Od kilku miesięcy nie mieszkam z mężem. Prowadzimy odrębne gospodarstwa domowe. Złożyłam pozew o rozwód. Poinformowałam o tym męża. Jak się okazało kilka dni wcześniej mąż złożył pozew o separację. Co w tej sytuacji zrobi sąd? Czy będą prowadzone dwa niezależne postępowania?
W takim przypadku nie będzie dwóch postępowań. Nie obowiązuje tutaj również zasada pierwszeństwa (czyli sąd nie patrzy, który z małżonków złożył wcześniej stosowny pozew). W czasie trwania procesu o rozwód lub o separację nie może być wszczęta odrębna sprawa o rozwód albo o separację. Powództwo wzajemne o rozwód lub o separację jest również niedopuszczalne. Jednak strona pozwana w sprawie o rozwód może również żądać rozwodu albo separacji. Strona pozwana w sprawie o separację może również żądać separacji albo rozwodu. Tak przewiduje art. 439 § 3 Kodeksu postępowania cywilnego (Dz. U. z 2019 r. poz. 1460 ze zm.). W obu przypadkach właściwym do rozpoznania sprawy jest ten sam sąd, tj. sąd okręgowy, w którego okręgu małżonkowie mieli ostatnie miejsce zamieszkania, jeżeli choć jedno z nich w okręgu tym jeszcze ma miejsce zamieszkania lub zwykłego pobytu. Przy braku takiej podstawy wyłącznie właściwy jest sąd miejsca zamieszkania strony pozwanej, a jeżeli i tej podstawy nie ma - sąd miejsca zamieszkania powoda.
Jeśli jeden z małżonków żąda orzeczenia separacji, a drugi orzeczenia rozwodu i żądanie to jest uzasadnione, sąd orzeka rozwód. Tak stanowi art. 612 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego. Częściowo przesłanki do orzeczenia rozwodu i separacji są takie same. Dotyczy to zupełnego (całkowitego) ustania więzi, które małżonków łączą, w szczególności więzi uczuciowej i fizycznej. W przypadku rozwodu wymaga się jednak, aby ustanie to miało charakter trwały, nieodwracalny. O takiej trwałości nie można zasadniczo mówić, gdy rozpad dopiero co nastąpił, a więc trwa przykładowo 3 miesiące. Gdy więc warunki do rozwodu są spełnione, sąd uwzględni pozew dalej idący. Jeżeli orzeczenie rozwodu nie jest dopuszczalne, a żądanie orzeczenia separacji jest uzasadnione, sąd orzeka separację.
To, jakie zostanie podjęte rozstrzygnięcie w przydatku Czytelniczki i jej męża zależy od wszystkich okoliczności sprawy. Nie można również wykluczyć, że sąd nie orzeknie rozwodu ani separacji, bo po prostu nie zostały spełnione ku temu wymagane prawem przesłanki.
|