Pracodawca z własnych środków opłaca za pracowników tzw. pakiety medyczne. Czy wartość tego świadczenia należy uwzględnić w podstawie wymiaru składek ZUS? Jeśli tak, to jak postąpić w sytuacji gdy pakiet medyczny jest opłacany pracownikowi przebywającemu na urlopie bezpłatnym?
Wartość pakietów medycznych sfinansowana przez pracodawcę stanowi przychód pracowników ze stosunku pracy i podlega oskładkowaniu. Przy czym wartość pakietu świadczeń medycznych (w części sfinansowanej przez pracodawcę) jest wyłączona ze składek ZUS, jeżeli pracownicy uprawnieni są do tych świadczeń na podstawie układów zbiorowych pracy, regulaminów wynagradzania lub przepisów o wynagradzaniu oraz ponoszą za nie częściową odpłatność (choćby symboliczną). Tak wynika z § 2 ust. 1 pkt 26 rozporządzenia składkowego. Tak też wyjaśnił Oddział ZUS w Gdańsku w interpretacji indywidualnej z dnia 13 lutego 2013 r. (znak: DI/100000/451/123/2013). Ponadto nie podlega oskładkowaniu wartość pakietów medycznych sfinansowanych przez pracodawcę, przysługujących pracownikowi za okres przebywania na urlopie macierzyńskim i urlopie wychowawczym. W tym przypadku bez znaczenia jest czy pracownicy ponoszą za te świadczenia częściową odpłatność, a prawo do nich wynika z ww. przepisów płacowych. Kwestie wyłączenia z oskładkowania ponoszonych przez pracodawcę kosztów tzw. pakietów medycznych za pracowników przebywających na urlopie macierzyńskim i urlopie wychowawczym wyjaśnił w interpretacji indywidualnej z dnia 27 kwietnia 2011 r. Oddział ZUS w Gdańsku (znak: DI/100000/451/205/2011). Stanowisko to powinno obowiązywać również przy urlopie bezpłatnym, gdyż wspólnym mianownikiem tych trzech urlopów wychowawczego, macierzyńskiego i bezpłatnego jest to, że w trakcie każdego z nich pracownik nie podlega ubezpieczeniom ze stosunku pracy. Ten argument był decydujący przy uznaniu, że od wartości pakietów medycznych w okresie tych urlopów składki nie powinny być opłacane.
Pracownik co do zasady podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu w okresie od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia jego ustania (art. 13 pkt 1 ustawy o sus i art. 69 ust. 1 ustawy zdrowotnej).
Na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Wówczas umowa o pracę nie zostaje rozwiązana, trwa dalej, ale w okresie tego urlopu nie podlega on żadnym ubezpieczeniom jako pracownik. Pracodawca za okres urlopu bezpłatnego nie opłaca za pracownika składek na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne. Składa natomiast za pracownika raport ZUS RSA z kodem tytułu ubezpieczenia 01 10 X X, w którym wykazuje okres udzielonego urlopu i kod świadczenia przerwy - 111 (urlop bezpłatny). Raport taki składa odrębnie za każdy miesiąc przebywania pracownika na urlopie bezpłatnym. Oczywiście może powstać sytuacja, że w okresie urlopu bezpłatnego pracownik otrzyma przychód, od którego pracodawca będzie zobowiązany naliczyć składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. To jednak nastąpi, gdy wypłacony przychód będzie należny za okres, w którym praca była wykonywana np. zostanie wypłacona nagroda roczna tzw. trzynastka, czy premia za poprzedni kwartał.
Ważne: Jeżeli pracodawca finansuje pracownikowi przebywającemu na urlopie bezpłatnym pakiet medyczny, to od wartości takiego świadczenia pomimo tego, że na gruncie przepisów podatkowych jest to przychód ze stosunku pracy, nie powinny być opłacane składki na ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne. |
W konsekwencji należy uznać, że podatek jest należny, gdyż źródłem podatkowym jest stosunek pracy. Natomiast składki są nienależne z uwagi na to, że te świadczenia są finansowane za okres urlopu bezpłatnego, a nie za okres świadczenia pracy.
|