Kierownik jednostki zapewnia sporządzenie rocznego sprawozdania finansowego nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia bilansowego i przedstawia je właściwym organom, zgodnie z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, postanowieniami statutu lub umowy (por. art. 52 ust. 1 ustawy o rachunkowości). Za sporządzenie sprawozdania finansowego jest zatem odpowiedzialny kierownik jednostki.
Ustawowa definicja kierownika jednostki Według art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy o rachunkowości, przez kierownika jednostki rozumie się członka zarządu lub innego organu zarządzającego, a jeżeli organ jest wieloosobowy - członków tego organu, z wyłączeniem pełnomocników ustanowionych przez jednostkę. Za kierownika jednostki uważa się w przypadku: 1) spółki jawnej i cywilnej - wspólników prowadzących sprawy spółki, 2) spółki partnerskiej - wspólników prowadzących sprawy spółki albo w przypadku powołanego zarządu - jego członków, 3) spółki komandytowej i komandytowo-akcyjnej - komplementariuszy prowadzących sprawy spółki, 4) osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą - tę osobę, 5) spółki kapitałowej, spółdzielni i pozostałych osób prawnych - członków zarządu. Kierownikiem jednostki może być również likwidator, a także syndyk lub zarządca ustanowiony w postępowaniu restrukturyzacyjnym oraz zarządca sukcesyjny, o którym mowa w ustawie z dnia 5 lipca 2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej i innych ułatwieniach związanych z sukcesją przedsiębiorstw (Dz. U. z 2021 r. poz. 170). Za kierownika jednostki uważa się także osobę, o której mowa w art. 14 ww. ustawy, która dokonała zgłoszenia, o którym mowa w art. 12 ust. 1c ustawy z dnia 13 października 1995 r. o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników (Dz. U. z 2022 r. poz. 2500 ze zm.). |
Z ustawy o rachunkowości wynika, że kierownik jednostki, o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej, ponosi odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, również w przypadku, gdy określone obowiązki w zakresie rachunkowości - z wyłączeniem odpowiedzialności za przeprowadzenie inwentaryzacji w formie spisu z natury - zostaną powierzone innej osobie lub przedsiębiorcy, o którym mowa w art. 11 ust. 2 ustawy o rachunkowości, za ich zgodą. Przyjęcie odpowiedzialności przez inną osobę lub przedsiębiorcę powinno być stwierdzone w formie pisemnej. W przypadku gdy kierownikiem jednostki jest organ wieloosobowy, a nie została wskazana osoba odpowiedzialna, odpowiedzialność ponoszą wszyscy członkowie tego organu (por. art. 4 ust. 5 ustawy o rachunkowości).
Należy pamiętać, że aby sprawozdanie finansowe stanowiło wiążącą deklarację jednostki na temat jej sytuacji majątkowej, finansowej i wyniku finansowego na dzień bilansowy, musi zostać podpisane przez zobowiązane do tego osoby. Jak wynika bowiem z treści art. 52 ust. 2a ustawy o rachunkowości, podpisanie sprawozdania finansowego stanowi potwierdzenie, że spełnia ono wymagania przewidziane w ustawie.
Sprawozdanie finansowe podpisują - podając zarazem datę podpisu - osoba, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych, i kierownik jednostki, a jeżeli jednostką kieruje organ wieloosobowy - wszyscy członkowie tego organu albo co najmniej jedna osoba wchodząca w skład tego organu po złożeniu przez pozostałe osoby wchodzące w skład tego organu oświadczeń, że sprawozdanie finansowe spełnia wymagania przewidziane w ustawie o rachunkowości, lub odmów złożenia takich oświadczeń. Odmowa złożenia oświadczenia jest równoznaczna z odmową podpisu sprawozdania finansowego i wymaga sporządzenia pisemnego uzasadnienia. Przypominamy, iż odmowa podpisu sprawozdania również wymaga sporządzenia pisemnego uzasadnienia (por. art. 52 ust. 2 i 2b ww. ustawy).
Odmowę podpisu sprawozdania finansowego, oświadczenie, że sprawozdanie spełnia wymagania przewidziane w ustawie lub odmowę złożenia oświadczenia sporządza się w postaci elektronicznej oraz opatruje kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym albo sporządza się w postaci papierowej oraz opatruje własnoręcznym podpisem (por. art. 52 ust. 2d ww. ustawy).
W przypadku gdy jednostką kieruje organ wieloosobowy i ww. dokumenty zostały sporządzone w postaci papierowej opatrzonej własnoręcznym podpisem, jedna z osób wchodzących w skład tego organu, podpisująca sprawozdanie finansowe, zapewnia sporządzenie elektronicznych kopii tych dokumentów (por. art. 52 ust. 2e ww. ustawy).
Co ważne w treści odmowy podpisu sprawozdania, oświadczenia lub odmowy złożenia oświadczenia należy wskazać sprawozdanie finansowe, którego te dokumenty dotyczą, w szczególności przez podanie daty i godziny podpisania sprawozdania finansowego przez osobę, której powierzono prowadzenie ksiąg rachunkowych. Ponadto dokumenty te (jeśli zostaną sporządzone) należy przekazać wraz ze sprawozdaniem finansowym, którego dotyczą do odpowiedniego organu.
|