tzw. obniżonych składek ZUS. Przedsiębiorca opłaca wtedy za siebie składki społeczne od niższej podstawy wymiaru, wynoszącej 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2019 r. - 675 zł). Korzystanie z niej jest możliwe, o ile spełni warunki określone w art. 18a ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz. U. z 2019 r. poz. 300 ze zm.), tj.:

• nie prowadzi lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania obecnej działalności nie prowadził innej pozarolniczej działalności,
   
• nie wykonuje na rzecz byłego pracodawcy takich samych czynności wchodzących w zakres obecnie wykonywanej działalności gospodarczej, jakie przed dniem jej rozpoczęcia wykonywał w ramach stosunku pracy (lub spółdzielczego stosunku pracy) w bieżącym lub w poprzednim roku kalendarzowym.

Gdyby przedsiębiorca nie spełniał tych warunków, składki na ubezpieczenia społeczne musiałby wówczas opłacać od zadeklarowanej podstawy, nie niższej jednak niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2019 r. - 2.859 zł).

Trzeba przekazać zgłoszenie

O tym, że okres ulgi na start dobiegł końca przedsiębiorca powinien poinformować ZUS poprzez przekazanie do organu rentowego:

• wyrejestrowania z ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZWUA, z kodem tytułu ubezpieczenia 05 40 X X,
   
• zgłoszenia do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych (ewentualnie dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego) oraz zdrowotnego na druku ZUS ZUA, z nowym kodem tytułu ubezpieczenia (patrz tabela).