Ochrona interesów klientów operatorów telekomunikacyjnych została zwiększona dzięki nowo obowiązującym przepisom, które wdrożyły do polskiego porządku prawnego unijną dyrektywę wprowadzającą kompleksową reformę regulacji telekomunikacyjnych. Na ich podstawie m.in. ograniczona została sprzedaż w formule door-to-door, dostawcy usług komunikacji elektronicznej mają obowiązek doręczania konsumentom informacji przedumownych, a także zabezpieczono użytkowników kart prepaid przed utratą niewykorzystanych środków.
Prawo komunikacji elektronicznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1221) weszło w życie z dniem 10 listopada br. i zastąpiło poprzednio obowiązującą ustawę - Prawo telekomunikacyjne (Dz. U. z 2024 r. poz. 34 ze zm.). Nowa ustawa wdraża do polskiego porządku prawnego przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2018/1972 z dnia 11 grudnia 2018 r. ustanawiającej Europejski kodeks łączności elektronicznej. Określa m.in. prawa i obowiązki podmiotów korzystających z publicznie dostępnej usługi komunikacji elektronicznej lub żądających świadczenia takiej usługi dla zaspokojenia własnych potrzeb.
Jednym z jej celów jest poprawa pozycji konsumentów w relacjach z firmami telekomunikacyjnymi, poprzez zwiększenie przejrzystości i ułatwienie porównania dostępnych ofert w celu wybrania najkorzystniejszej z nich czy wprowadzenie ochrony przed nieuczciwymi sprzedawcami.
Prawo komunikacji elektronicznej uregulowało podstawę świadczenia publicznie dostępnych usług komunikacji elektronicznej w tym np. usług telekomunikacji czy dostępu do internetu. Jest nią umowa o świadczenie usług komunikacji elektronicznej zawierana, co do zasady, w formie pisemnej, elektronicznej lub dokumentowej. Wymóg zachowania wskazanej formy nie dotyczy jednak umowy o świadczenie usług komunikacji elektronicznej zawieranej przez dokonanie czynności faktycznych obejmującej w szczególności umowy o świadczenie usług przedpłaconych świadczonych w publicznej sieci telekomunikacyjnej, usług komunikacji głosowej świadczonych za pomocą aparatu publicznego lub przez wybranie numeru dostępu do sieci dostawcy usług telekomunikacyjnych. Rozwiązania te odpowiadają poprzednio obowiązującym regulacjom.
Prezesi UOKiK oraz UKE dostrzegli problem zawierania umów poza lokalem przedsiębiorstwa. W wielu przypadkach sprzedaży bezpośredniej w tzw. formule door-to-door konsumenci byli oszukiwani i wprowadzani w błąd. Sprzedawcy nierzadko wprowadzali klientów w błąd co do nazwy dostawcy, którego reprezentują, konieczności zawarcia nowej umowy, czy aneksu, wykorzystywali nieporadność osób zastanych w domu, a nawet fałszowali podpisy. Celem ograniczenia tego typu sytuacji na mocy art. 284 ust. 4 Prawa komunikacji elektronicznej wprowadzono zakaz zawierania umów o świadczenie usług komunikacji elektronicznej z dostawcą usług w gospodarstwie domowym poza lokalem przedsiębiorstwa podczas nieumówionej wizyty przedsiębiorcy w miejscu zamieszkania lub zwykłego pobytu konsumenta. Umowa zawarta z naruszeniem przywołanego zakazu będzie nieważna.
Uporczywe naruszanie obowiązków dotyczących zawierania umowy przez dostawcę usług uprawnia Prezesa UKE do wydania publicznego ostrzeżenia wskazującego osobę odpowiedzialną za naruszenie prawa oraz charakter tego naruszenia, bądź zakazu temu dostawcy wykonywania działalności telekomunikacyjnej na okres do 5 lat.
Jednym z nowo wprowadzonych obowiązków dostawców usług komunikacji elektronicznej jest obowiązek doręczania konsumentowi przed zawarciem umowy o świadczenie usług komunikacji elektronicznej, na trwałym nośniku informacji dotyczących tej usługi. Powinny one zawierać m.in. główne cechy każdej usługi, w tym wszelkie minimalne poziomy jakości usług, a w przypadku usług innych niż usługi dostępu do internetu - konkretne gwarantowane parametry jakości, albo oświadczenie o braku minimalnych poziomów jakości usług, cenę usługi, w tym cenę za jej aktywację, opłatę abonamentową lub inną okresową opłatę, cenę za jednostkę rozliczeniową usługi oraz inne powtarzalne lub oparte na zużyciu opłaty, okres obowiązywania umowy oraz warunki przedłużenia i sposób zakończenia jej obowiązywania, czy wysokość odszkodowania oraz zasady i termin jego wypłaty, w szczególności w przypadku, gdy nie został osiągnięty określony w umowie poziom jakości świadczonej usługi.
Zaakceptowane przez konsumenta informacje przedumowne stają się integralną częścią umowy o świadczenie usług i nie podlegają zmianie, chyba że umawiające się strony wyraźnie postanowią inaczej.
Stosownie do art. 106 ust. 6 Europejskiego kodeksu łączności elektronicznej w przypadku przeniesienia numeru, dotychczasowi dostawcy mają obowiązek dokonania na wniosek zwrotu wszelkiego pozostałego salda na rzecz konsumentów korzystających z usług w systemie przedpłat. Prawodawca implementował przywołaną regulację w art. 331 Prawa komunikacji elektronicznej.
Na jego podstawie nie tylko w sytuacji zmiany dostawcy usługi komunikacji głosowej wraz z przeniesieniem przydzielonego numeru, ale również przypadku wygaśnięcia ważności konta (utraty możliwości odbierania połączeń przychodzących w ramach umowy o świadczenie usług przedpłaconych), dostawca usługi komunikacji głosowej jest zobligowany zwrócić konsumentowi, na jego wniosek, pozostałe na koncie środki z doładowań.
Konsument dokonuje wyboru sposobu uzyskania zwrotu pozostałych na koncie środków z doładowań spośród form dostępnych u danego dostawcy usługi komunikacji głosowej. Dostawca usługi zobowiązany jest jednak do umożliwienia konsumentowi uzyskania zwrotu na jego rachunek bankowy lub rachunek w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej.
Zwrot środków może podlegać opłacie, jednak musi być ona proporcjonalna i odpowiadać ponoszonym kosztom zwrotu. Opłata nie może przewyższać kwoty środków podlegającej zwrotowi. Uprawnienie do żądania zwrotu wygasa po upływie 6 miesięcy od dnia wygaśnięcia ważności konta lub przeniesienia numeru.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
