Czy dla kierowców przewożących towary zatrudnionych w systemie równoważnym trzeba tworzyć harmonogramy czasu pracy? Czy system równoważny wynikający z regulaminu pracy powinien być ujęty jeszcze w jakiejś informacji przekazywanej kierowcy?
Obowiązek tworzenia harmonogramów czasu pracy dotyczy kierowców przewozów osobowych innych niż okazjonalne, a nie transportu towarów, przy tym nie ma znaczenia, czy kierowca wykonuje przewozy krajowe czy zagraniczne. Kwestie te reguluje ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (Dz. U. z 2024 r. poz. 220), która dotyczy wszystkich kategorii przewozów. Zgodnie z art. 11 ust. 2a tej ustawy, rozkładów czasu pracy nie ustala się dla kierowcy wykonującego przewóz rzeczy lub okazjonalny przewóz osób. Przepis ten stosuje się odpowiednio do kierowców zatrudnionych w systemie równoważnym (art. 15 ust. 6 ustawy o czasie pracy kierowców). Zatem w przewozach towarowych kierowca może mieć przydzielane zadania z dnia na dzień i określany adekwatnie do potrzeby dobowy wymiar czasu pracy wynoszący w systemie równoważnym do 12 godzin. Nie ma potrzeby tworzenia harmonogramu czasu pracy.
Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy o czasie pracy kierowców, systemy i rozkłady czasu pracy oraz przyjęte okresy rozliczeniowe czasu pracy ustala się w układzie zbiorowym pracy lub w regulaminie pracy albo w obwieszczeniu, jeżeli pracodawca nie jest objęty układem zbiorowym pracy lub nie jest obowiązany do ustalenia regulaminu pracy. Zasadniczo regulacja ta jest analogiczna do wynikającej dla ogółu pracowników z art. 150 § 1 K.p. W przypadku kierowców pracodawca powinien jednak opracować dodatkowo informację o przepisach z zakresu czasu pracy, jakie obowiązują kierowców. Obowiązek taki wynika z art. 24 ust. 1 pkt 1 ustawy o czasie pracy kierowców.
Ważne: Pracodawca jest obowiązany poinformować kierowców o obowiązujących ich przepisach z zakresu czasu pracy, w sposób u niego przyjęty. |
Ustawodawca nie uregulował wymagań co do treści takiej informacji. Wydaje się, że powinna ona zawierać zarówno przepisy wewnętrzne, jak i powszechnie obowiązujące, w tym wynikające z aktów europejskich oraz polskich. W jej treści powinny znaleźć się także informacje o systemie i okresie rozliczeniowym czasu pracy. Nie musi mieć ona charakteru indywidualnego, co wynika wprost z ww. przepisu, a więc w aktach osobowych nie musi się znaleźć dokument potwierdzający taki fakt.
Na podstawie art. 29 § 3 pkt 1 K.p. kierowcy otrzymują także informację o warunkach zatrudnienia, w której jest ujętych wiele kwestii związanych z czasem pracy, ale obligatoryjne zagadnienia, jakie muszą zostać w niej zawarte, nie obejmują zagadnień takich jak system czasu pracy i okres rozliczeniowy. Nie ma zatem wymogu, aby w aktach osobowych przechowywać dokument potwierdzający to, w jakim systemie i okresie rozliczeniowym pracuje kierowca. Analogicznie jak każdy inny pracownik, musi on zostać zapoznany z treścią regulaminu pracy przed dopuszczeniem go do pracy i z tego aktu dowiedzieć się też o głównych kwestiach związanych z organizacją czasu pracy u pracodawcy. Więcej szczegółów powinien otrzymać w kolejnym dokumencie, czyli informacji o czasie pracy kierowców. Mogą być w nim powtórzone kwestie dotyczące systemu czasu pracy i okresu rozliczeniowego, ale powyższe nie wynika wprost z przepisów ustawy o czasie pracy kierowców. Informacja ta może mieć charakter indywidualny i wtedy potwierdzenie zapoznania się z jej treścią przechowuje się w części B akt osobowych, przy czym będzie to samodzielna decyzja pracodawcy, a nie efekt wykonania obowiązku prawnego ciążącego na podmiocie zatrudniającym.
|