Według jakiej stawki podatku od nieruchomości powinny być opodatkowane grunty i budynki przedsiębiorcy w upadłości, w stanie likwidacji lub zawieszającego działalność gospodarczą?
Grunty i budynki znajdujące się w posiadaniu przedsiębiorcy lub innego podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, z pewnymi wyjątkami, uznaje się za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej i opodatkowuje podatkiem od nieruchomości według stawki najwyższej, co wynika z ustawy dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r. nr 95, poz. 613 ze zm.), dalej u.p.o.l. Z przepisów tych wynika wprost, że sam fakt posiadania przez przedsiębiorcę skutkuje tym, że budynek, grunt, a także budowla są związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. Tak więc różnego rodzaju obiekty niewykorzystywane w danym momencie, lub gdzie prowadzona jest innego rodzaju działalność niż gospodarcza, należy uznać za związane z działalnością gospodarczą.
Przedsiębiorca może zawiesić działalność gospodarczą, może zostać ogłoszona jego upadłość lub likwidacja. Z prawa do zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorcy mogą korzystać od 20 września 2008 r.
W okresie zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca wykonuje wszelkie obowiązki nakazane przepisami prawa (art. 14a ust. 4 pkt 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Niektóre z obowiązków o charakterze publicznoprawnym są w okresie zawieszenia wyłączone, co wynika z treści poszczególnych ustaw podatkowych.
Niestety, ustawa o podatkach i opłatach lokalnych nie zawiera regulacji ograniczających obowiązki podatników podatku od nieruchomości w okresie zawieszenia ich działalności gospodarczej. Dlatego w orzecznictwie sądów administracyjnych przeważa pogląd, że brak jest podstaw prawnych, by przyjąć, że w okresie zawieszenia działalności gospodarczej podatnik - przedsiębiorca może uiszczać podatek od nieruchomości według innych stawek niż przewidziane dla gruntów i budynków związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
"(...) Należy (...) podkreślić, że zawieszenie działalności gospodarczej nie powoduje, że osoba traci status przedsiębiorcy, a w związku z tym grunty, budynki i budowle znajdujące się w jego posiadaniu należy uznać za związane z prowadzeniem działalności gospodarczej, a w konsekwencji stosować wobec nich stawki przewidziane dla gruntów, budynków i budowli związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej (podkreśl. red.). (...)" (patrz wyrok WSA z 8 lutego 2012 r., sygn. akt I SA/Bk 387/11; CBOSA).
Powyższe odnieść należy również do sytuacji podatników, wobec których ogłoszono upadłość, gdyż upadły nie traci statusu przedsiębiorcy aż do zakończenia postępowania upadłościowego i wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego; nie traci też prawa własności, nabytych przed dniem ogłoszenia upadłości, nieruchomości (por. wyrok NSA z 9 grudnia 2009 r., sygn. akt II FSK 1031/09). Również pozostawanie przedsiębiorcy "w stanie likwidacji" nie oznacza ustania jego bytu prawnego i nie uzasadnia zmiany przeznaczenia gruntów i budynków jako związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Prowadzi to nas do ogólnego wniosku, że do czasu wykreślenia przedsiębiorcy z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej lub KRS, znajdujące się w jego posiadaniu grunty i budynki niemieszkalne, także te niewykorzystywane w działalności gospodarczej z innych względów niż techniczne, powinny być opodatkowane podatkiem od nieruchomości według stawki najwyższej.
Pewien wyłom w dotychczasowej linii orzecznictwa stanowi wyrok WSA z 10 stycznia 2012 r. (sygn. akt I SA/Kr 394/11; CBOSA), w którym sąd orzekł, iż:
"(...) Sam fakt wpisu do ewidencji działalności gospodarczej nie przesądza bowiem o uzyskaniu statusu przedsiębiorcy w rozumieniu ustawy o podatkach i opłatach lokalnych. Stwarza jedynie (...) domniemanie w tym zakresie. Do uznania określonego podmiotu za przedsiębiorcę, co znajduje potwierdzenie w wyżej zacytowanej definicji, wymagane jest bowiem faktyczne wykonywanie przez niego działalności gospodarczej, a nie tylko sam wpis do ewidencji działalności gospodarczej. W wyroku z dnia 21 marca 2006 r., sygn. akt VI SA/Wa 2215/05 (...) WSA w Warszawie wyraził pogląd, który Sąd orzekający w niniejszej sprawie w pełni podziela, że wpis do ewidencji działalności gospodarczej jest swoistą deklaracją (zgłoszeniem) zamierzonej przez osobę fizyczną działalności, nie zaś dowodem, że działalność taka jest w istocie prowadzona (podkreśl. red.). (...)"
Zdaniem sądu, na organie podatkowym ciąży obowiązek wyjaśnienia, czy dany podatnik istotnie prowadzi działalność gospodarczą, aby następnie móc orzec o prawidłowości zastosowania właściwej stawki podatku od nieruchomości. Wyrok nie jest jednak prawomocny. Wzmacnia jednakże występujący w doktrynie pogląd, że z niejednoznacznej regulacji prawnej wynikającej z art. 1a ust. 1 pkt 3 u.p.o.l. można wysnuć wniosek, iż tylko przedsiębiorca faktycznie prowadzący działalność gospodarczą płaci podatek od nieruchomości według stawek najwyższych (tak Ustawa o podatkach i opłatach lokalnych. Komentarz pod red. W. Morawskiego, ODDK, Gdańsk 2009, str. 126, t. 263 i 264). Na razie jest to jednak stanowisko odosobnione.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
