Przygotowaną likwidację reguluje ustawa Prawo upadłościowe. Jej celem jest szybsze i pełniejsze zaspokojenie wierzycieli, a także znaczne skrócenie czasu trwania postępowania upadłościowego. Poza tym przygotowana likwidacja może stanowić sposób ratowania przedsiębiorstwa dłużnika w ramach postępowania upadłościowego. Instytucja ta wprowadzona została w 2016 r., natomiast 24 marca 2020 r. przepisy ją regulujące zostały istotnie znowelizowane. Zmiany przepisów mają na celu usunięcie wątpliwości, jakie pojawiły się w trakcie jej stosowania.
Przeprowadzenie przygotowanej likwidacji wymaga złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży przedsiębiorstwa dłużnika lub jego zorganizowanej części lub składników majątkowych stanowiących znaczną część przedsiębiorstwa na rzecz nabywcy. Stanowi o tym art. 56a ust. 1 ustawy - Prawo upadłościowe, zwanej dalej ustawą. Wniosek taki należy złożyć w trakcie postępowania o ogłoszenie upadłości. Jest to pierwsza z dwóch faz postępowania upadłościowego. W ramach tego postępowania sąd rozstrzyga czy zasadne jest wdrożenie upadłości danego dłużnika (por. art. 18-56h ustawy). Druga faza to właściwe postępowanie upadłościowe, w którym syndyk obejmuje zarząd nad majątkiem upadłego dłużnika. Fazę pierwszą od drugiej oddziela postanowienie o ogłoszeniu upadłości (zob. art. 52 ustawy).
Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży może złożyć uczestnik postępowania. Jest nim każdy, kto złożył wniosek o ogłoszenie upadłości oraz dłużnik (art. 26 ust. 1 ustawy).
Złożenie takiego wniosku wymaga znalezienia kupca (nabywcy). Aktualnie wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży może dotyczyć więcej niż jednego nabywcy (art. 56a ust. 6 ustawy). W przypadku gdy potencjalny nabywca jest powiązany z dłużnikiem, wówczas sprzedaż jest możliwa wyłącznie po cenie sprzedaży nie niższej od ceny oszacowania ustalonej przez sąd na podstawie opinii biegłego (por. art. 56b ustawy).
W dalszym ciągu, co do zasady, niedopuszczalne jest złożenie wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży w odniesieniu do składników majątkowych objętych zastawem rejestrowym (por. art. 56a ust. 2 ustawy).
O złożeniu wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży obwieszcza się.
Omawiany wniosek musi zawierać warunki sprzedaży przez wskazanie co najmniej ceny oraz nabywcy. Warunki sprzedaży mogą być określone w złożonym projekcie umowy, która ma być zawarta przez syndyka. Wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży może przewidywać wydanie przedsiębiorstwa nabywcy z dniem ogłoszenia upadłości dłużnika. W takim jednak przypadku do wniosku dołączyć trzeba dowód wpłaty pełnej ceny na rachunek depozytowy sądu.
Do omawianego wniosku załączyć należy wymagane dokumenty (por. art. 56a ust. 2a-2b i ust. 3 ustawy). W tym m.in. dowód wpłaty przez nabywcę, na rachunek depozytowy sądu właściwego do rozpoznania wniosku, wadium w wysokości 1/10 oferowanej ceny. Konieczność wniesienia wadium obowiązuje od 24 marca 2020 r. Co istotne, w razie niezałączenia do wniosku dowodu wpłaty wadium wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży pozostawiony będzie bez rozpoznania.
W przypadku złożenia wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży sąd ustanawia tymczasowego nadzorcę sądowego albo zarządcę przymusowego. Dla dłużnika oznacza to odpowiednio ograniczenie albo odebranie mu zarządu nad jego majątkiem. Podmioty te mają za zadanie ochronę majątku dłużnika, a także przygotowanie informacji istotnych dla rozpoznania omawianego wniosku (por. art. 56aa ust. 2 ustawy).
W razie złożenia jednego wniosku o zatwierdzenie warunków sprzedaży sąd rozpoznaje go w określonym terminie, m.in. nie wcześniej niż 30 dni od dnia obwieszczenia o złożeniu tego wniosku (por. art. 56c ust. 3 ustawy).
Sąd jest zobowiązany uwzględnić wniosek o zatwierdzenie warunków sprzedaży, jeżeli cena jest wyższa niż kwota możliwa do uzyskania w postępowaniu upadłościowym przy likwidacji na zasadach ogólnych, pomniejszona o koszty postępowania oraz inne zobowiązania masy upadłości, które należałoby ponieść przy likwidacji w takim trybie. Jeżeli natomiast cena jest zbliżona do wskazanej wcześniej kwoty, sąd będzie mógł uwzględnić taki wniosek, o ile przemawiać za tym będzie ważny interes publiczny lub możliwość zachowania przedsiębiorstwa dłużnika.
Inne zasady mają zastosowanie w razie złożenia co najmniej 2 wniosków o zatwierdzenie warunków sprzedaży. W takich okolicznościach przeprowadzana jest aukcja w celu wyboru najkorzystniejszych warunków sprzedaży (zob. art. 56ca ustawy).
Uwzględniając wniosek, sąd w postanowieniu o ogłoszeniu upadłości zatwierdza warunki sprzedaży, określając co najmniej cenę oraz nabywcę mienia będącego przedmiotem omawianej sprzedaży. W postanowieniu sąd może także odwołać się do warunków sprzedaży określonych w projekcie umowy (art. 56d ust. 1 ustawy). Postanowienie sądu podlega zaskarżeniu na zasadach wskazanych w art. 56d ust. 2 ustawy.
Wadium wpłacone przez nabywcę uwzględnionego przez sąd zaliczane jest na poczet ceny i niezwłocznie przekazywane z rachunku depozytowego sądu do masy upadłości. W innych przypadkach wadium, co do zasady, podlega zwrotowi wpłacającemu (por. art. 56d ust. 3-4 ustawy). Przy tym syndyk zachowuje wadium, jeżeli do zawarcia umowy sprzedaży nie dojdzie z winy nabywcy.
Umowę sprzedaży zawiera syndyk na warunkach określonych przez sąd w terminie wskazanym w art. 56e ust. 1 ustawy. Wpłacenie przez nabywcę całej ceny do masy upadłości (ewentualnie wydanie syndykowi ceny złożonej wcześniej do depozytu) stanowi warunek zawarcia umowy. W terminie przewidzianym na zawarcie umowy sprzedaży syndyk lub nabywca może złożyć wniosek do sądu o uchylenie lub zmianę postanowienia o zatwierdzeniu warunków sprzedaży, jeżeli po wydaniu tego postanowienia zmieniły się lub zostały ujawnione okoliczności mające istotny wpływ na wartość składnika majątku będącego przedmiotem sprzedaży (por. art. 56h ustawy).
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 28.02.2003 r. - Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 1228)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
