Ekwiwalent za urlop stanowi finansową rekompensatę dla pracownika za niewykorzystany w części lub w całości urlop wypoczynkowy w naturze podczas trwającego zatrudnienia. Warunki ustalania tego świadczenia przewidują uzupełnienie podstawy ekwiwalentu, jeżeli w okresie przyjmowanym do tej podstawy wystąpiła nieobecność pracownika w pracy. Uzupełnienie podstawy jest wymagane przy każdej nieobecności w pracy pracownika otrzymującego składniki zmienne wynagrodzenia.
W celu ustalenia ekwiwalentu za urlop należy obliczyć miesięczne wynagrodzenie pracownika, które w zależności od rodzaju składników przyjmuje się z różnych okresów. Uwzględnieniu podlegają różne rodzaje składników. Składniki określone w stawce miesięcznej w stałej wysokości przyjmowane są w wysokości należnej w miesiącu nabycia prawa do ekwiwalentu. Składniki przysługujące za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc (tzw. zmienne miesięczne), wypłacone w okresie 3 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, uwzględnia się przy jego ustalaniu w średniej wysokości z tego okresu. Natomiast składniki wynagrodzenia przysługujące za okresy dłuższe niż 1 miesiąc, wypłacone w okresie 12 miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu, wlicza się w średniej wysokości z tego okresu. Takie zasady zostały określone w § 15-17 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej w sprawie szczegółowych zasad udzielania urlopu wypoczynkowego, ustalania i wypłacania wynagrodzenia... (Dz. U. z 1997 r. nr 2, poz. 14 ze zm.).
Ustawodawca określił też sposób przyjmowania składników zmiennych miesięcznych oraz za okresy dłuższe niż miesiąc, jeżeli pracownik był nieobecny w pracy przez część miesiąca lub miesięcy. W takich okolicznościach należy dopełnić podstawę ekwiwalentu za urlop zgodnie z § 16 ust. 2 powołanego rozporządzenia. Stanowi on, że jeżeli pracownik nie przepracował pełnego okresu przyjmowanego do podstawy ustalenia ekwiwalentu, to wynagrodzenie faktycznie wypłacone mu w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
Suma składników stałych i zmiennych ustalonych w podany sposób stanowi podstawę wymiaru ekwiwalentu za urlop. Ekwiwalent oblicza się:
W kwestii dopełniania podstawy ekwiwalentu w sytuacji gdy pracownik sporadycznie otrzymuje składniki zmienne wypowiedziało się Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. W piśmie nadesłanym do Wydawnictwa w dniu 10 sierpnia 2015 r. stwierdziło, że: "(...) Ekwiwalent pieniężny za urlop wypoczynkowy ustala się stosując zasady obowiązujące przy obliczaniu wynagrodzenia urlopowego, ze zmianami określonymi w § 15-19 (§ 14 rozporządzenia - urlopowego przypis redakcji).
W przypadku składników wynagrodzenia przysługujących pracownikowi za okresy nie dłuższe niż 1 miesiąc (tzw. zmienne składniki wynagrodzenia, np. wynagrodzenie z dodatkiem za pracę w godzinach nadliczbowych), z wyjątkiem określonych w § 7, które zostały wypłacone w okresie trzech (dwunastu) miesięcy bezpośrednio poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu są one uwzględnione w średniej wysokości z tego okresu (§ 16 ust. 1 rozporządzenia).
W przypadku, gdy pracownik nie przepracował pełnego okresu trzech (dwunastu) miesięcy to przy ustalaniu ekwiwalentu ma zastosowanie § 16 ust. 2 rozporządzenia. Na podstawie tego przepisu wynagrodzenie faktycznie wypłacone mu w tym okresie dzieli się przez liczbę dni pracy, za które przysługiwało to wynagrodzenie, a otrzymany wynik mnoży się przez liczbę dni, jakie pracownik przepracowałby w ramach normalnego czasu pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy.
W opinii Departamentu przy stosowaniu tych przepisów, także w przypadku pracownika wynagradzanego stawką miesięczną w stałej wysokości, nie ma znaczenia częstotliwość wypłacania wynagrodzenia z dodatkiem za pracę nadliczbową w okresie trzech (dwunastu) miesięcy poprzedzających miesiąc nabycia prawa do ekwiwalentu jak i wysokość tego wynagrodzenia. (...)".
Należy więc przyjąć, że nawet sporadyczna wypłata składników zmiennych wymaga dopełnienia podstawy ekwiwalentu za urlop w przypadku nieobecności pracownika w pracy.
|
Przykład Z pełnoetatowym pracownikiem rozwiązano umowę o pracę z dniem 17 października 2015 r. Otrzymywał on stałe miesięczne wynagrodzenie w kwocie 4.200 zł oraz w okresie trzech miesięcy poprzedzających rozwiązanie umowy o pracę otrzymał wynagrodzenie i dodatki za pracę w godzinach nadliczbowych dobowych. W lipcu br. wyniosło ono 273,87 zł, w sierpniu br. - 196,88 zł i we wrześniu br. - 178,95 zł, łącznie 649,70 zł. W przyjmowanym okresie pracownik powinien zgodnie z rozkładem przepracować 65 dni, a przepracował 46 dni ze względu na niezdolność do pracy spowodowaną chorobą. Pozostało mu 80 godzin niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego. Dopełnienie podstawy ekwiwalentu za urlop:
Ekwiwalent za niewykorzystany urlop wypoczynkowy:
|
Podstawa prawna
Ustawa z dnia 26.06.1974 r. - Kodeks pracy (Dz. U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)
| ||||||||||||
|
||||||||||||
