W spółce jawnej wspólnikami są dwie osoby fizyczne. Jeden ze wspólników udzielił tej spółce oprocentowaną pożyczkę. Wspólnik ten nie prowadzi działalności w zakresie udzielania pożyczek. Czy spółka ma obowiązek poboru podatku od wypłacanych odsetek od tej pożyczki?
Odsetki od pożyczki udzielonej ww. spółce przez wspólnika podlegają opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym. Rolę płatnika pełni tu spółka. |
Jednym ze źródeł przychodów w podatku PIT są kapitały pieniężne i prawa majątkowe, określone odpowiednio w art. 17 ust. 1 i art. 18 ustawy o PDOF.
W myśl art. 17 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, za przychody z kapitałów pieniężnych uważa się odsetki od pożyczek. Tym samym otrzymane przez wspólnika (osobę fizyczną) spółki jawnej odsetki stanowią u niego przychód z kapitałów pieniężnych. Potwierdził to NSA w wyroku z 1 marca 2016 r., sygn. akt II FSK 20/14. Sąd ten stwierdził, że skoro źródłem przychodu w postaci odsetek od pożyczki nie jest działalność gospodarcza, tylko prywatny kapitał, to w związku z otrzymaniem ww. odsetek u wspólnika spółki osobowej powstaje przychód z kapitałów pieniężnych.
Przychód z ww. tytułu powstaje u wspólnika w momencie wypłacenia przez pożyczkobiorcę (tu: spółkę jawną) odsetek lub postawienia ich do dyspozycji pożyczkodawcy (tu: wspólnikowi). Dla daty powstania ww. przychodu bez znaczenia jest tu termin wymagalności odsetek wynikający np. z harmonogramu ich spłaty.
Odsetki od pożyczki (której udzielenie nie stanowi przedmiotu działalności gospodarczej) podlega opodatkowaniu 19% zryczałtowanym podatkiem dochodowym (art. 30a ust. 1 pkt 1 ustawy o PDOF). Pobiera się go bez pomniejszania przychodu o koszty uzyskania (art. 30a ust. 6 ww. ustawy). Do poboru zryczałtowanego podatku obowiązany jest płatnik (tu: spółka jawna) - art. 41 ust. 4 ww. ustawy.
Kwotę pobranego zryczałtowanego podatku płatnik jest obowiązany przekazać na rachunek urzędu skarbowego właściwego według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby - w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym ww. podatek został pobrany (art. 42 ust. 1 ustawy o PDOF).
Ponadto płatnik w terminie do końca stycznia roku następującego po roku, w którym pobrał ww. podatek, jest obowiązany przesłać do ww. urzędu skarbowego deklarację roczną o zryczałtowanym podatku dochodowym na druku PIT-8AR (w razie zaprzestania prowadzenia działalności przed tym terminem, deklarację tę płatnik przekazuje w terminie do dnia zaprzestania tej działalności).
Uzyskanego przychodu z tytułu ww. odsetek i pobranego zryczałtowanego podatku wspólnik nie wykazuje w zeznaniu podatkowym (art. 45 ust. 3 ww. ustawy).
Na marginesie dodajmy, iż odsetki od pożyczki, zapłacone przez spółkę jawną osób fizycznych, co do zasady, podlegają ujęciu w kosztach podatkowych poszczególnych wspólników proporcjonalnie do posiadanego prawa do udziału w zysku. Jednak w sytuacji, gdy takiej pożyczki udzielił wspólnik tej spółki, to odsetki w części przypadającej na tego wspólnika nie stanowią u niego kosztów uzyskania przychodów. Jak bowiem wynika z art. 23 ust. 1 pkt 9 ustawy o PDOF, nie stanowią kosztów podatkowych odsetki od własnego kapitału włożonego przez podatnika w źródło przychodów. Takie stanowisko prezentują także organy podatkowe (patrz: np. interpretacja indywidualna Dyrektora KIS z 17 kwietnia 2020 r., nr 0115-KDIT3.4011.79.2020.1.MK, interpretacja zmieniająca Ministra Finansów z 25 października 2013 r., nr DD2/033/210/DZI/2009/PK-1609) oraz sądy administracyjne (m.in. wyrok NSA z 1 marca 2016 r., sygn. akt II FSK 19/14).
|