Uzupełnienie wynagrodzenia za miesiąc, w którym wystąpił urlop opiekuńczy i zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej

Pracownik jest wynagradzany w stałej miesięcznej wysokości 4.800 zł. W lutym 2025 r. przez kilka dni chorował, nabywając prawo do wynagrodzenia chorobowego. We wrześniu 2024 r., który podlega uwzględnieniu w podstawie wymiaru tego świadczenia pracownik korzystał przez 5 dni z urlopu opiekuńczego, przez 1 dzień ze zwolnienia od pracy z powodu działania siły wyższej i przez 1 dzień z urlopu wypoczynkowego. Za ten miesiąc otrzymał wynagrodzenie za pracę (3.542,96 zł), dodatek nocny (122,10 zł), wynagrodzenie ze składników zmiennych tytułem siły wyższej (3,82 zł) i wynagrodzenie urlopowe ze składników zmiennych (5,81 zł). W jakiej wysokości należało wliczyć to wynagrodzenie do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego?

Do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego i zasiłków z ubezpieczeń społecznych (dalej świadczeń chorobowych) przyjmuje się przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone pracownikowi co do zasady za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Jeśli pracownik w którymś z miesięcy tego okresu nie osiągnął wynagrodzenia wskutek nieobecności w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, ale przepracował co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy, wynagrodzenie za taki miesiąc przyjmuje się po uzupełnieniu.

Usprawiedliwioną nieobecnością w pracy skutkującą zmniejszeniem wynagrodzenia za dany miesiąc, a tym samym koniecznością uzupełnienia go przed wliczeniem do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego, jest przykładowo urlop opiekuńczy bądź zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej. Za czas pierwszej z wymienionych nieobecności w pracy pracownik nie zachowuje prawa do wynagrodzenia (art. 173¹ K.p.), z kolei w przypadku drugiej przysługuje mu połowa wynagrodzenia (art. 148¹ K.p.). Natomiast dni urlopu wypoczynkowego i inne dni nieobecności w pracy, za które pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia traktuje się na równi z dniami przepracowanymi (por. komentarz ZUS do ustawy zasiłkowej, dostępny na stronie internetowej www.zus.pl).

Uzupełnienia, o którym mowa wyżej, dokonuje się na zasadach określonych w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Zatem jeśli pracownikowi przysługuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości, to jako uzupełnione przyjmuje się wynagrodzenie miesięczne określone w umowie o pracę lub w innym akcie, na podstawie którego powstał stosunek pracy, a gdy otrzymuje wynagrodzenie zmienne - wynagrodzenie miesięczne obliczone przez podzielenie wynagrodzenia osiągniętego za przepracowane dni robocze przez liczbę dni przepracowanych i pomnożenie przez liczbę dni, które pracownik był obowiązany przepracować w tym miesiącu. Ponadto ZUS określił szczególne zasady uzupełniania wynagrodzenia za miesiąc, w którym wystąpiło zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej, które udostępnił na stronie internetowej www.zus.pl (aktualne pochodzą z 19 września 2024 r.).

Pracownik z pytania otrzymuje wynagrodzenie stałe oraz dodatek za pracę w porze nocnej, który jest przyjmowany do podstawy wymiaru w kwocie faktycznie wypłaconej.

Zwracamy uwagę! Wynagrodzenie za pracę w porze nocnej uwzględnia się w podstawie wymiaru świadczeń chorobowych w kwocie faktycznie wypłaconej (nawet gdy wynagrodzenie za miesiąc, w którym wystąpiło, wymaga uzupełnienia).

Uważamy, że w przedstawionych okolicznościach uzupełnienia wynagrodzenia za miesiąc, w którym wystąpił urlop opiekuńczy i zwolnienie od pracy z powodu działania siły wyższej, należy dokonać na zasadach wprost wskazanych w art. 37 ust. 2 ustawy zasiłkowej. Oznacza to, że do podstawy wymiaru wynagrodzenia chorobowego przysługującego w lutym 2025 r. za wrzesień 2024 r. należało przyjąć uzupełnioną kwotę wynagrodzenia, tj. określoną w umowie o pracę, oraz faktycznie wypłaconą kwotę dodatku za pracę w porze nocnej (obydwie kwoty po pomniejszeniu o składki na ubezpieczenia społeczne, które sfinansowałby pracownik). Wynagrodzenie za wrzesień 2024 r. podlegające wliczeniu do podstawy wymiaru wyniosło więc 4.247,28 zł, tj. (4.800 zł + 122,10 zł) - 674,82 zł = 4.247,28 zł. W omawianym przypadku do podstawy wymiaru nie należało wliczać wynagrodzenia ze składników zmiennych tytułem siły wyższej i wynagrodzenia urlopowego ze składników zmiennych.