Moja siostra popadła w długi. Dowiedziałem się niedawno, że sytuacja jest na tyle trudna, że siostra chciałaby uzyskiwać ode mnie pomoc finansową. Czy możliwe jest obciążenie mnie w takiej sytuacji obowiązkiem alimentacyjnym?
W pewnych przypadkach możliwe jest zobowiązanie rodzeństwa do płacenia alimentów. Obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania (obowiązek alimentacyjny) obciąża krewnych w linii prostej oraz rodzeństwo. Ciąży on na zstępnych przed wstępnymi, a wstępnych obciąża przed rodzeństwem. W sytuacji gdy jest kilku zstępnych lub wstępnych, alimenty obciążają bliższych stopniem przed dalszymi. Krewnych w tym samym stopniu obciąża obowiązek alimentacyjny w częściach odpowiadających ich możliwościom zarobkowym i majątkowym.
Zgodnie z regułą ogólną, uprawniony do świadczeń alimentacyjnych jest tylko ten, kto znajduje się w niedostatku. Pojęcie niedostatku nie jest zdefiniowane. Przyjmuje się, że niedostatek występuje nie tylko wtedy, gdy uprawniony do alimentacji (wierzyciel alimentacyjny) nie ma żadnych środków utrzymania, lecz także wówczas, gdy osoba uprawniona jakieś możliwości finansowe posiada, jednak nie może w pełni zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb (por. wyrok Sądu Okręgowego w Słupsku z dnia 7 lutego 2014 r., sygn. akt IV Ca 34/14). Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.
W przypadku rodzeństwa przewiduje się możliwość łatwiejszego uchylenia się do alimentów. W myśl przepisów w stosunku do rodzeństwa zobowiązany może uchylić się od świadczeń alimentacyjnych, jeżeli są one połączone z nadmiernym uszczerbkiem dla niego lub dla jego najbliższej rodziny. Stanowi o tym art. 134 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359). Innymi słowy, nawet gdy ogólne przesłanki przyznania alimentów są spełnione (stan niedostatku uprawnionego, możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego), jeśli dojdzie do wykazania, że spełnienie tego obowiązku jest zbyt uciążliwe dla brata (siostry), alimenty nie będą przysługiwać. Pojęcie nadmiernego uszczerbku należy rozumieć m.in. w ten sposób, że spełnianie świadczeń alimentacyjnych na rzecz rodzeństwa wywołałoby istotne (dotkliwe) obniżenie stopy życiowej zobowiązanego i jego najbliższej rodziny.
Sytuacja każdego z rodzeństwa analizowana jest indywidualnie. Z tego powodu może się zdarzyć, że jedno z rodzeństwa uchyli się od alimentacji, ale drugie zostanie takim obowiązkiem obciążone. Z kolei w sytuacji gdy np. dwójka rodzeństwa będzie zobowiązana do alimentacji, każde zostanie obciążone tym obowiązkiem stosownie do możliwości - a nie w takiej samej wysokości.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
