Szpital (SP ZOZ) otrzymał w 1997 r. od podmiotu tworzącego budynek w nieodpłatne użytkowanie i wprowadził go do ewidencji środków trwałych, w korespondencji z funduszem założycielskim. Dotacje inwestycyjne otrzymywane w kolejnych latach były ewidencjonowane na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów i odnoszone w pozostałe przychody operacyjne proporcjonalnie do amortyzacji. W 2022 r. poradnia, która zajmowała ten budynek, została przeniesiona do innych pomieszczeń w szpitalu. Budynek został zakwalifikowany jako obiekt nieczynny i zwrócono go do podmiotu tworzącego. Jak zaksięgować przekazanie tego budynku do podmiotu tworzącego?
Na podstawie art. 56 ust. 2 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. z 2022 r. poz. 633 ze zm.), w samodzielnym publicznym zakładzie opieki zdrowotnej (SP ZOZ) wartość mienia otrzymanego od podmiotu tworzącego w nieodpłatne użytkowanie zwiększa fundusz założycielski. Należy przy tym zauważyć, że spośród jednostek sektora finansów publicznych, wyłącznie w odniesieniu do SP ZOZ przepisy systemowe (tj. ustawa o działalności leczniczej) pozwalają na zaliczenie składników majątkowych, otrzymanych do nieodpłatnego użytkowania, do aktywów w korespondencji z funduszem założycielskim. Dlatego też w odniesieniu do zwrotu ww. składników należy, naszym zdaniem, zastosować rozwiązanie ewidencyjne polegające na wyksięgowaniu równowartości odpowiadającej niezamortyzowanej części wartości początkowej tych aktywów (tutaj: budynku) z funduszem założycielskim. Wyksięgowaniu podlegają również dotychczas dokonane odpisy umorzeniowe.
Co istotne w odniesieniu do ewidencji księgowej otrzymanych przez SP ZOZ środków pieniężnych w formie dotacji inwestycyjnej zastosowanie mają zasady określone w art. 41 ustawy o rachunkowości. Z treści tego przepisu wynika, że środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie, zalicza się do rozliczeń międzyokresowych przychodów, jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych. Zaliczone do rozliczeń międzyokresowych przychodów kwoty zwiększają stopniowo pozostałe przychody operacyjne, równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych dokonywanych od wartości początkowej środków trwałych sfinansowanych z tych środków.
Jeśli więc otrzymane w ramach dotacji środki pieniężne przeznaczono np. na rozbudowę lub przebudowę (ulepszenie) całego szpitala lub poszczególnych jego oddziałów, to ich wartość powinna zostać zaliczona w ewidencji księgowej SP ZOZ na zwiększenie rozliczeń międzyokresowych przychodów. Następnie - równolegle do odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych - należy ją odnieść w pozostałe przychody operacyjne. W takiej sytuacji jeśli w momencie przekazania (zwrotu) budynku do podmiotu tworzącego na koncie rozliczeń międzyokresowych przychodów figuruje nierozliczona kwota dotacji, wskazane jest odnieść ją na dobro pozostałych przychodów operacyjnych. Zwrot budynku otrzymanego wcześniej w nieodpłatne użytkowanie do podmiotu tworzącego będzie się więc wiązał:
Ewidencja księgowa zwrotu do podmiotu tworzącego nieruchomości otrzymanej przez SP ZOZ w nieodpłatne użytkowanie 1. LT - wyksięgowanie zwracanej nieruchomości z ewidencji bilansowej: a) wartość początkowa: Ma konto 01 "Środki trwałe", b) dotychczasowe umorzenie: Wn konto 07 "Odpisy umorzeniowe środków trwałych", c) wartość nieumorzona: Wn konto 80 "Fundusz założycielski". 2. PK - rozliczenie konta 84, jeśli w momencie zwrotu nieruchomości do podmiotu tworzącego na koncie 84 figuruje nierozliczona kwota dotacji: - Wn konto 84 "Rozliczenia międzyokresowe przychodów", |
|