Żona wniosła pozew o rozwód. Mamy mieszkanie, które kupiliśmy w czasie małżeństwa za wspólne oszczędności. Oboje mieszkamy w nim, żadnego nas z nie stać na to, by kupić bądź wynająć sobie inny lokal. Któremu z nas sąd przyzna prawo do korzystania z tego lokalu?
W sprawie rozwodowej rozstrzygnięcia dotyczące mieszkania stanowiącego własność małżonków mogą dotyczyć jedynie sfery faktycznej - określenia sposobu korzystania z mieszkania, jak i rzeczowej - podziału mieszkania bądź przyznania go na wyłączną własność jednego z małżonków. Sąd może wydać w tym przedmiocie jedno z trzech rodzajów rozstrzygnięć.
Jeżeli małżonkowie zajmują wspólne mieszkanie, sąd w wyroku rozwodowym orzeka o sposobie korzystania z tego mieszkania przez czas wspólnego w nim zamieszkiwania rozwiedzionych małżonków. Stanowi o tym art. 58 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2023 r. poz. 2809). Sąd określa zatem w wyroku rozwodowym, w jaki sposób byli małżonkowie będą z tego mieszkania korzystać, np. które pomieszczenia będą przeznaczone do wspólnego użytkowania, a które będą pozostawione do wyłącznej dyspozycji danego małżonka. Powyższe rozstrzygnięcie ma charakter przejściowy, reguluje bowiem stosunki mieszkaniowe tymczasowo. Trzeba podkreślić, że w wypadkach wyjątkowych, gdy jeden z małżonków swym rażąco nagannym postępowaniem uniemożliwia wspólne zamieszkiwanie, sąd może nakazać jego eksmisję na żądanie drugiego małżonka. Konieczność restryktywnej wykładni tej regulacji powoduje, iż może ona mieć zastosowanie wyjątkowo wyłącznie wówczas, gdy jeden z małżonków nie tylko postępuje w sposób rażąco naganny wobec drugiego korzystającego ze wspólnego lokalu mieszkalnego, ale to zachowanie, zasługujące na jednoznacznie negatywną, obiektywnie ocenę, wywołuje ściśle określony skutek. Skutek ten to zupełne wykluczenie możliwości wykorzystywania mieszkania zgodnego z jego przeznaczeniem, przez współmałżonka.
Ponadto, na zgodny wniosek stron, sąd może w wyroku orzekającym rozwód orzec również o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeżeli drugi małżonek wyraża zgodę na jego opuszczenie bez dostarczenia lokalu zamiennego i pomieszczenia zastępczego, o ile podział bądź jego przyznanie jednemu z małżonków są możliwe.
Orzekając o wspólnym mieszkaniu małżonków, sąd uwzględnia przede wszystkim potrzeby dzieci i małżonka, któremu powierza wykonywanie władzy rodzicielskiej.
|