Wymiar czasu pracy w 2021 r. dla pracowników zatrudnionych na część etatu

Nie wszyscy pracownicy świadczą pracę w pełnym wymiarze czasu pracy. Wielu z nich jest zatrudnionych na część etatu, co skutkuje niższą liczbą godzin do przepracowania w miesiącu. Wymiar czasu pracy takich pracowników oblicza się w ten sam sposób, jak dla pracowników pełnoetatowych, tylko uzyskane wyniki obniża proporcjonalnie do wielkości etatu niepełnoetatowca.

Normy czasu pracy

Normy czasu pracy są jednakowe dla pracowników zatrudnionych na pełny etat, a także na część etatu. Norma dobowa niepełnoetatowca wynosi zasadniczo 8 godzin, a tygodniowa - przeciętnie 40 godzin w przeciętnie pięciodniowym tygodniu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym. Pracownik niepełnoetatowy może więc świadczyć pracę nawet po 8 godzin na dobę, ale w ramach obowiązującego go wymiaru czasu pracy w danym okresie rozliczeniowym. W przypadku zatrudnienia niepełnoetatowca w innym niż podstawowy systemie czasu pracy, np. w równoważnym, dopuszczalne jest przedłużenie wymiaru dobowego jego czasu pracy, w zależności od wariantu tego systemu: do 12, 16, a czasami nawet 24 godzin.

Wymiar czasu pracy

Wymiar czasu pracy ogółu pracowników zatrudnionych na podstawie Kodeksu pracy, z wyjątkiem zatrudnionych w ruchu ciągłym, ustala się zgodnie z art. 130 K.p. Wskazany w nim sposób obliczania wymiaru czasu pracy obejmuje pracowników pełnoetatowych, jak i zatrudnionych na część etatu. Aby obliczyć wymiar czasu pracy pracowników w danym okresie rozliczeniowym, należy:

• pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
   
• dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, przypadających od poniedziałku do piątku, tzw. dni wystających,
   
• obniżyć wymiar czasu pracy o 8 godzin za każde święto występujące w okresie rozliczeniowym i przypadające w innym dniu niż niedziela.

Ustalony w podany sposób wymiar czasu pracy dla pracownika pełnoetatowego należy obniżyć dla zatrudnionego na część etatu proporcjonalnie do wielkości jego wymiaru czasu pracy. Na tak obliczony wymiar czasu pracy dla niepełnoetatowca pracodawca jest obowiązany planować pracę.

Niepełnoetatowcy mogą pracować w stałym lub zmiennym rozkładzie, a także przy stałym lub zmiennym dobowym wymiarze czasu pracy. W przypadku gdy w zakładzie pracownicy niepełnoetatowi świadczą pracę w podstawowej organizacji czasu pracy od poniedziałku do piątku, przy sobotach wolnych od pracy, w proporcjonalnie zmniejszonym dobowym wymiarze czasu pracy, wówczas za święta przypadające w sobotę należy im udzielić innego dnia wolnego od pracy. W 2021 r. dwa święta przypadają w sobotę. Jest to 1 maja i 25 grudnia 2021 r. Przy czym dzień wolny od pracy wyznaczony za sobotnie święto powinien przypadać w tym samym okresie rozliczeniowym, w którym występuje święto, co pozwoli na zachowanie prawidłowego wymiaru czasu pracy.

Limit godzin dla niepełnoetatowca

Pracownicy zatrudnieni na część etatu powinni mieć określony w umowie o pracę tzw. limit godzin. Służy on ustaleniu, jakie wynagrodzenie należy wypłacić pracownikowi zatrudnionemu na część etatu, który przepracuje więcej godzin niż wynika z obowiązującego go wymiaru.

Jak stanowi art. 151 § 5 K.p. strony są obowiązane do ustalenia w umowie o pracę liczby godzin pracy ponad określony w umowie wymiar czasu pracy, których przekroczenie uprawnia pracownika, oprócz normalnego wynagrodzenia, do dodatku do wynagrodzenia jak za nadgodziny.

Przepisy z zakresu prawa pracy nie wskazują, w jaki sposób należy określić limit godzin dla pracownika zatrudnionego na część etatu. Powinien on jednak zostać ustalony poniżej podstawowych norm czasu pracy, tj. 8 godzin pracy na dobę i przeciętnie 40 godzin na tydzień w przyjętym okresie rozliczeniowym, a powyżej niepełnego wymiaru etatu wynikającego z umowy pracownika niepełnoetatowego.

Podstawa prawna

Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1320)