Pracownica przebywa na urlopie wychowawczym od 6 września 2011 r. W jaki sposób należało od 1 stycznia br. ustalić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z tego tytułu, jeśli w okresie 12 miesięcy przed urlopem wychowawczym pobierała zasiłek chorobowy, a następnie macierzyński? Nadmieniamy, że po urlopie macierzyńskim pracownica nie wróciła do pracy, tylko wykorzystała 38 dni urlopu wypoczynkowego (zaległego i bieżącego), po którym przeszła na urlop wychowawczy.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osoby przebywającej na urlopie wychowawczym ustala się w oparciu o przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy, nie wyższe niż kwota 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale.
| Ważne: Zgodnie z wyjaśnieniem ZUS, ustalając przeciętne miesięczne wynagrodzenie, o którym mowa, należy odpowiednio stosować przepisy ustawy zasiłkowej dotyczące zasad ustalania podstawy wymiaru zasiłków, za wyjątkiem pomniejszania wynagrodzenia o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika. |
W sytuacji gdy w okresie 12 miesięcy poprzedzających przejście na urlop wychowawczy pracownica była nieobecna w pracy z przyczyn usprawiedliwionych (np. korzystała ze świadczeń chorobowych), to z podstawy wymiaru składek wyłącza się wynagrodzenie za miesiące, w których z tych przyczyn przepracowała mniej niż połowę obowiązującego ją czasu pracy. Wynagrodzenie za miesiące, w których przepracowała co najmniej połowę tego czasu, przyjmuje się po uzupełnieniu.
W myśl przepisów ustawy zasiłkowej uzupełnienie wynagrodzenia określonego w stałej miesięcznej wysokości polega na przyjęciu kwoty określonej w umowie o pracę (dla celów składkowych niepomniejszonej o kwotę składek finansowanych przez pracownika). Wynagrodzenie zmienne uzupełnia się poprzez podzielenie wynagrodzenia uzyskanego za dni przepracowane przez liczbę tych dni i pomnożenie przez liczbę dni obowiązujących do przepracowania w tym miesiącu.
| Przykład |
W podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym należy uwzględnić m.in. wynagrodzenie za lipiec 2011 r., w którym pracownica przez 5 dni chorowała. Z obowiązujących w tym miesiącu 21 dni przepracowała 16 dni. Załóżmy, że pracownica ma określone wynagrodzenie:
Jeżeli pracownica po długotrwałym okresie pobierania zasiłku chorobowego, a następnie urlopu macierzyńskiego wykorzystuje przysługujący jej urlop wypoczynkowy (często również 2 dni opieki z art. 188 K.p.), po czym przechodzi na urlop wychowawczy, to do ustalenia podstawy wymiaru składek z tytułu przebywania na tym urlopie należy przyjąć wynagrodzenie urlopowe. Przypominamy, że wynagrodzenie urlopowe jest traktowane tak jak wynagrodzenie za pracę.
Ustalona w powyższy sposób podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownika "pełnoetatowego" przebywającego na urlopie wychowawczym nie może być niższa niż minimalne wynagrodzenie za pracę, czyli w 2012 r. nie niższa niż 1.500 zł (a jeżeli jest w pierwszym roku pracy nie niższa niż 1.200 zł); dla pracownika niepełnoetatowego kwota ta jest proporcjonalnie zmniejszona do wymiaru jego czasu pracy.
| Przykład |
Od 6 września 2011 r. pracownica przebywa na urlopie wychowawczym. Od 1 stycznia 2012 r. do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalno-rentowe z tego tytułu należało przyjąć wynagrodzenie za okres od września 2010 r. do sierpnia 2011 r. W okresie tym pracownica pobierała zasiłek chorobowy, a następnie zasiłek macierzyński. Po urlopie macierzyńskim korzystała z urlopu wypoczynkowego od 8 lipca do 1 września 2011 r. (2 i 5 września 2011 r. wykorzystała 2 dni opieki przysługujące z art. 188 K.p.), tj.:
Do ustalenia podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym należało przyjąć przeciętne wynagrodzenie za te dwa miesiące, uzupełniając wcześniej wynagrodzenie za lipiec 2011 r. Gdyby w tym miesiącu pracownica przepracowała (przebywała na urlopie) przez cały miesiąc, to wynagrodzenie wyniosłoby 3.000 zł.
Zatem podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym od 1 stycznia 2012 r. wyniosłaby 3.000 zł, według wyliczenia: (3.000 zł x 2 m-ce) : 2 m-ce. Ponieważ jest ona wyższa od kwoty 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale, miesięczna podstawa wymiaru składek na przedmiotowe ubezpieczenia podlega ograniczeniu i wynosi: w okresie od 1 stycznia do 29 lutego 2012 r. - 2.049,60 zł, od 1 marca do 31 maja 2012 r. - 2.152,05 zł, a od 1 czerwca do 31 sierpnia 2012 r. - 2.187,65 zł.
Zwracamy uwagę! Osoba korzystająca z urlopu wychowawczego z tego tytułu podlega także obowiązkowo ubezpieczeniu zdrowotnemu (o ile nie podlega obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z innego tytułu). Podstawę wymiaru składki na to ubezpieczenie stanowi kwota odpowiadająca wysokości świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, czyli aktualnie 520 zł (art. 66 ust. 1 pkt 32 i art. 81 ust. 8 pkt 10 ustawy zdrowotnej).
| ||||||||||||
|
||||||||||||
