Kolejne pakiety ułatwień dla przedsiębiorców trafiają do uzgodnień międzyresortowych i konsultacji społecznych. Pakiet 100 usprawnień dla firm jest częścią Planu na rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju mającego na celu poprawę otoczenia prawnego funkcjonowania przedsiębiorstw. Zmiany proponowane przez Ministerstwo Rozwoju dotyczą przede wszystkim ułatwień w prowadzeniu działalności gospodarczej, obejmują reformę procedury administracyjnej, elektronizację akt pracowniczych. Mają też umożliwić sukcesję jednoosobowej działalności po śmierci przedsiębiorcy.
Ministerstwo Rozwoju uzasadniając planowane zmiany zwróciło uwagę na podstawowe problemy, z jakimi stykają się najczęściej przedsiębiorcy. Są to:
W związku z tym, że jednym z podstawowych problemów, na jaki zwracają uwagę przedsiębiorcy, jest formalizm i przewlekłość postępowań administracyjnych, zmiany mają objąć przepisy regulujące postępowanie administracyjne. Przede wszystkim rozpoznawanie spraw administracyjnych trwa zdecydowanie za długo, a znaczna ich część (około 1/3) nie kończy się rozstrzygnięciem, a skierowaniem do ponownego rozstrzygnięcia. Poważnym problemem jest również opieszałość organów przy rozpoznaniu spraw. Ministerstwo Rozwoju podaje, że WSA w 2015 r. uwzględniły 1.893 skargi na bezczynność/przewlekłość postępowania (54%) i wymierzyły organom łącznie ponad 200 grzywien w związku z bezczynnością lub przewlekłością postępowania.
W związku z tym, zaproponowano wprowadzenie nowych ogólnych zasad w Kodeksie postępowania administracyjnego. Te zmiany to:
Kwestia ilości różnego rodzaju organów uprawnionych do kontroli działalności przedsiębiorcy jest tematem, który od dawna bulwersuje właścicieli firm. Z danych Ministerstwa Rozwoju wynika, że rocznie organy kontrolne przeprowadzają znaczną liczbę kontroli u przedsiębiorców. Przykładowo w 2013 r. urzędy skarbowe przeprowadziły ok. 99 tys. kontroli podatkowych, Główny Inspektor Sanitarny przeprowadził kontrolę stanu sanitarnego w ok. 77 tys. obiektów użyteczności publicznej, ZUS dokonał ok. 78 tys. kontroli płatników składek. Z raportu ówczesnego Ministerstwa Gospodarki "Kontrole przedsiębiorstw w Polsce" (MG, sierpień 2013 r.) wynika, że w badanym okresie prawie 80% przedsiębiorców podlegało co najmniej jednej kontroli, z czego około połowa co najmniej dwóm kontrolom.
Dlatego też proponuje się, aby kontrole były przeprowadzane nie u wybieranych przez dany organ przedsiębiorców, ale w pierwszej kolejności w tych firmach, gdzie prawdopodobieństwo naruszenia obowiązujących przepisów jest największe. W związku z tym, że zwraca się uwagę na zbyt małą wiedzę przedsiębiorców na temat uprawnień organów kontrolnych, przebiegu kontroli i przysługujących im praw, planuje się wprowadzenie obowiązku zamieszczania przez inspekcje na swoich stronach internetowych informacji o procedurach kontroli. Pozostałe istotne zmiany to:
Ciekawym rozwiązaniem, które może stanowić dla przedsiębiorców ochronę w związku ze zmieniającymi się interpretacjami przepisów, może być wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą zmiana wykładni przepisów prawa, dokonywana przez organy władzy publicznej w ramach czynności kontrolnych, powodująca zmianę sytuacji prawnej przedsiębiorcy, pomimo braku zmiany samego przepisu prawa i stanu faktycznego, będzie mogła obowiązywać wyłącznie na przyszłość (np. w formie zaleceń pokontrolnych) i nie będzie mogła stanowić przesłanki odpowiedzialności przedsiębiorcy za zdarzenia przeszłe.
