Wycena bilansowa rzeczowych aktywów trwałych

W skład rzeczowych aktywów trwałych wchodzą środki trwałe, środki trwałe w budowie oraz zaliczki na środki trwałe w budowie. Szczegółowy sposób prezentacji rzeczowych aktywów trwałych w bilansie - w zależności od tego, według którego załącznika do ustawy o rachunkowości jest on sporządzany - przedstawia poniższa tabela.

Warunkiem uznania składnika majątku za środek trwały jest wykazanie, iż spełnia on jednocześnie ogólne warunki uznania za składnik aktywów, określone w art. 3 ust. 1 pkt 12 ustawy o rachunkowości oraz szczegółowe warunki wynikające z definicji środka trwałego, określone w art. 3 ust. 1 pkt 15 ww. ustawy. Środki trwałe to rzeczowe aktywa trwałe i zrównane z nimi, o przewidywanym okresie ekonomicznej użyteczności dłuższym niż rok, kompletne, zdatne do użytku i przeznaczone na potrzeby jednostki. Zalicza się do nich w szczególności:

a) nieruchomości - w tym grunty, prawo użytkowania wieczystego gruntu, budowle i budynki, a także będące odrębną własnością lokale, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego oraz spółdzielcze prawo do lokalu użytkowego,

b) maszyny, urządzenia, środki transportu i inne rzeczy,

c) ulepszenia w obcych środkach trwałych,

d) inwentarz żywy.

Do środków trwałych korzystającego (leasingobiorcy) zalicza się także obce środki trwałe używane na podstawie umowy najmu, dzierżawy lub leasingu, jeżeli umowa spełnia co najmniej jeden z warunków określonych w art. 3 ust. 4 ustawy o rachunkowości.

Natomiast środki trwałe w budowie są to - zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 16 ustawy o rachunkowości - zaliczane do aktywów trwałych środki trwałe w okresie ich budowy, montażu lub ulepszenia już istniejącego środka trwałego.

Z kolei zaliczki na środki trwałe w budowie wykazują te jednostki, które przekazały środki pieniężne na poczet dostaw związanych z budową, zakupem lub ulepszeniem środków trwałych, jeżeli do dnia bilansowego nie nastąpiła dostawa, na poczet której wpłacono zaliczkę. Jako zaliczki na środki trwałe w budowie wykazuje się również wartość dostaw przekazanych wykonawcom na poczet budowy. Przekazane środki pieniężne lub dostawy na poczet budowy, zakupu lub ulepszenia środka trwałego mogą figurować na dzień bilansowy na koncie 24 "Pozostałe rozrachunki" lub 30 "Rozliczenie zakupu", jeżeli otrzymano na nie fakturę i potrącono od niej VAT naliczony.

Dokonując kwalifikacji składników majątku do środków trwałych i środków trwałych w budowie oraz ich wyceny jednostka może skorzystać ze wskazówek zawartych w Krajowym Standardzie Rachunkowości nr 11 "Środki trwałe" (KSR nr 11).

Chcąc przystąpić do wyceny bilansowej środków trwałych, środków trwałych w budowie i zaliczek na środki trwałe w budowie należy w pierwszej kolejności przeprowadzić inwentaryzację tych składników. Podstawową metodą inwentaryzacji środków trwałych jest spis z natury, który polega na liczeniu i pomiarach środków trwałych. Inwentaryzację środków trwałych przeprowadza się również:

a) drogą weryfikacji na ostatni dzień każdego roku obrotowego - w przypadku gruntów, praw i obiektów trudno dostępnych oraz jeżeli przeprowadzenie spisu z natury z przyczyn uzasadnionych nie było możliwe,

b) drogą spisu z natury raz na cztery lata w dowolnym dniu roku - w przypadku nieruchomości oraz znajdujących się na terenie strzeżonym innych środków trwałych oraz maszyn i urządzeń wchodzących w skład środków trwałych w budowie.

W przypadkach niewymienionych powyżej przeprowadza się inwentaryzację drogą spisu z natury. Dokonuje się tego na ostatni dzień każdego roku obrotowego. Termin inwentaryzacji środków trwałych drogą spisu z natury będzie również dotrzymany, jeśli inwentaryzację rozpoczęto nie wcześniej niż 3 miesiące przed końcem roku obrotowego, a zakończono do 15 dnia następnego roku. Jeżeli rok obrotowy jest równy kalendarzowemu - jest to okres od 1 października do 15 stycznia następnego roku.

