Rozliczenie WNT w przypadku skonta

Skonto przyznawane polskiemu podatnikowi przez unijnego dostawcę zmniejsza podstawę opodatkowania WNT. Czy zmniejszenie podstawy opodatkowania jest uzależnione od otrzymania faktury korygującej od unijnego kontrahenta?

Zasady opodatkowania WNT

Jak wynika z art. 9 ust. 1 ustawy o VAT, przez wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów rozumie się nabycie prawa do rozporządzania jak właściciel towarami, które w wyniku dokonanej dostawy są wysyłane lub transportowane na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium państwa członkowskiego rozpoczęcia wysyłki lub transportu przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz.

W WNT obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury przez podatnika podatku od wartości dodanej, nie później jednak niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru będącego przedmiotem wewnątrzwspólnotowego nabycia.

Do ustalania podstawy opodatkowania w przypadku WNT stosuje się odpowiednio art. 29a ust. 1-1b, ust. 6, ust. 7, ust. 10, ust. 11 i ust. 17 ustawy o VAT. W myśl art. 29a ust. 1 tej ustawy podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej łącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Podstawa opodatkowania obejmuje także:

1) podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty VAT,

2) koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Do podstawy opodatkowania nie są zaliczane m.in. kwoty:

• stanowiące obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty,
• udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży.

Zaś w art. 29a ust. 10 ustawy o VAT wskazano, że podstawę opodatkowania obniża się m.in. o:

• kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen,
• wartość zwróconych towarów i opakowań.

Rozliczenie korekty WNT

Zgodnie z art. 30a ust. 1a ustawy o VAT w przypadku wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, gdy podstawa opodatkowania uległa obniżeniu, korekty tej podstawy dokonuje się w rozliczeniu za okres rozliczeniowy, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania.

W związku z tym w sytuacji, gdy korekta spowodowana jest przyczynami:

• powstałymi już na etapie zawarcia danej transakcji, np. błędnie określono cenę czy ilość towaru, to powinna ona być rozliczona w deklaracji za okres, w którym rozliczona została pierwotna transakcja (korekta wsteczna),
• zaistniałymi po dokonaniu transakcji, np. udzielenie dodatkowego rabatu czy zwrot towaru (gdy przyczyna korekty powstała później i nie była możliwa do przewidzenia w momencie pierwotnej transakcji), korekta powinna być dokonana na bieżąco, w deklaracji podatkowej za miesiąc, w którym zaistniała przyczyna obniżenia podstawy opodatkowania.

W przypadkach obniżenia podstawy opodatkowania, o których mowa w art. 30a ust. 1a ustawy o VAT, nabywca towaru jest obowiązany do zmniejszenia kwoty podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym dokonał korekty podstawy opodatkowania (art. 86 ust. 19c ustawy o VAT).

Oznacza to, że podatnik, dokonując obniżenia podstawy opodatkowania VAT i w rezultacie podatku należnego, w tym samym okresie rozliczeniowym jest zobowiązany do zmniejszenia kwoty podatku VAT naliczonego. Gdy faktura korygująca jest wystawiona przez unijnego sprzedawcę, w przypadku wystąpienia czynności zaistniałych po transakcji, powinna być rozliczona, co do zasady, w miesiącu otrzymania faktury korygującej.

Skonto w WNT

Jak wskazano wcześniej, w przypadku określenia wysokości podstawy opodatkowania wyróżnia się dwa rodzaje rabatów: przyznane przed ustaleniem ceny i dokonaniem zapłaty, które nie mają wpływu na podstawę opodatkowania, i przyznane np. po dostawie towarów, np. skonto.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia "skonto". Zgodnie natomiast z definicją słownikową skonto to procentowe zmniejszenie sumy należności, przyznawane nabywcy towaru na warunkach kredytowych, w razie zapłaty należności gotówką przed umówionym terminem.

Biorąc pod uwagę art. 29a ust. 7 pkt 1 ustawy o VAT, należy wskazać, że podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty (skonto).

Podatnik nabywa prawo do zmniejszenia podstawy opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów z tytułu zapłaty należności za nabyty towar z uwzględnieniem skonta z chwilą spełnienia warunków do jego zastosowania określonych przez sprzedawcę na fakturze lub w umowie, a więc jeżeli nastąpiła zapłata w określonym terminie.

Przepisy określające zasady ustalania podstawy opodatkowania w WNT wskazują, że podstawa opodatkowania dla wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów obejmuje tylko kwotę ostatecznie należną sprzedawcy (tzn. taką, którą nabywający jest obowiązany zapłacić) po uwzględnieniu określonych okoliczności, czyli skonta.

Zatem, jeżeli przed złożeniem deklaracji podatkowej za okres, w którym powstanie obowiązek podatkowy w wewnątrzwspólnotowym nabyciu towarów, spełnione zostaną warunki uprawniające podatnika do zastosowania skonta, powinien on zmniejszyć podstawę opodatkowania wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów o kwotę należnego skonta i wykazać podstawę opodatkowania po udzielonym skoncie, czyli w faktycznej wysokości, jaka została zapłacona za dostarczony towar.

Natomiast w przypadku gdy zapłata, w której uwzględniono skonto, dotyczy dostaw, od których obowiązek podatkowy już powstał i został wykazany w odpowiednich deklaracjach, wówczas podstawę opodatkowania i podatek należny z tytułu WNT należy pomniejszyć w miesiącu, w którym dokonano zapłaty uprawniającej do skorzystania ze skonta, a także odpowiednio dokonać korekty podatku należnego i naliczonego.

Przy czym trzeba pamiętać, że prawo do korekty WNT nie jest uzależnione od wystawienia faktury korygującej przez unijnego sprzedawcę. Jeśli polski podatnik ma prawo do skorzystania ze skonta i nie otrzymał dokumentu korygującego od sprzedawcy, to moim zdaniem, podstawa opodatkowania powinna być wykazana w wysokości uwzględniającej skonto, w rozliczeniu za okres, w którym skorzystał on ze skonta (przykład).

Trzeba także wskazać na stanowisko Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu z dnia 26 kwietnia 2016 r., nr ILPP4/4512-1-60/16-2/PR. Organ wyjaśnił, że podatnik postąpi nieprawidłowo w sytuacji, gdy podatek VAT należny oraz VAT naliczony z tytułu danego wewnątrzwspólnotowego nabycia towaru zostanie przez niego rozliczony zgodnie z wartościami wynikającymi z faktury pierwotnej (tj. bez uwzględnienia skonta).

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 11.03.2004 r. o VAT (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)