Zamierzamy zatrudnić pracownika na 1/2 etatu. Uzgodniliśmy, że będzie wykonywał pracę dwa dni w tygodniu po 10 godzin. Przy takich ustaleniach chyba niemożliwe jest, żeby pracował w systemie podstawowym. W jakim systemie czasu pracy możemy go więc zatrudnić, żeby nie powstawały godziny nadliczbowe, a mógł on pracować po 10 godzin na dobę?
W organizacji podstawowej norma dobowa jest stała i wynosi 8 godzin pracy na dobę. Przekroczenie tej normy skutkuje powstaniem godzin nadliczbowych. Pracą w godzinach nadliczbowych jest bowiem praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy, a także ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy (art. 151 § 1 K.p.). Zatem wykonywanie pracy w organizacji podstawowej powyżej obowiązujących norm czasu pracy spowoduje wystąpienie godzin nadliczbowych. Przy czym planowanie nadgodzin w rozkładzie czasu pracy pracownika jest niedozwolone.
Jednym z systemów czasu pracy, w których możliwe jest przedłużenie wymiaru dobowego powyżej 8 godzin, jest system równoważny. W tzw. wariancie podstawowym tego systemu jest dopuszczona możliwość przedłużenia dobowego wymiaru czasu pracy do 12 godzin, który jest równoważony krótszym dobowym wymiarem czasu pracy w niektórych dniach lub dniami wolnymi od pracy. System ten stosuje się, gdy uzasadnia to rodzaj pracy lub jej organizacja (art. 135 § 1 K.p.). W wersji podstawowej równoważnego systemu czasu pracy pracownikom przysługuje nieprzerwany odpoczynek dobowy wynoszący co najmniej 11 godzin i tygodniowy wynoszący co najmniej 35 godzin (art. 132 i art. 133 K.p.). Systemy (w tym równoważny) i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy, a jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy ani nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy - w obwieszczeniu o czasie pracy (art. 150 § 1 K.p.).
Innym systemem, w którym możliwe jest wydłużenie dobowego wymiaru czasu pracy, jest system skróconego tygodnia. Dopuszcza on możliwość wykonywania przez pracownika pracy przez mniej niż 5 dni w ciągu tygodnia, przy równoczesnym wydłużeniu dobowego wymiaru czasu pracy, nie więcej niż do 12 godzin (art. 143 K.p.). Obowiązują w nim takie same okresy odpoczynku, jak w organizacji podstawowej i w systemie równoważnym, wariancie podstawowym. System ten stosuje się na pisemny wniosek pracownika, natomiast wprowadza się go na podstawie umowy o pracę (art. 150 § 6 K.p.).
Normy czasu pracy są jednakowe dla zatrudnionych na pełny etat, jak i na część etatu. Oznacza to, że pracownikowi zatrudnionemu na część etatu pracodawca może planować pracę w wariancie podstawowym systemu równoważnego czy w systemie skróconego tygodnia nawet na 12 godzin, a nie wystąpią wówczas godziny nadliczbowe.
W sytuacji przedstawionej w pytaniu możliwe jest wprowadzenie sytemu równoważnego albo skróconego tygodnia, gdy wniosek na pracę w systemie skróconego tygodnia złoży pracownik.
| ||||||||||||
|
||||||||||||