Inwentaryzację środków trwałych w budowie należy przeprowadzać metodą weryfikacji corocznie (na ostatni dzień roku obrotowego) do czasu zakończenia budowy środka trwałego. Jeżeli w skład środków trwałych w budowie wchodzą maszyny i urządzenia, to ich inwentaryzację przeprowadza się corocznie drogą spisu z natury, wyceny ich ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic (por. art. 26 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości). Co ważne, w świetle art. 26 ust. 3 pkt 3 ustawy o rachunkowości, można je inwentaryzować raz w ciągu czterech lat, jeżeli znajdują się na terenie strzeżonym. Z kolei zaliczki na środki trwałe w budowie można inwentaryzować metodą weryfikacji, czyli drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i sprawdzenia ich wartości.

Środki trwałe (zarówno własne, jak i przyjęte w leasing finansowy) wycenia się na dzień bilansowy według cen nabycia lub kosztów wytworzenia, lub wartości przeszacowanej (po aktualizacji wyceny środków trwałych), pomniejszonych o odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe, a także o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Powyższe wynika z treści art. 28 ust. 1 pkt 1 ustawy o rachunkowości.

Przypominamy, iż na dzień przyjęcia środka trwałego do używania ustala się jego wartość początkową, którą stanowi cena nabycia, o której mowa w art. 28 ust. 2 i 8 ustawy o rachunkowości, lub/i koszt wytworzenia, o którym mowa w art. 28 ust. 3 i 8 tej ustawy, powiększone o koszty finansowania zewnętrznego, o których mowa w art. 28 ust. 8 tej ustawy lub inna wartość, według której środek trwały został po raz pierwszy ujęty w księgach rachunkowych jednostki. Sposób ustalenia wartości początkowej środka trwałego w zależności od sposobu jego pozyskania przedstawia poniższa tabela.

Według art. 28 ust. 8 ustawy o rachunkowości, cena nabycia i koszt wytworzenia środków trwałych (jak i środków trwałych w budowie oraz wartości niematerialnych i prawnych) obejmuje ogół ich kosztów poniesionych przez jednostkę za okres budowy, montażu, przystosowania i ulepszenia, do dnia bilansowego lub przyjęcia do używania, w tym również niepodlegający odliczeniu podatek od towarów i usług oraz podatek akcyzowy oraz koszt obsługi zobowiązań zaciągniętych w celu ich finansowania i związane z nimi różnice kursowe, pomniejszony o przychody z tego tytułu.

Dokonując wyceny środków trwałych na dzień bilansowy należy uwzględnić wszystkie zwiększenia i zmniejszenia wartości początkowej, które miały miejsce do dnia bilansowego.

Wartość początkową stanowiącą cenę nabycia lub koszt wytworzenia środka trwałego powiększają - na podstawie art. 31 ustawy o rachunkowości - koszty jego ulepszenia. Za ulepszenie środka trwałego uznawane są te prace, które mają charakter: przebudowy, rozbudowy, modernizacji lub rekonstrukcji obiektu środka trwałego i w wyniku tych prac oczekuje się wzrostu wartości użytkowej ulepszonego środka trwałego w stosunku do posiadanej uprzednio (te dwa warunki muszą być spełnione jednocześnie). Należy pamiętać, że wzrost wartości użytkowej środka trwałego wymaga odpowiedniego udokumentowania, wskazującego cechy wartości użytkowej, które ulegną zwiększeniu (por. pkt 7.11 KSR nr 11). Ulepszenia w obcych środkach trwałych zalicza się do tych grup środków trwałych, do których należą obiekty, w których dokonano ulepszeń. Jednostki powinny pamiętać, że w ramach ich zasad (polityki) rachunkowości mogą, na mocy art. 4 ust. 4 ustawy o rachunkowości, przyjąć uproszczenie polegające na tym, że zarówno dla celów podatkowych, jak i bilansowych wartości początkowej środka trwałego nie będą zwiększały nakłady na ulepszenie, których łączna kwota poniesiona w danym roku nie przekracza wartości określonej w ustawie podatkowej, tj. 10.000 zł.

