Postępowanie pracodawcy, gdy do wynagrodzenia pracownika skierowano kilka zajęć komorniczych

Wynagrodzenie pracownika jest zajęte przez komornika. Ostatnio otrzymaliśmy kolejne zajęcie od innego komornika. Czy powinniśmy sami ustalić, któremu z nich przekazywać potrącone kwoty? Jeśli tak, to jak mamy ustalić, który z komorników ma status właściwego?

Na pracodawcy, do którego dotarł dokument pochodzący od komornika, stanowiący o zajęciu wynagrodzenia, spoczywają dodatkowe obowiązki. W myśl art. 882 K.p.c., w ciągu tygodnia od zajęcia powinien on:

• przedstawić komornikowi zestawienie periodycznego wynagrodzenia dłużnika za pracę oraz oddzielnie jego dochodu z wszelkich innych tytułów (za okres trzech miesięcy poprzedzających zajęcie, za każdy miesiąc oddzielnie),
• podać komornikowi w jakiej kwocie i w jakich terminach zajęte wynagrodzenie będzie przekazywane wierzycielowi,
• jeżeli zaistnieją przeszkody w zakresie wypłacania wynagrodzenia, złożyć u komornika oświadczenie o rodzaju tych przeszkód, a w szczególności:
• czy inne osoby roszczą sobie prawo do wynagrodzenia,
• czy i w jakim sądzie toczy się sprawa o zajęte wynagrodzenie,
• czy oraz o jakie roszczenia została skierowana do zajętego wynagrodzenia egzekucja przez innych wierzycieli.

Dodatkowo pracodawca obowiązany jest do niezwłocznego zawiadomienia komornika oraz wierzyciela o każdej zmianie wymienionych wyżej okoliczności.

W praktyce może zdarzyć się, że wynagrodzenie pracownika zostanie zajęte przez więcej niż jednego komornika. W takim przypadku zasadniczo dalszą egzekucję powinien prowadzić komornik właściwy (art. 773¹ K.p.c.), czyli:

• komornik sądu właściwości ogólnej dłużnika, przeciwko któremu toczy się postępowanie egzekucyjne, a w razie braku podstaw do oznaczenia tej właściwości,
• komornik sądu właściwości ogólnej osoby zobowiązanej względem dłużnika, a gdy takiej osoby nie ma,
• komornik tego sądu, w którego okręgu znajduje się przedmiot świadczenia lub prawa (art. 895 § 1 K.p.c.).

Przepisy K.p.c. dostępne są w serwisie www.przepisy.gofin.pl.

Gdyby okazało się, że żaden z wymienionych komorników nie jest właściwy lub właściwych jest kilku, znaczenia nabiera kolejność wszczęcia egzekucji. Komornik, który uczynił to później, ma obowiązek niezwłocznie przekazać sprawę komornikowi, który wszczął egzekucję jako pierwszy.

Pracodawca sam nie ustala właściwości komornika. Nie jest to zresztą możliwe ze względu na brak wglądu do dokumentów. To komornicy na podstawie otrzymanych od pracodawcy informacji o zajęciach przez inne podmioty są zobowiązani określić, który z nich jest właściwy (art. 773¹ § 2 K.p.c.), a następnie jeżeli zajęcie jest skierowane do wynagrodzenia poinformować zatrudniającego o sposobie dalszego postępowania. Komornik, który przekazuje sprawę innemu na skutek zbiegu egzekucji sądowych wydaje postanowienie o przekazaniu oraz postanowienie o rozliczeniu kosztów, o którym mowa w art. 770 K.p.c.

W przypadku gdy do tego samego wynagrodzenia za pracę zostało skierowane kolejne zajęcie przez innego komornika sądowego, pracodawca nie powinien zaprzestawać przekazywania części wynagrodzenia, przy czym potrąceń powinien dokonywać w następującej kolejności:

• na poczet pierwszego z zajęć - pod warunkiem, że nowe ze zgłoszonych zajęć dotyczy należności niealimentacyjnych,
• na poczet zajęcia alimentacyjnego - jeżeli wystąpił zbieg zajęć alimentacyjnych i niealimentacyjnych; w takim przypadku pracodawca przekazuje potrącone kwoty komornikowi, który dokonał zajęcia niealimentacyjnego w drugiej kolejności, o ile zajęcie to będzie można zrealizować po dokonaniu potrąceń alimentacyjnych.

Po podjęciu przez komorników decyzji, który z nich będzie właściwy do dalszego, łącznego prowadzenia postępowań egzekucyjnych, pracodawca przekazuje potrącane kwoty wybranemu komornikowi.

Jeśli pomimo dopełnienia wszystkich powinności informacyjnych względem komorników, pracodawca nie otrzymał wezwania od komornika właściwego dla wszystkich zajęć, ma on prawo skorzystać z instytucji przewidzianej w art. 767 K.p.c., czyli skargi na czynności komornika (w tym przypadku, na zaniechania komornika), którą składa się do sądu rejonowego właściwego ze względu na siedzibę kancelarii.