W firmie zdarzają się sytuacje, gdy w tym samym czasie kilku pracowników produkcyjnych wnioskuje o urlop na żądanie, co dezorganizuje pracę całego zespołu. Czy pracodawca ma prawo odmówić pracownikowi udzielenia urlopu w tym trybie?
Tak, gdy jest to uzasadnione ważnymi przyczynami.
Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik uzyskał do niego prawo. Zasadniczo, zgodnie z art. 163 § 1 K.p. należy go udzielać zgodnie z planem urlopów, który ustala pracodawca z uwzględnieniem wniosków pracowników i konieczności zapewnienia normalnego toku pracy. Planem urlopów nie obejmuje się tej jego części, która jest udzielana na żądanie, w trybie art. 1672 K.p.
Pracodawca jest obowiązany udzielić pracownikowi urlopu na żądanie w terminie wskazanym przez pracownika, a pracownik powinien zgłosić na niego zapotrzebowanie przed rozpoczęciem dniówki roboczej. Przy czym regulamin pracy, albo przyjęta praktyka zakładowa (zwyczaj), mogą przewidywać późniejsze zgłoszenie wniosku o udzielenie urlopu na żądanie.
Wydaje się, że powołany przepis jest stanowczy i traktuje udzielenie pracownikowi urlopu na żądanie w kategoriach obowiązku pracodawcy. Jednak Sąd Najwyższy zauważył, że nie istnieją żadne racjonalne argumenty dla uzasadnienia stanowiska, że zawartemu w art. 1672 K.p. pojęciu "udzielić urlopu" należy nadawać jakieś inne znaczenie normatywne, a w szczególności, że do wykorzystania tego urlopu uprawnia pracownika samo złożenie wniosku, będącego żądaniem w rozumieniu art. 1672 K.p. W konsekwencji pracownik nie może rozpocząć urlopu na żądanie, dopóki pracodawca nie wyrazi na to zgody, czyli nie udzieli mu takiego urlopu (por. wyrok SN z 15 listopada 2006 r., sygn. akt I PK 128/06, OSNP 2007/23-24/346).
| Ważne: Obowiązek udzielenia urlopu w trybie na żądanie nie ma charakteru bezwzględnego, ale odmawiając zgody pracodawca powinien to uzasadnić. |
Usprawiedliwieniem mogą być szczególne okoliczności, jakiś wyjątkowy interes pracodawcy, który zasługuje na ochronę i wymaga obecności pracownika w pracy (por. uzasadnienie wyroku SN z 28 października 2009 r., sygn. akt II PK 123/09).
Zwracamy uwagę! W niektórych przypadkach udzielenie urlopu na żądanie będzie niezgodne z prawem. Taki skutek wystąpi, gdy wniosek złoży pracownik niezdolny do pracy z powodu choroby (por. wyrok SN z 18 maja 2006 r., sygn. akt III PK 26/06).
Odmowa urlopu bez podania ważnych przyczyn oraz w sytuacji, gdy okażą się one nieprawdziwe spowoduje, że:
Brak jest szczególnych regulacji co do formy składania wniosku o udzielenie urlopu na podstawie art. 1672 K.p., stąd też obowiązują takie same zasady, jak dla urlopów udzielanych w trybie "zwykłym".
Potwierdza to Państwowa Inspekcja Pracy, która na stronie internetowej www.pip.gov.pl wyjaśniła, że: "Ta część urlopu musi być pracownikowi udzielona na każde jego żądanie, przy czym żądanie pracownika nie musi być wyrażone na piśmie; można je zgłosić ustnie. Nie musi być ono również zgłoszone osobiście pracodawcy, ale także telefonicznie. Celowe byłoby jednak złożenie przez pracownika żądania udzielenia mu urlopu w formie pisemnej, aby wyeliminować możliwość potraktowania nieobecności pracownika w pracy jako nieusprawiedliwionej, co w konkretnym przypadku mogłoby prowadzić do postawienia pracownikowi zarzutu ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych. (...)".
| ||||||||||||
|
||||||||||||
