W naszym małżeństwie od początku istnieje wspólność majątkowa. Mąż w związku z planami dotyczącymi otwarcia firmy zaproponował mi podpisanie intercyzy i wprowadzenie rozdzielności majątkowej. Wie, że zawsze byłam temu przeciwna, jednak jego propozycja dotyczy rozdzielności z wyrównaniem dorobków. Na czym polega ten ustrój majątkowy? Czy drugi małżonek, który nie zarabia albo zarabia mniej, będzie i w tym przypadku "chroniony"?
Ustrój rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków to pewne połączenie ustroju wspólności majątkowej z klasyczną rozdzielnością majątkową. Do funkcjonowania tego ustroju odnoszą się przepisy o rozdzielności majątkowej, z zastrzeżeniem określonych wyjątków.
Kluczowa w tej sprawie jest definicja dorobku. Dorobkiem każdego z małżonków jest wzrost wartości jego majątku po zawarciu umowy majątkowej. W celu ustalenia dorobku należy zatem porównać jego wartość z tych dwóch momentów - chwili wprowadzenia i ustania tego ustroju. Przewiduje to art. 513 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2017 r. poz. 682 ze zm.). Jeżeli umowa majątkowa (intercyza) nie stanowi inaczej, przy obliczaniu dorobków pomija się przedmioty majątkowe nabyte przed zawarciem umowy majątkowej i wymienione w art. 33 pkt 2, 5-7, 9 K.r.o. oraz przedmioty nabyte w zamian za nie. Do dorobku natomiast dolicza się (o ile umowa nie stanowi inaczej) wartość:
1) darowizn dokonanych przez jednego z małżonków, z wyłączeniem darowizn na rzecz wspólnych zstępnych małżonków oraz drobnych zwyczajowo przyjętych darowizn na rzecz innych osób,
2) usług świadczonych osobiście przez jednego z małżonków na rzecz majątku drugiego małżonka,
3) nakładów i wydatków na majątek jednego małżonka z majątku drugiego małżonka.
Trzeba podkreślić, że czym innym jest dorobek małżonka, a czym innym jego majątek. Można wyobrazić sobie sytuację, że małżonek, który miał duży prywatny majątek w czasie trwania ustroju rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków, powiększył swój majątek tylko nieznacznie (jego dorobek będzie zatem niewielki). I sytuację odwrotną, gdy małżonek o małym początkowym majątku dorobił się w okresie obowiązywania tego ustroju dużego majątku (duży dorobek). Jest to istotne, gdyż po ustaniu rozdzielności majątkowej małżonek, którego dorobek jest mniejszy niż dorobek drugiego małżonka, może żądać wyrównania dorobków przez zapłatę lub przeniesienie prawa. Tym samym zdarzyć się może, że część majątku przekazać będzie musiał małżonek generalnie mniej zamożny (choć z większym dorobkiem).
Warto zauważyć, że z ważnych powodów każdy z małżonków może żądać zmniejszenia obowiązku wyrównania dorobków. W razie braku porozumienia między stronami co do sposobu lub wysokości wyrównania, sprawę rozstrzyga sąd.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
