Z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej opłacam składki na ubezpieczenia społeczne od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia. Od mojego byłego pracodawcy (u którego byłem zatrudniony do końca ubiegłego roku) otrzymałem propozycję wykonywania usług w ramach prowadzonej firmy przez okres 3 miesięcy. Rodzaj tych usług ma być taki sam jak czynności, które wykonywałem u niego w ramach stosunku pracy. Czy w takim przypadku stracę prawo do ulgi?
Tak. Przedsiębiorca utraci prawo do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne naliczanych od 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia, ale tylko na czas wykonywania usług na rzecz byłego pracodawcy.
Wśród osób, które z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej nie mogą opłacać składek społecznych od obniżonej podstawy wymiaru, wymienia się m.in. osoby, które wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy. Jeśli więc przedsiębiorca w trakcie korzystania z ulgowego opłacania składek społecznych, w zakresie prowadzonej działalności zacznie wykonywać pracę na rzecz byłego pracodawcy i będą to takie same czynności, jakie wcześniej wykonywał w ramach stosunku pracy, automatycznie utraci prawo do opłacania tych składek od preferencyjnej podstawy wymiaru. Wówczas od dnia podjęcia pracy na rzecz byłego pracodawcy składki na ubezpieczenia społeczne musi opłacać od kwoty nie niższej niż 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.
Niemniej jednak, w poradniku pt. "Ubezpieczenia społeczne i ubezpieczenie zdrowotne osób prowadzących pozarolniczą działalność i osób z nimi współpracujących" (dostępnym na stronie internetowej www.zus.pl) ZUS wyjaśnia, że po zakończeniu świadczenia usług dla byłego pracodawcy przedsiębiorca może ponownie korzystać z ulgi i opłacać składki społeczne od obniżonej podstawy wymiaru - oczywiście do czasu upływu 24 pełnych miesięcy kalendarzowych, licząc od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej. Na czas utraty prawa do ulgi przedsiębiorca powinien dokonać odpowiedniego zgłoszenia zmiany kodu tytułu do ubezpieczeń. W tym celu od dnia rozpoczęcia wykonywania pracy w ramach prowadzonej działalności na rzecz byłego pracodawcy przedsiębiorca powinien:
1) wyrejestrować się z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 70 X X (lub 05 72 X X - jeśli ma prawo do renty), a następnie
2) zgłosić się ponownie do ubezpieczeń z kodem tytułu ubezpieczenia 05 10 X X (lub 05 12 X X - jeśli ma prawo do renty).
Po zakończeniu wykonywania takiej pracy przedsiębiorca ponownie powinien wyrejestrować się z ubezpieczeń z kodem ubezpieczeniowym 05 10 X X (lub 05 12 X X), a następnie zgłosić do ubezpieczeń z kodem 05 70 X X (lub 05 72 X X).
O sposób rozliczenia i wykazania w dokumentach rozliczeniowych składek ubezpieczeniowych za przedsiębiorcę, który pracę na rzecz byłego pracodawcy wykonywał tylko przez część miesiąca, zwróciliśmy się do ZUS. Oto fragment odpowiedzi otrzymanej 25 października 2011 r.:
"(...) W odniesieniu do dokumentów rozliczeniowych, w przypadku, jeśli zmiana (...) następuje w trakcie miesiąca, płatnik składek powinien za ten miesiąc sporządzić i przekazać do Zakładu odpowiednio:
1) w przypadku płatnika opłacającego składki wyłącznie na własne ubezpieczenia - dwie deklaracje rozliczeniowe odpowiednio z zakresem numeracji od 1 do 39 oraz od 40 do 49 z właściwymi kodami tytułu ubezpieczenia. W deklaracjach tych płatnik powinien wykazać składki na ubezpieczenia społeczne oraz na ubezpieczenie zdrowotne obliczone od zadeklarowanej podstawy nie niższej niż ustalona proporcjonalnie najniższa podstawa ich wymiaru ustalona dla części miesiąca, wobec której obowiązywała,
2) w przypadku pozostałych płatników - dwa raporty: jeden z kodem rozpoczynającym się cyframi 05 10, a drugi 05 70. Zasady ustalenia podstaw wymiaru powinny być analogiczne jak w pkt 1.
(...) składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych, przy czym są one ustalane od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę. W omawianym przypadku, jeśli łączna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za dany miesiąc (tj. suma kwot wykazanych do podstawy wymiaru składek na te ubezpieczenia w odpowiednio obu deklaracjach/raportach) wyniesie co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, powstanie obowiązek opłacenia składki na Fundusz Pracy, o ile ubezpieczony nie osiągnął wieku wynoszącego co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn.
W przypadku, o którym mowa w pkt 1, dopuszczalne jest wykazanie składek na Fundusz Pracy w obu deklaracjach, obliczonych od wykazanej w każdej z nich podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, jak i wykazanie obliczonej od łącznej kwoty podstawy wymiaru składek za dany miesiąc kwoty składki na Fundusz Pracy w jednej z deklaracji, składanej z kodem rozpoczynającym się cyframi 05 10."
|