Notariusz, będąc płatnikiem podatku od czynności cywilnoprawnych dokonanych w formie aktu notarialnego, jest zobowiązany m.in. do obliczenia podatku w wysokości wynikającej ze stosownych regulacji. W przypadku niejasnego brzmienia przepisu powinien uwzględnić stanowisko wypracowane w orzecznictwie.
STAN FAKTYCZNY:
Naczelnik Urzędu Skarbowego wydał decyzję, w której uznał, że notariusz jako płatnik zaniechał pobrania PCC w prawidłowej wysokości i orzekł o jego odpowiedzialności za niepobrany podatek od czynności cywilnoprawnych należny od umowy zniesienia współwłasności zawartej w formie aktu notarialnego w marcu 2013 r.
Notariusz odwołał się od decyzji Naczelnika US do Dyrektora Izby Administracji Skarbowej. Uzasadniając ustalenie stawki PCC w prawidłowej wysokości, powołał się na treść innej decyzji Dyrektora Izby Skarbowej, która potwierdzała jego argumentację. Organ II instancji utrzymał decyzję Naczelnika US w mocy.
Notariusz podtrzymując swoje stanowisko zaskarżył decyzję do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Skarga została oddalona. W uzasadnieniu sąd wskazał, że notariusz błędnie zastosował obowiązujące przepisy i nie wykazał istnienia okoliczności wyłączających jego odpowiedzialność za podatek niepobrany.
Notariusz wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Powoływał się na prawidłowe ustalenie wysokości należnego PCC. Wskazał jednocześnie, że nie ponosi odpowiedzialności za podatek niepobrany. Zdaniem notariusza ewentualne wadliwe obliczenie PCC i w konsekwencji brak poboru podatku w prawidłowej wysokości nie zostało przez niego zawinione.
SĄD ORZEKŁ:
Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną.
W uzasadnieniu NSA przychylił się do stanowiska WSA nieznajdującego podstaw do uchylenia decyzji organów podatkowych i umorzenia postępowania. NSA podkreślił, że obowiązkiem notariusza jako płatnika było obliczenie i pobranie należności podatkowych w prawidłowej wysokości, a następnie jej wpłacenie na rzecz właściwego organu podatkowego. Z tego pierwszego obowiązku skarżący się nie wywiązał, co musiało skutkować jego odpowiedzialnością na podstawie art. 30 § 4 ustawy - Ordynacja podatkowa.
NSA odnosząc się do kwestii ewentualnego uwolnienia się skarżącego od odpowiedzialności, podniósł, że na mocy art. 10 ust. 3c ustawy o PCC, płatnicy nie odpowiadają za podatek niepobrany, jeżeli wykażą brak swojej winy w niepobraniu tego podatku.
Zdaniem składu orzekającego wskazywane przez skarżącego notariusza okoliczności nie stanowią w niniejszej sprawie przesłanek egzoneracyjnych. Wydanie wadliwej decyzji przez organ podatkowy w innej sprawie, nawet w odniesieniu do tożsamej czynności dokonanej przez skarżącego notariusza, nie może stanowić dla niego przesłanki do uwolnienia się od odpowiedzialności na podstawie przywołanego wyżej przepisu.
Notariusz nie może się zasłaniać nieznajomością przepisów prawa, ale jako profesjonalny uczestnik obrotu prawnego powinien wykazać się wszechstronną znajomością przepisów prawa i opierać się nie tylko na samych przepisach, lecz także na poglądach wypracowanych przez orzecznictwo. NSA podkreślił, że notariusz jako płatnik ma możliwość zwrócenia się o wydanie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego, co w konsekwencji minimalizuje ryzyko jego odpowiedzialności majątkowej jako płatnika.
(wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 3 marca 2020 r., sygn. akt II FSK 1565/19)
|