Zakład pracy zatrudnia kierowcę, który co do zasady wykonuje przewozy za granicę. Zdarza się jednak, że w niektórych miesiącach świadczy pracę tylko w Polsce. Jak obliczyć podstawę wymiaru świadczenia chorobowego, gdy w ciągu 12 miesięcy poprzedzających chorobę wystąpiły miesiące, kiedy nie wykonywał pracy za granicą i miesiące, w których nie przepracował pełnego miesiąca (w związku z nieobecnością usprawiedliwioną)? Czy wynagrodzenie za takie miesiące przed wliczeniem do podstawy wymiaru podlega uzupełnieniu?
Przy obliczaniu podstawy wymiaru świadczenia chorobowego przysługującego pracownikowi - kierowcy wykonującemu zadania służbowe w ramach międzynarodowych przewozów drogowych (dalej zwany pracownikiem - kierowcą w przewozach międzynarodowych) stosuje się ogólne zasady przewidziane dla pracowników z uwzględnieniem zasad przedstawionych w komentarzu ZUS do ustawy zasiłkowej dotyczących pracowników wykonujących pracę za granicą (por. stanowisko ZUS z 14 listopada 2022 r. cytowane w UiPP nr 24/2022, str. 20).
Szczególne zasady ustalania podstawy wymiaru świadczenia chorobowego wynikające z powołanego wcześniej komentarza (aktualnie są to pkt. 327-332) należy stosować wyłącznie w miesiącach, w których pracownik całkowicie lub częściowo świadczył pracę za granicą. Potwierdził to ZUS w odpowiedzi z 31 sierpnia 2023 r. udzielonej na pytanie naszego Wydawnictwa.
Dodatkowo wyjaśnił, że: "(...) Jeżeli pracownik świadczyłby pracę w danym miesiącu wyłącznie w Polsce, to ten miesiąc należy uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku na ogólnych zasadach przewidzianych dla pracowników (bez stosowania zasad przewidzianych dla pracowników oddelegowanych do pracy za granicą). (...)
Zatem podstawa wymiaru zasiłku chorobowego powinna być ustalana indywidualnie dla każdego ubezpieczonego w oparciu o powołane zasady. (...)".
Podstawę wymiaru świadczenia chorobowego przysługującego pracownikowi stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych (lub pełnych miesięcy kalendarzowych ubezpieczenia przy krótszym zatrudnieniu) poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy (art. 36 ust. 1 i 2 ustawy zasiłkowej). Przez wynagrodzenie należy rozumieć przychód pracownika stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe oraz ubezpieczenie chorobowe (art. 3 pkt 3 ustawy zasiłkowej). Na temat nowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek ZUS dla pracowników - kierowców w przewozach międzynarodowych pisaliśmy m.in. w UiPP nr 17/2023, str. 15.
W poniższej tabeli przedstawiamy zasady, którymi pracodawca z pytania powinien kierować się, ustalając podstawę wymiaru świadczenia chorobowego dla pracownika - kierowcy w przewozach międzynarodowych, w zależności od tego, czy w danym miesiącu praca była świadczona tylko w Polsce, czy też w Polsce i/lub za granicą:
| zasada dotycząca | praca świadczona tylko w Polsce | praca świadczona w Polsce i/lub za granicą | ||||||||
| uzupełniania wynagrodzenia |
|
|
||||||||
| uwzględniania/ /wyłączania z podstawy wymiaru niektórych składników wynagrodzenia |
|
|
||||||||
| uwzględniania składników wynagrodzenia wypłaconych w danym miesiącu | wynagrodzenie zasadnicze i inne składniki wynagrodzenia przyjmuje się do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego jako przysługujące za miesiąc, za który zostały wypłacone (bez względu na to, kiedy to nastąpiło) | wynagrodzenie zasadnicze oraz inne składniki, które przysługują za ten oraz za inne miesiące przyjmuje się do podstawy wymiaru świadczenia chorobowego jako wynagrodzenie uzyskane za miesiąc, za który wypłacono wynagrodzenie zasadnicze | ||||||||
| przyjmowania składników wynagrodzenia wypłaconych za okresy dłuższe niż miesiąc (np. za kwartał, półrocze, rok) | składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż rok przyjmuje się do podstawy wymiaru w wysokości stanowiącej co do zasady 1/12 kwot wypłaconych odpowiednio za cztery kwartały/rok/dwa półrocza poprzedzające miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy | składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż miesiąc traktuje się tak, jak składniki miesięczne i uwzględnia łącznie z wynagrodzeniem zasadniczym za miesiąc, w którym zostały wypłacone |
W świetle powyższego, w przypadku gdy pracownik z pytania w którymś z miesięcy uwzględnianych w podstawie wymiaru świadczenia chorobowego uzyskał wynagrodzenie niższe ze względu na nieobecność w pracy z przyczyn usprawiedliwionych (przyjmując, że przepracował w nim co najmniej połowę obowiązującego go czasu pracy) i w tym miesiącu świadczył pracę:
| ||||||||||||
|
||||||||||||