Obecnie śmierć przedsiębiorcy wpisanego do CEIDG oznacza koniec firmy prowadzonej w tej formie. O ile majątek związany z firmą podlega dziedziczeniu, to nie ma możliwości "przejęcia" czy też kontynuowania firmy działającej na podstawie wpisu do CEIDG. Nie ma możliwości przejęcia przez spadkobierców numeru NIP czy też zezwoleń i koncesji związanych z firmą. Ministerstwo Rozwoju informuje, że skala problemu dotyczy obecnie około 100 przypadków w miesiącu (taka liczba zgłoszeń o śmierci przedsiębiorcy trafia co miesiąc do CEIDG) i będzie się zwiększać w perspektywie najbliższych lat. W Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) figuruje obecnie 80 tys. przedsiębiorców powyżej 65. roku życia. Dlatego też zaproponowano następujące rozwiązania:
Problem nieterminowego regulowania należności przez kontrahentów jest jednym z najczęstszych problemów właścicieli firm z sektora MŚP, mających wpływ na ich kondycję finansową. Oczywiście całkowite wyeliminowanie zatorów płatniczych nie jest możliwe, zmiany w prawie mają jednak umożliwić przedsiębiorcom rzetelną weryfikację kontrahentów m.in. przez zmiany w działaniu Biur Informacji Gospodarczej (poszerzenie baz danych gromadzonych przez BIG). Ponadto plany Ministerstwa obejmują:
W omawianym pakiecie znalazły się również zmiany zakładające skrócenie okresu przechowywania dokumentacji pracowniczej. W Polsce obowiązuje 50-letni okres przechowywania dokumentacji kadrowo-płacowej. Obowiązek ten wynika z Kodeksu pracy, ustawy o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach oraz z ustawy o rentach i emeryturach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Ten 50-letni okres jest najdłuższym okresem w całej Europie. Przykładowo, w Wielkiej Brytanii okres przechowywania dokumentów kadrowo-płacowych wynosi 6 lat.
Głównym celem archiwizowania dokumentów przez tak długi czas jest wykorzystanie dokumentacji do dochodzenia roszczeń ze stosunku pracy w procesach sądowych oraz konieczność potwierdzania okresów zatrudnienia i wysokości wynagrodzenia w związku z wnioskiem o ustalenie emerytury, renty lub świadczenia przedemerytalnego. To bowiem pracodawca ponosi całkowitą odpowiedzialność za dokumentację potrzebną po latach pracownikowi. Dlatego też Ministerstwo proponuje, aby wszystkimi informacjami niezbędnymi do uzyskania świadczeń emerytalno-rentowych dysponował ZUS, gromadząc dane przekazywane przez pracodawców. To zaś ma umożliwić skrócenie okresu przechowywania akt pracowniczych z 50 do 7/10 lat od dnia zakończenia stosunku pracy.
Ministerstwo proponuje również wprowadzenie zupełnie nowego typu spółki kapitałowej, prostej spółki akcyjnej (P.S.A.) łączącej zalety spółki z o.o. i spółki akcyjnej. Taka spółka rejestrowana elektronicznie z minimalną wysokością kapitału zakładowego 1 zł mogłaby stanowić wstępny etap rozwoju biznesu, w którym założyciele rozwijaliby innowacyjny pomysł i pozyskiwali potrzebne finansowanie, przygotowując się do wejścia w dojrzałą fazę rozwoju. Resor twierdzi, że "Dzięki utworzeniu nowego typu spółki, powinno przede wszystkim powstawać więcej działających sprawnie polskich przedsiębiorstw innowacyjnych. Jednocześnie, będą one mogły łatwiej niż obecnie pozyskać kapitał potrzebny do rozwoju działalności, a założyciele będą mogli zapewnić sobie większy wpływ na rozwój i losy przedsięwzięcia".
Jak już wspomniano, założenia z omawianego pakietu przyjmują obecnie formę konkretnych rozwiązań ustawowych. Trwają więc uzgodnienia międzyresortowe oraz konsultacje społeczne. W związku z tym Ministerstwo Rozwoju stworzyło "Bank Pomysłów", który jest narzędziem społecznościowym pozwalającym na przekazywanie do Ministerstwa Rozwoju pomysłów związanych z obrotem gospodarczym w Polsce, prowadzeniem przedsiębiorstwa, innowacyjnością czy źródłami finansowania dla firm. Jak informuje Ministerstwo, "To również miejsce, gdzie można się podzielić swoimi przemyśleniami na temat prowadzenia biznesu lub wskazać konkretne problemy, które napotykają przedsiębiorcy. Na dobre pomysły można zagłosować, a zawarte w nich usprawnienia skomentować".
Bank pomysłów, do którego można zgłaszać propozycje zmian w przepisach dla przedsiębiorców, dostępny jest pod adresem https://www.biznes.gov.pl/bank-pomyslow/.
Pozostałe proponowane zmiany w prawie dla przedsiębiorców
|
|