W praktyce dostawcy bardzo często oferują swoim nabywcom transport zakupionych towarów. Usługa transportowa może być wykonywana transportem należącym do dostawcy lub zlecona zewnętrznej firmie transportowej. Koszt transportu powinien być, co do zasady, doliczony do ceny towarów.
Podstawą opodatkowania, co do zasady, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika (art. 29a ust. 1 ustawy o VAT).
Podstawa opodatkowania obejmuje:
1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku,
2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.
Jak wynika zatem z powyższego, do podstawy opodatkowania należy wliczyć pobieraną przez sprzedawcę wartość (cenę) towarów, a także wszystkie inne elementy zapłaty będące częściami składowymi świadczenia podstawowego, tj. dostawy towarów. Dotyczy to wyłącznie kosztów, które zwiększają kwotę należną z tytułu konkretnej dostawy towarów.
Faktura sporządzona przez podatnika powinna odzwierciedlać wykonaną przez niego czynność - dostawę towaru lub wykonanie usługi. Prawidłowo wystawiona faktura powinna zawierać m.in. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi, a także wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto) i stawkę podatku.
Jak wskazano wcześniej, podstawa opodatkowania obejmuje m.in. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy. W związku z tym koszt transportu powinien być wliczony do podstawy opodatkowania towaru i opodatkowany taką samą stawką VAT jak dostarczany towar.
Podatnicy mają często wątpliwości, czy w przypadku świadczeń złożonych istnieje możliwość wykazania na fakturze w odrębnej pozycji poszczególnych świadczeń dodatkowych, np. kosztów transportu towaru. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z dnia 31 października 2023 r., nr 0111-KDIB3-3.4012.272.2023.3.MW, wyjaśnił, że w przypadku dostawy towarów, do wartości której są wliczone koszty transportu, występuje jedno świadczenie. W związku z tym z dokumentu poświadczającego dokonanie danej dostawy musi jednoznacznie wynikać, że przedmiotem transakcji jest dostawa towaru, a nie dostawa towaru i jakiejś innej usługi.
Tak więc zdaniem organu na fakturze dokumentującej taką sprzedaż - a precyzyjniej rzecz ujmując, w tej jej części, która odzwierciedla elementy obligatoryjne w świetle przepisów prawa - powinna widnieć tylko jedna pozycja - dostawa towarów. W pozycji tej, co należy wywodzić z treści art. 29a ust. 1 w zw. z ust. 6 ustawy o VAT, powinna być zsumowana wartość świadczenia głównego (dostawy towarów) oraz świadczenia pomocniczego (transportu).
W konsekwencji prawidłowy jest sposób dokumentowania świadczenia złożonego, na które składa się dana dostawa towarów (jako świadczenie główne) oraz usługi transportu (jako świadczenie pomocnicze), poprzez ujęcie całego świadczenia kompleksowego w jednej pozycji dokumentującej sprzedaż.
Zdaniem organu koszty transportu towarów sprzedawanych przez podatnika w ramach dostawy towarów nie mogą być ujmowane przez niego jako osobne pozycje na fakturze. Podatnik nie może wykazywać kosztów transportu, którymi obciąża kontrahenta, a dotyczących określonej dostawy towarów jako osobnej pozycji na fakturze.
Dodatkowo organ interpretacyjny wskazał, że niezależnie od podania przez podatnika na fakturze jednolitej pozycji - dostawy towarów w części informacyjnej faktury albo w dowolnym załączniku do niej można umieścić dodatkowe informacje skierowane do kontrahenta, np. wyszczególnić elementy składowe danego świadczenia wraz z informacją o wartościach tych elementów. Jednak powyższe nie oznacza, że możliwość zamieszczania na fakturze dodatkowych informacji pozwala ujmować koszty dodatkowe w osobnej pozycji faktury.
Jednakże warto zwrócić uwagę na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 14 kwietnia 2023 r., sygn. akt I SA/Lu 159/23 (orzeczenie nieprawomocne). Sąd bowiem uznał, że z przepisów ustawy o VAT wynika, iż podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, która powinna zawierać nazwę (rodzaj) towaru lub usługi. Nie wynika jednak zakaz wykazania na fakturze w osobnych pozycjach kilku różnych świadczeń składających się na jedno świadczenie kompleksowe.
W związku z tym, zdaniem Sądu, sposób dokumentowania kosztów dostawy nie powinien wpływać na stawkę podatku. Jak zaznaczył WSA, organ w omawianej sprawie potwierdził w istocie, że w opisanym przez podatnika stanie faktycznym nie występuje świadczenie odrębnej usługi transportowej podlegającej opodatkowaniu stawką podstawową, a więc inną niż właściwa dla dostarczanych towarów. Usługa transportowa stanowi świadczenie pomocnicze względem dostawy towarów i podlega opodatkowaniu według stawki właściwej dla dostarczanych towarów. Dlatego sam sposób dokumentowania tej usługi pomocniczej na dokumencie sprzedaży nie wpływa na wysokość stawki VAT.
W sytuacji gdy sprzedaż towaru obejmuje samą dostawę towarów bez usługi transportowej jako elementu tej dostawy, a sprzedający dodatkowo oferuje za odrębną odpłatnością usługę transportową, to usługa ta będzie stanowiła świadczenie odrębne. Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z dnia 5 marca 2021 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.595.2020.2.AW, wyjaśnił, że jeśli sprzedawca godzi się wyświadczyć dodatkowo usługę transportu, na podstawie odrębnej umowy, za którą pobiera odrębną opłatę, to usługę tę należy wykazywać odrębnie na fakturze.
W związku z tym w takich sytuacjach podatnicy mogą wyszczególniać na fakturze odrębnie dostawę towarów i koszty transportu.
Jak zaznaczono wcześniej, art. 29a ust. 1 ustawy o VAT obliguje dostawcę towarów do włączenia do podstawy wszystkich elementów wymienionych w art. 29a ust. 6, w tym kosztów dodatkowych, takich jak transport. Ważne jest to, że zasada ta obowiązuje niezależnie od tego, czy transport jest dokonywany własnym transportem czy przez inny podmiot. W sytuacji gdy kontrahenci nie zawarli odrębnych umów - koszty transportu powiększają wartość dokonywanej WDT. Jeśli więc dostawa towarów spełnia warunki do uznania jej za wewnątrzwspólnotową i dostawca posiada wszystkie wymagane dokumenty, nie ma przeszkód, aby zarówno towary, jak i ich transport opodatkować stawką VAT 0%.
|
Przykład Podatnik VAT sprzedał towary innemu podatnikowi VAT. Zgodnie z ustaleniami stron sprzedawca jest zobowiązany do dostarczenia zamówionego przez kupującego towaru do jego siedziby. Towary te zostaną dostarczone nabywcy za pośrednictwem firmy kurierskiej. Towary będące przedmiotem sprzedaży są opodatkowane 8% stawką VAT. Firma kurierska do swoich usług zastosowała 23% stawkę VAT, co udokumentowała fakturą. Podatnik powinien wliczyć do podstawy opodatkowania z tytułu dostawy towarów również koszty transportu. Sprzedawca, wystawiając fakturę dokumentującą dostawę towarów, zastosował do całości świadczenia 8% stawkę VAT. |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
