Na gruncie ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 295), opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych (PCC) podlegają m.in. umowa spółki, a także zmiany umowy spółki, jeżeli powodują one podwyższenie podstawy opodatkowania PCC (z zastrzeżeniem, które tu pomijamy). Za zmianę umowy spółki uważa się m.in. przekształcenie lub łączenie spółek, jeżeli ich wynikiem jest zwiększenie majątku spółki osobowej lub podwyższenie kapitału zakładowego spółki kapitałowej.
Powyższe wynika z art. 1 pkt 1 lit. k) i pkt 2 oraz art. 1 ust. 3 pkt 3 ww. ustawy.
Przy przekształceniu lub łączeniu spółek podstawę opodatkowania stanowi wartość wkładów do spółki osobowej powstałej w wyniku przekształcenia albo wartość kapitału zakładowego spółki kapitałowej powstałej w wyniku przekształcenia lub połączenia (art. 6 ust. 1 pkt 8 lit. f) ww. ustawy).
Co istotne, zwolniono z PCC umowy spółki i ich zmiany związane z przekształceniem lub łączeniem spółek w części wkładów do spółki albo kapitału zakładowego, których wartość była uprzednio opodatkowana PCC lub podatkiem od wkładów kapitałowych do spółek kapitałowych na terytorium państwa członkowskiego innego niż Polska albo od których zgodnie z prawem państwa członkowskiego podatek nie był naliczany (art. 9 pkt 11 lit. a) ww. ustawy).
NSA w uchwale 7 sędziów ma odpowiedzieć na pytanie (zob. postanowienie NSA z 26 czerwca 2024 r., sygn. akt III FSK 1234/22), czy w przypadku przekształcenia spółki osobowej (w tej sprawie: spółki komandytowej) w inną spółkę osobową (w tej sprawie: spółkę jawną), pod pojęciem ww. wkładów należy rozumieć wyłącznie wkłady wniesione przez wspólników spółki, czy również mienie nabyte przez spółkę przekształcaną w czasie jej istnienia, które w wyniku przekształcenia staje się majątkiem spółki przekształconej (pisaliśmy o tym w BI nr 25 z 1 września 2024 r.).
Rozstrzygnięcie tej sprawy potrwa, bowiem poszerzony skład NSA zawiesił postępowanie (postanowieniem z 3 lutego 2025 r., sygn. akt III FSK 1234/22), gdyż chce ustalić, czy spółka jawna jest spółką kapitałową w rozumieniu unijnej dyrektywy 2008/7/WE. W związku z tym, poszerzony skład 7 sędziów NSA skierował zapytanie do TSUE:
"(...) Czy art. 9 dyrektywy Rady 2008/7/WE z dnia 12 lutego 2008 r. dotyczącej podatków pośrednich od gromadzenia kapitału (...), należy interpretować w ten sposób, że przyznając uprawnienie państwu członkowskiemu do nieuznawania za spółki kapitałowe podmiotów, prowadzących działalność skierowaną na zysk, o których mowa w art. 2 ust. 2 dyrektywy, takich jak spółka jawna, przyznaje on dowolność państwu członkowskiemu w zakresie opodatkowania podatkiem kapitałowym tych podmiotów? (...)"
| ||||||||||||
|
||||||||||||
