W czasie trwającego zatrudnienia może zajść konieczność zmiany pracownikowi warunków wynikających z umowy o pracę. Można to zrobić na dwa sposoby. W przypadku gdy pracownik wyrazi zgodę na zmianę warunków zatrudnienia, wówczas stosuje się porozumienie stron. Natomiast w razie gdy pracownik nie zgadza się na zmianę warunków pracy i płacy, pracodawca może zastosować wypowiedzenie zmieniające.
Przepisy o wypowiedzeniu umowy o pracę stosuje się odpowiednio do wypowiedzenia warunków pracy i płacy. Przy tego rodzaju wypowiedzeniu obowiązują zasady określone w art. 42 K.p. Dla kontynuowania zatrudnienia, ale już według nowych warunków, konieczne jest ich przyjęcie przez pracownika. Brak takiej akceptacji powoduje, że wypowiedzenie zmieniające przekształca się w wypowiedzenie definitywne i umowa rozwiązuje się po jego upływie.
Wypowiedzenie zmieniające uważa się za dokonane, jeżeli pracownikowi zaproponowano na piśmie nowe warunki (art. 42 § 2 K.p.). W razie odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków pracy lub płacy umowa o pracę rozwiązuje się z upływem okresu dokonanego wypowiedzenia (art. 42 § 3 K.p.). Jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, uważa się, że wyraził na nie zgodę. Oświadczenie pracodawcy wypowiadające warunki pracy lub płacy powinno zawierać pouczenie w tej sprawie. Brak takiego pouczenia powoduje, że pracownik może do końca okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków.
W razie otrzymania wypowiedzenia zmieniającego pracownik do upływu jego połowy może odmówić przyjęcia nowych warunków zatrudnienia. Ważne jest więc ustalenie daty, do kiedy takie uprawnienie będzie przysługiwało pracownikowi.
Okres wypowiedzenia umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony i określony zależy od zakładowego stażu pracy i wynosi:
Tak wynika z art. 36 § 1 K.p.
Przy czym okres wypowiedzenia umowy o pracę obejmujący tydzień lub miesiąc albo ich wielokrotność kończy się odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca (art. 30 § 21 K.p.). Z tej ostatniej regulacji przez długi czas wywodzono wniosek, że wypowiedzenie musi rozpocząć swój bieg tak, aby zakończyło się w kodeksowym terminie i obejmowało określoną długość wypowiedzenia zależną od rodzaju wypowiadanej umowy o pracę. Uznawano więc, że wypowiedzenie umowy o pracę określone w tygodniu lub tygodniach powinno rozpocząć swój bieg w niedzielę, a określone w miesiącu lub w miesiącach - pierwszego dnia miesiąca. Według tej zasady liczono też upływ połowy okresu wypowiedzenia zmieniającego.
Sposób liczenia upływu połowy okresu wypowiedzenia zmienił się jednak po zajęciu stanowiska przez Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej w kwestii rozpoczęcia biegu wypowiedzenia umowy o pracę. Z pisma udostępnionego przez resort pracy naszemu Wydawnictwu w dniu 7 września 2015 r. wynika, że: "(...) Najnowsze orzecznictwo Sądu Najwyższego stoi (...) na stanowisku, że okresy wypowiedzenia nie mają »sztywnego« charakteru, lecz są w istocie okresami minimalnymi, a rozpoczęcie biegu okresu wypowiedzenia następuje z chwilą dotarcia oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę do adresata w taki sposób, że miał on możliwość zapoznania się z jego treścią. Departament Prawa Pracy podziela (...) prezentowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego pogląd. (...).
Biorąc powyższe pod uwagę, w ocenie Departamentu, okresem wypowiedzenia, w którym pracownikowi przysługuje np. zwolnienie na poszukiwanie pracy (art. 37 K.p.) i w którym pracodawca może udzielić pracownikowi urlopu wypoczynkowego bez jego zgody (art. 1671 K.p.), jest okres rozpoczynający swój bieg od skutecznego złożenia pracownikowi przez pracodawcę oświadczenia woli o wypowiedzeniu umowy o pracę i kończący się w ustawowo określonych terminach (tj. odpowiednio w sobotę albo w ostatnim dniu miesiąca). Natomiast połowę okresu wypowiedzenia, do którego pracownik może złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków pracy i/lub pracy w przypadku ich wypowiedzenia przez pracodawcę na podstawie art. 42 § 3 K.p. (wypowiedzenie zmieniające), wyznacza moment przypadający w połowie okresu liczonego od złożenia przez pracodawcę oświadczenia o wypowiedzeniu zmieniającym do upływu (końcowej daty) okresu wypowiedzenia, który przypada odpowiednio w sobotę lub w ostatnim dniu miesiąca. (...)".
Przy obliczaniu terminu na złożenie oświadczenia o nieprzyjęciu nowych warunków zatrudnienia nie wlicza się dnia złożenia oświadczenia o wypowiedzeniu (art. 111 § 2 K.c.).
Przykład Pracownika zatrudnionego na podstawie umowy na czas nieokreślony obowiązuje 1-miesięczny okres wypowiedzenia umowy o pracę. Pracodawca w dniu 21 lutego 2023 r. wręczył mu oświadczenie o zmianie warunków jego zatrudnienia wraz z pouczeniem, że może je odrzucić do połowy okresu wypowiedzenia. Termin upływu połowy okresu wypowiedzenia:
Pracownik może złożyć oświadczenie o nieprzyjęciu nowych warunków zatrudnienia do 13 marca 2023 r., gdyż upływ połowy wypowiedzenia przypada na 12 marca br., a jest to niedziela. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.)
|