Od 1 lutego 2012 r. pracownica przeszła na urlop wychowawczy. Od jakiej podstawy wymiaru powinniśmy naliczać jej składki emerytalno-rentowe oraz składkę zdrowotną?
Do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za luty 2012 r. pracodawca powinien przyjąć kwotę przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego pracownicy za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy (czyli za okres od lutego 2011 r. do stycznia 2012 r.), nie wyższą jednak niż 2.049,60 zł. Natomiast składkę na ubezpieczenie zdrowotne powinien naliczyć od kwoty 520 zł.
WAŻNE: Pracodawca może naliczać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe oraz składkę zdrowotną za osobę przebywającą na urlopie wychowawczym po złożeniu przez nią oświadczenia o nieposiadaniu innego tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń oraz prawa do emerytury lub renty.
Od 1 stycznia 2012 r. zmieniły się zasady ustalania podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych dla osób przebywających na urlopie wychowawczym. Od tego dnia stanowi ją kwota przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia wypłaconego pracownikowi za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających ten urlop.
Ustalając kwotę tego wynagrodzenia, należy przyjmować takie same zasady, jakie stosuje się przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (określone w ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa - Dz. U. z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.). Z tą różnicą, że przy ustalaniu kwoty tego wynagrodzenia nie uwzględnia się jego pomniejszania o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych ze środków pracownika.
Przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownika (dla celów ustalenia podstawy wymiaru składek z racji przebywania na urlopie wychowawczym) należy ustalać dzieląc wynagrodzenie osiągnięte przez pracownika przez liczbę miesięcy, w których zostało ono uzyskane.
Przykład Przedsiębiorstwo zatrudnia pracownicę od kilku lat. Od 9 stycznia 2012 r. przeszła ona na urlop wychowawczy. W jej przypadku przeciętne miesięczne wynagrodzenie należy ustalić przyjmując wynagrodzenia uzyskane przez nią za okres od stycznia do grudnia 2011 r. |
W przypadku, gdy ubezpieczony skorzystał z prawa do urlopu wychowawczego przed upływem 12-miesięcznego okresu zatrudnienia w danym zakładzie, wówczas przy ustalaniu podstawy wymiaru składek emerytalno-rentowych należy uwzględniać przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia uzyskane u tego pracodawcy.
Przykład Pracownica jest zatrudniona w spółce cywilnej od 10 lutego 2011 r. Od 16 stycznia 2012 r. przebywa na urlopie wychowawczym. Ustalając przeciętne miesięczne wynagrodzenie, należy w tym przypadku uwzględnić wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe zatrudnienia, tj. za okres od marca do grudnia 2011 r. |
Jeśli przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego pracownik nie przepracował pełnego miesiąca kalendarzowego, wówczas do ustalenia podstawy wymiaru składek emerytalno- -rentowych należy przyjąć wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy (o ile nie przekracza kwoty ograniczenia).
Podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych dla osób przebywających na urlopie wychowawczym nie może jednak być wyższa niż 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. Składka w nowej wysokości obowiązuje od trzeciego miesiąca następnego kwartału.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za styczeń i luty 2012 r. za osoby przebywające na urlopie wychowawczym należy ustalić w oparciu o przeciętne wynagrodzenie w III kwartale 2011 r. Wynagrodzenie to wyniosło 3.416 zł (Mon. Pol. z 2011 r. nr 103, poz. 1042), zatem podstawa wymiaru składek emerytalno-rentowych za styczeń i luty 2012 r. dla tych osób nie może przekroczyć kwoty 2.049,60 zł (60% z kwoty 3.416 zł). Taką kwotę należy przyjąć do podstawy wymiaru, jeśli przeciętne miesięczne wynagrodzenie za okres 12 miesięcy kalendarzowych wypłacone pracownikowi przed rozpoczęciem urlopu wychowawczego jest wyższe niż 2.049,60 zł.
Przykład Pracownica jest zatrudniona w firmie od 2010 r. Od 1 grudnia 2011 r. przebywa ona na urlopie wychowawczym. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone jej za okres 12 miesięcy kalendarzowych przed urlopem wyniosło 2.500 zł. Do podstawy wymiaru składek za styczeń i luty br. pracodawca przyjmie więc kwotę 2.049,60 zł (tj. podstawę ograniczoną do 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w III kwartale 2011 r.). |
Trzeba pamiętać, że za miesiąc, w którym ubezpieczenia emerytalne i rentowe trwały tylko przez jego część, np. z powodu objęcia tymi ubezpieczeniami lub ich ustania w trakcie danego miesiąca - kwotę podstawy wymiaru składek zmniejsza się proporcjonalnie. Polega to na tym, że podstawę tę dzieli się przez liczbę dni kalendarzowych tego miesiąca i mnoży przez liczbę dni podlegania ubezpieczeniom w danym miesiącu.
Od 1 stycznia 2012 r. nie uległa zmianie wysokość podstawy wymiaru składki zdrowotnej dla osób korzystających z urlopu wychowawczego. W dalszym ciągu nalicza się ją od kwoty świadczenia pielęgnacyjnego przysługującego na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych. Obecnie kwota tego świadczenia wynosi 520 zł. Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest miesięczna i niepodzielna. W przypadku ustalania podstawy jej wymiaru pracodawca nie może więc dokonać jej pomniejszenia nawet wówczas, gdy danej osobie został udzielony urlop wychowawczy w trakcie miesiąca.
|