Z kolei odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe dokonywane w celu uwzględnienia utraty wartości środków trwałych, na skutek używania lub upływu czasu (z wyjątkiem gruntów niesłużących wydobyciu kopalin metodą odkrywkową) zmniejszają wartość początkową środków trwałych. Odpisów tych dokonuje się drogą systematycznego, planowego rozłożenia wartości początkowej środka trwałego na ustalony okres amortyzacji. Okres lub stawkę i metodę amortyzacji ustala się na dzień przyjęcia środka trwałego do używania (por. art. 31 ust. 2 i art. 32 ustawy o rachunkowości).

Wartość początkową zmniejszają również odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub w całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej (por. art. 28 ust. 7 ustawy o rachunkowości). Trwałą utratę wartości środka trwałego, w świetle art. 32 ust. 4 ustawy o rachunkowości, powodują:

• zmiana technologii produkcji,
   
• przeznaczenie środka trwałego do likwidacji,
   
• wycofanie środka trwałego z używania lub inne przyczyny.

Powyższe zdarzenia wywołujące trwałą utratę wartości środka trwałego uzasadniają dokonanie odpisu aktualizującego, który doprowadzi wartość środka trwałego wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku, do ustalonej w inny sposób wartości godziwej. W myśl ustawy o rachunkowości, odpisy aktualizujące z tytułu trwałej utraty wartości środków trwałych zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych (por. art. 3 ust. 1 pkt 32 ustawy o rachunkowości). Należy pamiętać, że nie dokonuje się odpisów aktualizujących od środków trwałych, których wartość księgowa jest niższa od ich przewidywanej ceny sprzedaży netto. Aktualizacji wyceny środków trwałych w przypadku wystąpienia przyczyn wymienionych w art. 32 ust. 4 ustawy o rachunkowości, można dokonywać w ciągu roku. Jednak na dzień bilansowy jednostka jest zobowiązana dokonać oceny i aktualizacji wartości środków trwałych w celu sporządzenia prawidłowego sprawozdania finansowego. Nie ma konieczności dokonywania odpisów aktualizujących w sytuacji, gdy wartość księgowa środków trwałych jest wprawdzie wyższa od ich przewidywanej ceny sprzedaży netto, jednak środki te nadal znajdują się w używaniu i jednocześnie nie zachodzą okoliczności, o których mowa w art. 32 ust. 4 ustawy o rachunkowości. W takim przypadku, w miejsce dokonywania odpisów aktualizujących, można przeprowadzić weryfikację stosowanych dotychczas stawek amortyzacyjnych lub umorzeniowych w trybie art. 32 ust. 3 ustawy o rachunkowości.

Zwracamy uwagę, że wartość początkowa i dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy amortyzacyjne lub umorzeniowe mogą, na podstawie odrębnych przepisów, ulegać aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie powinna być wyższa od jego wartości godziwej, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione (por. art. 31 ust. 3 ustawy o rachunkowości). Aktualizacja wyceny na podstawie odrębnych przepisów oznacza, że jednostki nie mogą dokonywać tego rodzaju zmian samodzielnie na podstawie wewnętrznych postanowień jednostki. W myśl przepisów podatkowych tryb i termin aktualizacji wyceny środków trwałych określa Minister Finansów w drodze rozporządzenia (por. art. 15 ust. 5 updop i art. 22o ust. 1 updof). Ostatnia taka aktualizacja była przeprowadzona na dzień 1 stycznia 1995 r.

Dodajmy, iż KSR nr 11 przewiduje także zmiany wartości początkowej środków trwałych i ich umorzenia w związku z odłączeniem lub przełączeniem części dodatkowej lub peryferyjnej środka trwałego (por. pkt 9.14-9.20 KSR nr 11). Według definicji zawartych w KSR nr 11, wartość księgowa brutto to wartość początkowa środka trwałego, skorygowana o:

a) zwiększenia wynikające z aktualizacji wyceny, o której mowa w art. 31 ust. 3 ustawy o rachunkowości,

b) zwiększenia o kwoty nakładów poniesionych na jego ulepszenie (w tym na skutek dołączenia części dodatkowych i peryferyjnych),

c) zmniejszenia o część jego wartości początkowej przypadającą na odłączane od środka trwałego części dodatkowe lub peryferyjne

jednak bez odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych oraz odpisów z tytułu trwałej utraty wartości. Z kolei wartość księgowa netto, to wartość księgowa brutto środka trwałego, zmniejszona o sumę dotychczasowych odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych oraz sumę odpisów z tytułu trwałej utraty wartości.

Uwzględniając powyższe wyjaśnienia w bilansie środki trwałe wykazuje się w wartości księgowej netto w odpowiednich pozycjach zaprezentowanych w części pierwszej niniejszego opracowania.

Przykład

I. Założenia:

1. Spółka na dzień bilansowy dokonała wyceny środka trwałego (urządzenie techniczne) o wartości początkowej: 300.000 zł i dotychczasowym umorzeniu: 90.000 zł. Ze względu na zmianę technologii produkcji jednostka przestała używać ten środek trwały i zamierza sprzedać go w przyszłym roku obrotowym.
    
2. Według wyceny rzeczoznawcy, wartość rynkowa urządzenia wynosi: 190.000 zł, co oznacza, że wartość bilansowa tego środka trwałego jest wyższa niż możliwa do uzyskania cena sprzedaży netto.
    
3. Spółka dokonała odpisu aktualizującego wartość środka trwałego w kwocie: 300.000 zł - 90.000 zł - 190.000 zł = 20.000 zł.
    
4. Spółka sporządza sprawozdanie finansowe według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

IV. Ustalenie wartości środka trwałego na dzień bilansowy:

W pozycji A.II.1 lit. c aktywów bilansu sporządzonego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości spółka wykaże wartość środka trwałego w wysokości: 300.000 zł - 90.000 zł - 20.000 zł = 190.000 zł.

Środki trwałe w budowie ujmuje się w księgach rachunkowych na koncie 08 "Środki trwałe w budowie", jako koszty stanowiące elementy składowe kosztu wytworzenia (w rozumieniu art. 28 ust. 3 i 8 ustawy o rachunkowości), ceny nabycia (w rozumieniu art. 28 ust. 2 i 8 ww. ustawy) lub kosztu ulepszenia (zdefiniowanego w art. 31 ust. 1 ww. ustawy), dotyczące środka trwałego. Na dzień bilansowy środki trwałe w budowie wycenia się na podstawie art. 28 ust. 1 pkt 2 ustawy o rachunkowości w wysokości ogółu kosztów pozostających w bezpośrednim związku z ich nabyciem lub wytworzeniem, pomniejszonych o odpisy z tytułu trwałej utraty wartości. Trwała utrata wartości środków trwałych w budowie może nastąpić np. w wyniku podjęcia przez jednostkę decyzji o czasowym lub trwałym wstrzymaniu budowy środka trwałego. Jak wynika bowiem z pkt 6.55 KSR nr 11, przesłanki ekonomiczne, techniczne, organizacyjne lub prawne mogę zdecydować o tym, że kontynuowanie budowy środka trwałego przestaje być uzasadnione. W takim przypadku jednostka ocenia, czy przesłanki te mają charakter przejściowy czy trwały. W przypadku czasowego zaniechania budowy, gdy jednostka zakłada, że w przyszłości ją dokończy, koszty zgromadzone na koncie 08 "Środki trwałe w budowie" mogą pozostać na tym koncie. Należy jednak pamiętać, że wydatków związanych z zabezpieczeniem budowy na czas jej wstrzymania nie księguje się na koncie 08, bowiem są to koszty niemające bezpośredniego związku z budową środka trwałego i nie stanowią elementu jego kosztu wytworzenia. Takie wydatki należy odnieść w ciężar konta 76-1 "Pozostałe koszty operacyjne".

W sytuacji gdy czasowe wstrzymanie budowy środka trwałego doprowadzi do trwałej utraty wartości środka trwałego w budowie, wskazane jest utworzyć odpis aktualizujący doprowadzający środek trwały w budowie do jego realnej wartości. Z pkt 6.56 KSR nr 11 wynika bowiem, że w przypadku, gdy przesłanki uzasadniające przerwanie prac mają przejściowy charakter przeprowadza się test na utratę wartości i w miarę potrzeby dokonuje w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych odpisu z tytułu trwałej utraty wartości, zgodnie z KSR nr 4 "Utrata wartości aktywów". Trwała utrata wartości zachodzi wtedy, gdy istnieje duże prawdopodobieństwo, że kontrolowany przez jednostkę składnik aktywów nie przyniesie w przyszłości w znaczącej części lub całości przewidywanych korzyści ekonomicznych. Uzasadnia to dokonanie odpisu aktualizującego doprowadzającego wartość składnika aktywów wynikającą z ksiąg rachunkowych do ceny sprzedaży netto, a w przypadku jej braku - do ustalonej w inny sposób wartości godziwej (por. art. 28 ust. 7 ustawy o rachunkowości). Aktualizacja wartości środka trwałego do jego realnej wartości zapewnia przedstawienie w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym rzetelnego obrazu sytuacji majątkowej jednostki. Odpis aktualizujący kwalifikuje się w księgach rachunkowych do pozostałych kosztów operacyjnych i dokonuje się go najpóźniej na dzień bilansowy w wartości oszacowanej przez jednostkę. Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych w budowie ujmuje się w księgach rachunkowych, zapisem: Wn konto 76-1, Ma konto 08 "Środki trwałe w budowie" (w analityce: Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych w budowie). W przypadku ustania przyczyny, dla której odpis ten został utworzony, odpis aktualizujący odwraca się zapisem: Wn konto 08 "Środki trwałe w budowie" (w analityce: Odpisy aktualizujące wartość środków trwałych w budowie), Ma konto 76-0.

W przypadku gdy test na utratę wartości wykazał, że przesłanki uzasadniające przerwanie prac mają trwały charakter, a jednostka nie może oczekiwać żadnych przyszłych korzyści ekonomicznych ze środków trwałych w budowie, kierownik jednostki podejmuje udokumentowaną decyzję o zaniechaniu budowy środka trwałego (likwidacji środka trwałego w budowie). Zaniechanie to wiąże się z koniecznością wyłączenia z ksiąg rachunkowych nakładów ujętych jako elementy wartości środka trwałego w budowie i odpisania ich w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych (por. pkt 6.57 KSR nr 11). Wszystkie koszty zgromadzone na koncie 08 wyksięgowuje się wówczas z tego konta i odnosi w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych, zapisem: Wn konto 76-1, Ma konto 08 "Środki trwałe w budowie" (w analityce: Budowa obiektu "X").

Należy ponadto pamiętać, iż ustalając wartość środków trwałych w budowie na dzień bilansowy uwzględnia się wyłącznie koszty pozostające w związku przyczynowo-skutkowym z jego nabyciem lub wytworzeniem, poniesione od dnia nabycia lub udokumentowanego rozpoczęcia budowy do dnia bilansowego. Dodajmy, iż według pkt 6.38 KSR nr 11, koszty wytworzenia środka trwałego budowanego siłami własnymi obejmują:

1) koszty bezpośrednie budowy danego obiektu - są to składniki kosztów, które można odnieść na dany obiekt wprost, na podstawie dokumentów źródłowych potwierdzających poniesienie kosztu lub na podstawie jednostek miary (współczynników) jednoznacznie określających wysokość kosztów poniesionych na dany obiekt,

2) koszty pośrednie budowy danego obiektu, których nie można w sposób bezpośredni przyporządkować do poszczególnych obiektów na podstawie dokumentów lub jednoznacznych miar, w tym:

• koszty wspólne dotyczące budowy więcej niż jednego obiektu oraz
   
• koszty utrzymania zasobów rzeczowych, niematerialnych oraz ludzkich, które jednostka wykorzystuje w danym okresie w różnym stopniu lub jednocześnie na potrzeby budowy danego obiektu, jak i innych działań (np.: narzędzia, sprzęt, wartości niematerialne i prawne, pracownicy, niektóre komórki organizacyjne).

