Wniesienie dopłat do spółki z o.o., której jedynym udziałowcem jest gmina

Jesteśmy spółką z o.o., której jedynym udziałowcem jest jednostka samorządu terytorialnego (gmina). W związku z trudną sytuacją finansową spółki i koniecznością kontynuowania przedsięwzięć inwestycyjnych rada gminy wyraziła zgodę na wniesienie dopłaty z przeznaczeniem na pokrycie kosztów modernizacji sieci kanalizacyjnej. Jak zaksięgować wniesienie takiej dopłaty do spółki?

Głównym celem dopłat wnoszonych przez wspólników jest dofinansowanie spółki. Jest to związane zazwyczaj z trudną sytuacją finansową spowodowaną np. poniesioną stratą na działalności, czy też brakiem środków na sfinansowanie planowanych bądź kontynuowanych przedsięwzięć inwestycyjnych.

Zasady wnoszenia dopłat do spółki z ograniczoną odpowiedzialnością regulują przepisy art. 177–179 K.s.h. Z ich treści wynika, że dopłaty mogą być wnoszone do spółki z o.o. wyłącznie wtedy, gdy wyraźnie przewiduje to umowa spółki. Jeśli z umowy spółki nie wynika możliwość wnoszenia dopłat, a wspólnicy takie dopłaty chcą wnieść, wówczas konieczna będzie zmiana umowy spółki. W celu wniesienia dopłat niezbędne jest powzięcie przez wspólników (tutaj: jedynego wspólnika jakim jest gmina) odpowiedniej uchwały.

Ewidencja księgowa dopłat otrzymanych przez spółkę z o.o. powinna nastąpić z uwzględnieniem art. 36 ust. 2e ustawy o rachunkowości. W świetle tego przepisu, w razie powzięcia uchwały wspólników spółki z o.o. określającej termin i wysokość dopłat, równowartość dopłat ujmuje się w odrębnej pozycji pasywów bilansu (kapitał rezerwowy z dopłat wspólników) i wykazuje się jako składnik kapitału własnego dopóty, dopóki ten nie zostanie użyty w sposób uzasadniający jego odpisanie. Uchwalone, lecz niewniesione dopłaty wykazuje się w dodatkowej pozycji kapitałów własnych "Należne dopłaty na poczet kapitału rezerwowego (wielkość ujemna)".

Jeżeli umowa spółki z o.o. przewiduje możliwość wnoszenia przez jej udziałowców dopłat, na zasadach określonych w art. 177–179 K.s.h. i dopłata, o której mowa w pytaniu, została wniesiona na podstawie podjętej "uchwały o wniesieniu dopłaty", to należy ją odnieść na kapitał rezerwowy spółki.

W ewidencji księgowej wniesienie przez udziałowca (tutaj: gminę) dopłaty do spółki z o.o. można ująć w sposób zaprezentowany na przykładzie.

Przykład

I. Założenia:

Od jedynego udziałowca (gminy) spółka z o.o. otrzymała dopłatę na modernizację sieci kanalizacyjnej w wysokości: 1.350.000 zł. Dopłaty udzielono na podstawie podjętej uchwały o jej wniesieniu.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

Jak ująć w księgach spółki z o.o. koszty modernizacji sieci kanalizacyjnej (stanowiącej środek trwały spółki) sfinansowane z dopłat wniesionych przez gminę jako jedynego wspólnika? W jaki sposób zaksięgować zakończenie inwestycji i rozliczenie dopłat?

Koszty przeprowadzonych przez jednostkę prac modernizacyjnych sieci kanalizacyjnej – jeśli stanowią ulepszenie środka trwałego – można zaksięgować (na podstawie faktur, rachunków czy innych dowodów), zapisem:

Następnie, po zakończeniu ulepszenia, powinno nastąpić przeksięgowanie nakładów z konta 08 na zwiększenie wartości początkowej ulepszonego środka trwałego (tutaj: sieci kanalizacyjnej), zapisem:

Zwracamy przy tym uwagę, iż do dopłat wnoszonych przez udziałowców na podstawie art. 177–179 K.s.h., nie ma zastosowania przepis art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości, na podstawie którego środki pieniężne otrzymane na sfinansowanie nabycia lub wytworzenia środków trwałych, w tym także środków trwałych w budowie oraz prac rozwojowych, zalicza się do rozliczeń międzyokresowych przychodów – jeżeli stosownie do innych ustaw nie zwiększają one kapitałów (funduszy) własnych.

Jeżeli dopłaty nie są wymagane na pokrycie straty wykazanej w sprawozdaniu finansowym, mogą być wspólnikom zwracane (art. 179 § 1 K.s.h.). W świetle art. 228 pkt 5 K.s.h., podstawą do przeprowadzenia zwrotu jest uchwała wspólników.

W księgach rachunkowych uchwalone zwroty dopłat zmniejszają kapitał rezerwowy i stają się zobowiązaniem wobec wspólników.

Ewidencja księgowa operacji związanych z ewentualnym zwrotem otrzymanej od gminy dopłaty przebiegać może w sposób przedstawiony na przykładzie liczbowym.

Przykład

I. Założenia:

Na podstawie podjętej uchwały spółka z o.o. zwróciła otrzymaną wcześniej od gminy dopłatę w wysokości: 1.350.000 zł.

II. Dekretacja:

III. Księgowania: