Pracownikom, których dzieci przebywają w żłobkach lub w przedszkolach pracodawca zamierza ze środków obrotowych firmy pokrywać część ponoszonych kosztów pobytu w tych placówkach. Czy wartość tego świadczenia korzysta ze zwolnienia z oskładkowania i opodatkowania?
Kwota dopłaty, o której mowa w pytaniu, stanowi przychód ze stosunku pracy, który może być zwolniony z opodatkowania, ale nie z oskładkowania, co wyjaśniamy poniżej.
Zgodnie z art. 12 ust. 1 ustawy o pdof, przychodem ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Ponoszone przez pracodawcę koszty pobytu dzieci pracowników w żłobkach i w przedszkolach spełniają przesłanki kwalifikujące taki rodzaj świadczenia na rzecz pracowników do przychodów ze stosunku pracy.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracownika stanowi przychód w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych osiągany u pracodawcy z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy. Nie wszystkie rodzaje przychodów podlegają oskładkowaniu. Katalog tych wyłączonych z podstawy wymiaru składek na ww. ubezpieczenia zawiera § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz. U. z 2017 r. poz. 1949), dalej rozporządzenia składkowego. Wśród wymienionych w nim przychodów nie ma dopłat do pobytu dzieci pracowników w żłobkach lub w przedszkolach finansowanych ze środków obrotowych pracodawcy. Tym samym podlegają one uwzględnieniu w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne. Należy je również wliczyć do podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Zgodnie bowiem z art. 81 ust. 1 ustawy zdrowotnej, do ustalenia podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne pracownika stosuje się przepisy określające podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, z zastrzeżeniem niemającym znaczenia dla omawianego rozstrzygnięcia.
Natomiast w kwestii opodatkowania dopłaty do pobytu dzieci pracowników w żłobkach lub w przedszkolach, finansowanych ze środków obrotowych pracodawcy, należy powołać art. 21 ust. 1 pkt 67b ustawy o pdof. Na podstawie tego przepisu wolne od podatku dochodowego są świadczenia, które nie są finansowane z zakładowego funduszu świadczeń socjalnych, otrzymane od pracodawcy z tytułu:
na każde dziecko, w stosunku do którego pracownik w roku podatkowym wykonywał władzę rodzicielską, pełnił funkcję opiekuna prawnego (jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało) lub sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.
Zwracamy uwagę! W przypadku, gdy pracownik uzyskuje świadczenie ze stosunku pracy podlegające oskładkowaniu, ale nieopodatkowane, należy pamiętać, iż składki na ubezpieczenia społeczne oraz składka na ubezpieczenie zdrowotne, obliczone od przychodu, który korzysta ze zwolnienia od podatku dochodowego nie podlegają odliczeniu odpowiednio od dochodu i podatku. Tak wynika z art. 26 ust. 1 pkt 2 lit. b i art. 27b ust. 1 pkt 1 lit. b ustawy o pdof.
Przykład |
Pracodawca ze środków obrotowych firmy dokonuje dopłat do pobytu dzieci w żłobku w kwocie 300 zł na dziecko oraz w przedszkolu w wysokości 200 zł na dziecko. Pracownik w październiku 2017 r. otrzymał wynagrodzenie za pracę w kwocie 4.100 zł oraz dofinansowanie na dwoje dzieci uczęszczających do przedszkola (400 zł). Przysługują mu podstawowe koszty uzyskania przychodów oraz złożył pracodawcy PIT-2.
Rozliczenie składkowo-podatkowe za październik 2017 r. przedstawiało się w następujący sposób:
wyszczególnienie | wiersz | obciążenia składkowo- -podatkowe |
wynagrodzenie za pracę | - 1 - | 4.100,00 zł |
wartość dofinansowania kosztów pobytu dzieci pracownika w przedszkolu | - 2 - | 400,00 zł |
podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne: wiersze 1 + 2 | - 3 - | 4.500,00 zł |
składki na ubezpieczenia społeczne do pobrania ze środków pracownika: wiersz 3 x 9,76% + wiersz 3 x 1,5% + wiersz 3 x 2,45% | - 4 - | 616,95 zł |
składki na ubezpieczenia społeczne do odliczenia od dochodu pracownika: wiersz 1 x 9,76% + wiersz 1 x 1,5% + wiersz 1 x 2,45% | - 5 - | 562,11 zł |
podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne: wiersze 1 + 2 - 4 | - 6 - | 3.883,05 zł |
składka na ubezpieczenie zdrowotne do pobrania z wynagrodzenia pracownika: wiersz 6 x 9% | - 7 - | 349,47 zł |
składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku: (wiersze 1 - 5) x 7,75% | - 8 - | 274,19 zł |
podstawa opodatkowania: wiersz 1 - 111,25 zł - wiersz 5, po zaokrągleniu | - 9 - | 3.427,00 zł |
zaliczka przed pomniejszeniem o składkę zdrowotną: wiersz 9 x 18% - 46,33 zł | - 10 - | 570,53 zł |
zaliczka po pomniejszeniu o składkę zdrowotną: wiersze 10 - 8, po zaokrągleniu | - 11 - | 296,00 zł |
kwota wypłaty: wiersze 1 + 2 - 4 - 7 - 11 | - 12 - | 3.237,58 zł |
Pracodawca z własnych środków finansuje część składek na ubezpieczenia społeczne oraz składki na Fundusz Pracy i FGŚP (o ile nie jest zwolniony z obowiązku ich opłacania za danego pracownika).
Zwracamy uwagę! Pracodawca, u którego został utworzony zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, dalej Fundusz, może w jego regulaminie określić zasady przeznaczania środków m.in. na opiekę nad dziećmi w żłobkach, klubach dziecięcych, sprawowanej przez dziennego opiekuna lub nianię, w przedszkolach oraz innych formach wychowania przedszkolnego. Świadczenia otrzymane z Funduszu, związane z pobytem dzieci osób uprawnionych do tych świadczeń w żłobkach, klubach dziecięcych lub przedszkolach są w całości zwolnione z opodatkowania (art. 21 ust. 1 pkt 67a ustawy o pdof) oraz z oskładkowania (§ 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia składkowego). Przyznając te świadczenia, pracodawca musi jednak uwzględnić kryterium socjalne. Zgodnie bowiem z art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 800 z późn. zm.), przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z Funduszu uzależnia się od sytuacji życiowej, rodzinnej i materialnej osoby uprawnionej do korzystania z Funduszu.
|