Nasza spółka posiada zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek. Jak wycenia się stan takich zobowiązań na dzień bilansowy?
Zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek zalicza się do zobowiązań finansowych. Takie zobowiązania nie rzadziej niż na dzień bilansowy można wyceniać w kwocie wymagającej zapłaty lub skorygowanej cenie nabycia. Istotne znaczenie ma w tym przypadku to jakie przepisy prawa jednostka ma obowiązek stosować do wyceny ww. zobowiązań. |
Dokonując wyceny zobowiązań finansowych na dzień bilansowy należy przede wszystkim ustalić to, czy jednostka stosuje wyłącznie przepisy ustawy o rachunkowości, czy stosuje także przepisy rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 listopada 2024 r. w sprawie uznawania i metod wyceny oraz ujawniania i prezentacji instrumentów finansowych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1750), dalej zwanego rozporządzeniem w sprawie instrumentów finansowych. Przypominamy, iż nie wszystkie jednostki prowadzące księgi rachunkowe zobowiązane są do stosowania przepisów tego rozporządzenia. Na mocy art. 28a ustawy o rachunkowości, jednostka mikro sporządzająca sprawozdanie finansowe z zastosowaniem uproszczeń, o których mowa w art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4 lub art. 48 ust. 3 tej ustawy, lub korzystająca ze zwolnienia ze sporządzenia sprawozdania z działalności zgodnie z art. 49 ust. 4 tej ustawy, nie wycenia aktywów i pasywów według wartości godziwej i skorygowanej ceny nabycia. W takim przypadku jednostka ta nie stosuje przepisów rozporządzenia w sprawie instrumentów finansowych. Ponadto w świetle art. 28b ustawy o rachunkowości jednostka mikro, inna niż określona w art. 28a tej ustawy, oraz jednostka mała mogą nie stosować przepisów tego rozporządzenia.
W przypadku gdy jednostka nie stosuje rozporządzenia w sprawie instrumentów finansowych, do wyceny zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek powinna zastosować art. 28 ust. 1 ustawy o rachunkowości. W świetle art. 28 ust. 1 pkt 8 i 8a tej ustawy, zobowiązania (w tym finansowe) wycenia się nie później niż na dzień bilansowy w kwocie wymagającej zapłaty lub skorygowanej cenie nabycia. Przy czym wycena w skorygowanej cenie nabycia jest rozwiązaniem dopuszczalnym (możliwym), a nie narzuconym. Ustawa o rachunkowości wspomina również o możliwości wyceny zobowiązań finansowych w wartości godziwej. Jednak rozwiązanie takie wydaje się niemożliwe w kontekście przepisu art. 28 ust. 1 pkt 8a tej ustawy, który stwierdza, iż zobowiązania finansowe mogą być wyceniane według skorygowanej ceny nabycia, a jeżeli jednostka przeznacza je do sprzedaży w okresie do 3 miesięcy, to według wartości rynkowej lub inaczej określonej wartości godziwej. W praktyce trudno wyobrazić sobie sytuację, gdy wskazany warunek jest spełniony, tzn. jednostka przeznacza do sprzedaży własne zobowiązania.
Z kolei jednostki stosujące przepisy rozporządzenia w sprawie instrumentów finansowych, zobowiązania finansowe, z wyjątkiem pozycji zabezpieczanych i zobowiązań finansowych przeznaczonych do obrotu oraz instrumentów pochodnych o charakterze zobowiązań, wyceniają nie później niż na koniec okresu sprawozdawczego - w skorygowanej cenie nabycia.
|