Co istotne w wartości bilansowej środka trwałego w budowie nie uwzględnia się kosztów, które nie są związane przyczynowo-skutkowo z jego pozyskaniem (nabyciem lub wytworzeniem), w tym np.:

• kosztów ogólnego zarządu, z wyjątkiem kosztów utrzymania wewnętrznej komórki organizacyjnej, powołanej do zarządzania lub obsługi procesu budowy środków trwałych,
   
• kosztów poniesionych przed dniem podjęcia udokumentowanej decyzji o pozyskaniu środka trwałego, w tym przed dniem udokumentowanego rozpoczęcia jego budowy,
   
• kosztów działań marketingowych, które mają zapewnić uzyskanie korzyści ekonomicznych ze środka trwałego po jego wybudowaniu, niezależnie od okresu, w którym są ponoszone,
   
• podatku od nieruchomości, w tym poniesionego po dniu rozpoczęcia budowy środka trwałego,
   
• strat i szkód poniesionych w trakcie budowy oraz kosztów związanych z usuwaniem tych szkód itp.

Przykład

I. Założenia:

1. W marcu 2019 r. spółka podjęła decyzję o czasowym wstrzymaniu budowy budynku administracyjnego rozpoczętej w styczniu 2018 r. i dokonała w związku z tym odpisu aktualizującego wartość środka trwałego w budowie. Ogół kosztów poniesionych od rozpoczęcia budowy do dnia podjęcia decyzji o jej czasowym wstrzymaniu wyniósł: 1.700.000 zł.
    
2. W sierpniu 2019 r. okazało się, że spółka będzie mogła dokończyć budowę, w związku z czym odpis aktualizujący został odwrócony.
    
3. Do dnia bilansowego spółka poniosła następujące koszty związane z budową:

a) wartość towarów wydanych z magazynu według cen zakupu: 20.000 zł,

b) wynagrodzenia własnych pracowników zatrudnionych przy budowie: 10.000 zł.

4. Spółka sporządza sprawozdanie według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości, prowadzi ewidencję kosztów na kontach zespołu 4 i 5 oraz sporządza rachunek zysków i strat w wersji kalkulacyjnej.

II. Dekretacja:

III. Księgowania:

IV. Ustalenie wartości środka trwałego w budowie na dzień bilansowy:

W pozycji A.II.2 aktywów bilansu sporządzonego według załącznika nr 1 do ustawy o rachunkowości spółka wykaże wartość środków trwałych w budowie w wysokości: 1.700.000 zł + 20.000 zł + 10.000 zł = 1.730.000 zł.

Zaliczki na środki trwałe w budowie prezentuje się na dzień bilansowy w wartości środków pieniężnych przekazanych wykonawcom i dostawcom na poczet dostaw związanych z budową, zakupem lub ulepszeniem środków trwałych, czyli w wartości nominalnej. W sytuacji gdy jednostka wpłaciła zaliczkę na środek trwały w obcej walucie przed dniem bilansowym, a zrealizowanie dostawy, na poczet której wpłacono zaliczkę odbędzie się w następnym roku obrotowym, kwotę tej zaliczki wycenia się ponownie na dzień bilansowy według średniego kursu NBP obowiązującego na ten dzień. Składniki aktywów (z wyłączeniem udziałów w jednostkach podporządkowanych wycenianych metodą praw własności) i pasywów wycenia się bowiem na dzień bilansowy po obowiązującym na ten dzień średnim kursie ogłoszonym dla danej waluty przez NBP (por. art. 30 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Należy pamiętać, że jednostki, które zapisały w swoich zasadach (polityce) rachunkowości, że stosują Krajowe Standardy Rachunkowości w stosunku do środków trwałych w odniesieniu do wyceny środków trwałych - w tym zapłaconych zaliczek na środki trwałe - powinny stosować zapisy KSR nr 11. W takich jednostkach zaliczki na środki trwałe przekazane w obcej walucie przedstawia się w bilansie w kwocie przeliczonej na złote, po jakiej zostały wprowadzone do ksiąg rachunkowych. Jeżeli nastąpi zmiana kursu, to wyceny tej nie uaktualnia się na dzień bilansowy. Jak wynika bowiem z pkt 6.18 KSR nr 11, zaliczki udzielone na poczet pozyskania środka trwałego, wyrażone w walucie obcej - przelicza się na walutę polską jedynie na moment ich przekazania. Ze względu na ich treść ekonomiczną nie dokonuje się ponownej wyceny przekazanych zaliczek, ani na dzień bilansowy, ani na dzień przeprowadzenia transakcji zakupu (przyjęcia dostawy).