Przedsiębiorcy opłacający podatek dochodowy według skali podatkowej lub liniowy (ewentualnie IP Box) powinni począwszy od składki zdrowotnej należnej za luty 2022 r. podstawę jej wymiaru ustalać w oparciu o wysokość firmowego dochodu. Dochód ten pomniejszają o zapłacone składki społeczne, ale tylko, jeśli nie zaliczają ich do kosztów uzyskania przychodów.
Przedsiębiorca opodatkowany na zasadach ogólnych (tj. wg skali podatkowej lub podatkiem liniowym) lub IP Box za każdy miesiąc podlegania ubezpieczeniu wpłaca składkę zdrowotną naliczoną od miesięcznej podstawy jej wymiaru stanowiącej dochód z działalności gospodarczej uzyskany w miesiącu poprzedzającym miesiąc, za który opłacana jest składka. Tak wynika z art. 81 ust. 2c ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, zwanej ustawą zdrowotną. W dalszej części przepis ten wskazuje, że dochód ten przedsiębiorca powinien ustalić w następujący sposób:
1) dochód za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu w roku składkowym jest ustalany jako różnica między osiągniętymi przychodami w rozumieniu ustawy o pdof a poniesionymi kosztami uzyskania tych przychodów w rozumieniu tej ustawy,
2) dochód ustalony w taki sposób jest pomniejszany o kwotę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe opłaconych w tym miesiącu, jeżeli nie zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów,
3) dochód za kolejne miesiące ustala się jako różnicę między sumą przychodów osiągniętych od początku roku i sumą kosztów uzyskania tych przychodów poniesionych od początku roku,
4) dochód ustalony w taki sposób jest pomniejszany o sumę dochodów ustalonych za miesiące poprzedzające i o różnicę między sumą składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe, zapłaconych od początku roku, a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach; dochód nie jest pomniejszany o składki, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów.
Oznacza to, że jeżeli przedsiębiorca nie zalicza składek na ubezpieczenia społeczne do kosztów uzyskania przychodów, to - aby ustalić dochód stanowiący podstawę wymiaru składki zdrowotnej - powinien pomniejszyć go o zapłacone składki społeczne.
Miesięczna podstawa wymiaru składki zdrowotnej dla przedsiębiorców opodatkowanych na zasadach ogólnych w okresie od lutego do grudnia 2022 r. nie może być niższa niż 3.010 zł.
Aby ustalić podstawę wymiaru składki zdrowotnej np. za luty 2022 r., przedsiębiorca powinien - zgodnie z art. 81 ust. 2c ustawy zdrowotnej - uwzględnić firmowy przychód uzyskany w styczniu 2022 r. oraz poniesione w tym miesiącu koszty uzyskania przychodów i tak ustalony dochód pomniejszyć o zapłacone składki społeczne. Z kolei ustalając podstawę wymiaru składki zdrowotnej za marzec 2022 r., wyliczony dochód należy pomniejszyć o różnicę między sumą składek społecznych zapłaconych od początku roku a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach.
Trzeba podkreślić, że w art. 81 ust. 2c ustawy zdrowotnej jest mowa o składkach społecznych zapłaconych od początku roku, a nie roku składkowego (rozpoczynającego się od 1 lutego). O wyjaśnienie zastosowania tego przepisu w praktyce nasze Wydawnictwo poprosiło ZUS. W odpowiedzi z dnia 21 lutego br. (patrz ramka) ZUS wyjaśnił, że zgodnie z art. 81 ust. 2c ustawy zdrowotnej, aby ustalić podstawę wymiaru składki zdrowotnej za luty 2022 r., należy dochód uzyskany w styczniu 2022 r. pomniejszyć o składki społeczne, które przedsiębiorca opłacił w styczniu 2022 r. W celu natomiast ustalenia podstawy wymiaru składki zdrowotnej za marzec 2022 r. należy przyjąć dochód uzyskany w lutym 2022 r. i pomniejszyć go o składki społeczne opłacone w lutym 2022 r., które będą stanowiły różnicę między sumą składek na ubezpieczenia społeczne zapłaconych od początku roku a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach.
Dla zobrazowania tego wyjaśnienia w artykule posłużono się konkretnym przykładem. Jednak o potwierdzenie jego prawidłowości nasze Wydawnictwo ponownie wystąpiło do ZUS.
|
Przykład Składki na ubezpieczenia społeczne (w tym na dobrowolne ubezpieczenie chorobowe) przedsiębiorca opłaca od podstawy wynoszącej 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego (w 2022 r. podstawa ta wynosi 3.553,20 zł). Obowiązującą go stopą procentową składki wypadkowej jest 1,67%. Składek na ubezpieczenia społeczne przedsiębiorca nie zalicza do kosztów uzyskania przychodów. Podatek dochodowy z działalności gospodarczej opłaca według skali podatkowej. W styczniu 2022 r. przedsiębiorca uzyskał przychód z działalności gospodarczej w kwocie 10.200 zł. Koszty uzyskania przychodów w styczniu 2022 r. wyniosły 5.700 zł. W styczniu 2022 r. opłacił składki na ubezpieczenia społeczne za grudzień 2021 r. w kwocie 998,37 zł. Podstawa wymiaru składki zdrowotnej za luty 2022 r. wyniesie więc 3.501,63 zł, zgodnie z wyliczeniem:
W lutym 2022 r. przedsiębiorca: uzyskał przychód z działalności gospodarczej w kwocie 11.330 zł, opłacił składki na ubezpieczenia społeczne za styczeń 2022 r. w kwocie 1.124,23 zł oraz poniósł koszty uzyskania przychodów w kwocie 5.960 zł. Podstawę wymiaru składki zdrowotnej za marzec 2022 r. należy ustalić w następujący sposób:
|
|
"(...) Przepis ten [art. 81 ust. 2c ustawy zdrowotnej - przyp. red.] należy odczytywać w ten sposób, że dochód za dany miesiąc jest pomniejszany o składki [na ubezpieczenia społeczne - przyp. red.] opłacone w miesiącu uzyskania tego dochodu, a nie za pierwszy miesiąc podlegania ubezpieczeniu. Tym samym dochód za styczeń będący podstawą wymiaru składki zdrowotnej za luty jest pomniejszany o składki na ubezpieczenia społeczne opłacone w styczniu (należne za grudzień 2021 r.). Czyli podstawę wymiaru składki za marzec będzie stanowił dochód za luty, który jest pomniejszany o składki na ubezpieczenia społeczne zapłacone w lutym. Składki do odliczenia od dochodu za luty to różnica między sumą składek na ubezpieczenia społeczne zapłaconych od początku roku (tj. składki opłacone w styczniu i lutym) a sumą składek odliczonych w poprzednich miesiącach (tj. składki opłacone w styczniu i odliczone od dochodu za styczeń)". Wyjaśnienie ZUS z dnia 21 lutego 2022 r. w sprawie sposobu ustalenia kwoty składek na ubezpieczenia społeczne pomniejszającej dochód |
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 27.08.2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1285 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
