Prowadzimy działalność w ramach spółki z o.o. Mamy status podatnika VAT czynnego. W związku z realizacją inwestycji i koniecznością uzyskania dodatkowego finansowania zaciągniemy pożyczkę u innej spółki z o.o. Nie jest ona czynnym podatnikiem podatku VAT (korzysta ze zwolnienia podmiotowego). Pożyczka będzie odpłatna. Czy nasza spółka będzie zobowiązana do zapłaty PCC w związku z zawarciem umowy pożyczki?
NIE, jeżeli pożyczka będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT oraz jednocześnie będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.).
Umowa pożyczki generalnie podlega PCC i obowiązek uiszczenia tego podatku ciąży na biorącym pożyczkę. Aby jednak w danym stanie faktycznym ustalić, czy trzeba rozliczyć PCC od umowy pożyczki, należy uwzględnić kryteria terytorialne z art. 1 ust. 4 ustawy o PCC (Dz. U. z 2024 r. poz. 295). Jeżeli w chwili zawarcia umowy pożyczki pieniądze znajdują się na terytorium Polski, wówczas podlega ona PCC. Jeśli w chwili zawarcia umowy pożyczki pieniądze nie znajdują się na terytorium Polski, pożyczka będzie podlegać PCC, o ile pożyczkobiorca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę na terytorium Polski i na jej terytorium została zawarta umowa pożyczki. Gdy te kryteria są spełnione, wówczas istotne jest, czy do pożyczki ma zastosowanie wyłączenie od PCC, a jeśli nie - czy korzysta ona ze zwolnienia od PCC. W omawianych okolicznościach trzeba ustalić, czy do danej pożyczki pieniężnej ma zastosowanie wyłączenie od PCC z art. 2 pkt 4 ustawy o PCC dotyczące czynności opodatkowanych/zwolnionych z VAT. Posiadanie samego statusu podatnika VAT przez strony umowy pożyczki nie przesądza o skutkach podatkowych zawarcia umowy pożyczki. Przy tym organy podatkowe przyjmują, że udzielenie oprocentowanej pożyczki pieniężnej przez podatnika VAT stanowi odpłatne świadczenie usług, a zatem podlega opodatkowaniu VAT i jednocześnie korzysta ze zwolnienia od tego podatku.
W okolicznościach opisanych przez Czytelników wskazano, że spółka - pożyczkodawca nie ma statusu podatnika VAT czynnego, korzysta ze zwolnienia podmiotowego. Zbliżony stan faktyczny oceniał niedawno Dyrektor KIS w interpretacjach indywidualnych. W tej dotyczącej VAT (z dnia 18 marca 2025 r., nr 0111-KDIB3-1.4012.64.2025.2.MG), uznał, że wskazana we wniosku czynność udzielenia pożyczki spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu VAT. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku VAT, zaś pożyczkodawcę (zgodnie z opisem stanu faktycznego spółkę B, która nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, korzysta ze zwolnienia podmiotowego) uznać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji czynność udzielenia odpłatnej pożyczki pieniężnej na rzecz spółki (pożyczkobiorcy), która złożyła komplet dokumentów w celu uzyskania statusu podatnika VAT czynnego, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, to usługa ta korzysta ze zwolnienia z podatku VAT. Zwolnienie to ma zastosowanie, pod warunkiem że dla tej czynności pożyczkodawca nie wybierze opcji opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT. Z kolei w interpretacji indywidualnej z dnia 18 marca 2025 r., nr 0111-KDIB2-2.4014.32.2025.2.KK, dotyczącej PCC, Dyrektor KIS potwierdził, że skoro pożyczka będzie objęta VAT i jednocześnie będzie korzystała ze zwolnienia od VAT, to w analizowanej sprawie ma zastosowanie art. 2 pkt 4 lit. b) ustawy o PCC. W rezultacie pożyczkobiorca nie będzie zobowiązany do zapłaty PCC z tytułu zawarcia umowy pożyczki.
Ze względów ostrożnościowych wskazane jest uzyskanie interpretacji indywidualnych we własnej sprawie.
|