Facebook

Jak szukać?»

Uwaga: Do 2 kwietnia 2024 r. część płatników składek przekazuje do ZUS zgłoszenia o pracy "szczególnej" ZUS ZSWA za 2023 r. Do 31 marca 2024 r. należy sporządzić i podpisać sprawozdanie finansowe za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US zeznań: CIT-8 i CIT-8AB za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US deklaracji: CIT-8E i CIT-8FR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: IFT-2R, CIT-RB i CIT-CSR za 2023 r. 2 kwietnia 2024 r. (wtorek) mija ostateczny termin złożenia do US informacji: CIT-8ST, CIT-N1, CIT-N2, PIT-N1 i PIT-N2 według stanu na 31 grudnia 2023 r.
Aktualnie jesteś: Gofin.pl (strona główna)  »  Prawo pracy  »  Czas pracy i urlopy  »   Wystąpienie godzin nadliczbowych w przypadku wcześniejszego rozpoczęcia pracy
POLECAMY
A A A  drukuj artykuł

Wystąpienie godzin nadliczbowych w przypadku wcześniejszego rozpoczęcia pracy

Ubezpieczenia i Prawo Pracy nr 19 (541) z dnia 1.10.2021

Zgodnie z harmonogramem pracownik w pierwszym tygodniu sierpnia br. miał pracować od 2200 do 600, jednak z uwagi na dodatkowe zamówienie wykonywał pracę od 1800 do 600. Jest on zatrudniony w systemie podstawowym na 3 zmiany w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym z sobotami wolnymi od pracy. Jakie dodatki przysługują pracownikowi?

Przepisy z zakresu czasu pracy wyodrębniają dwa rodzaje godzin nadliczbowych:

  • dobowe, które powstają po przekroczeniu normy dobowej (zasadniczo 8 godz.) albo po przekroczeniu przedłużonego wymiaru dobowego (np. 12 godz. w tak zaplanowanej dniówce w systemie, który to dopuszcza) oraz
  • średniotygodniowe, będące wynikiem przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy (zasadniczo 40 godz.).

Powyższe wynika z art. 151 § 1 K.p.

Za pracę w nadgodzinach przysługują dodatki w wysokości:

  • 100% wynagrodzenia za nadgodziny dobowe, które przypadały w nocy, w niedziele i święta niebędące dla pracownika dniami pracy, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy, albo w dniu wolnym od pracy udzielonym pracownikowi w zamian za pracę w niedzielę lub w święto, zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy,
  • 50% wynagrodzenia za nadgodziny dobowe występujące w przypadkach innych niż wymienione powyżej,
  • 100% wynagrodzenia za nadgodziny średniotygodniowe (art. 1511 § 1 i 2 K.p.).

Właściwa kwalifikacja nadgodzin wymaga zachowania określonej kolejności, polegającej na wyodrębnieniu najpierw nadgodzin dobowych, a następnie średniotygodniowych. Tak wynika z art. 1511 § 2 in fine K.p., w myśl którego dodatek za nadgodziny średniotygodniowe przysługuje tylko wtedy, gdy przekroczenie nie stanowiło nadgodzin dobowych. Z kolei nadgodziny dobowe ustala się z uwzględnieniem pojęcia doby.

Ważne: Dla celów rozliczania czasu pracy przez dobę należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której pracownik rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy (art. 128 § 3 pkt 1 K.p.).

Pracę dodatkową należy więc oceniać odnosząc ją do rozkładu. Jeżeli nie generuje nadgodzin dobowych, z dużym prawdopodobieństwem będą to nadgodziny średniotygodniowe, które według metody rekomendowanej przez Państwową Inspekcję Pracy ustala się porównując liczbę godzin przepracowanych w całym okresie rozliczeniowym z pominięciem nadgodzin dobowych, z obowiązującym w tym czasie wymiarem. Należy mieć przy tym na uwadze, że wymiar czasu pracy ulega obniżeniu o liczbę godzin usprawiedliwionej nieobecności w pracy (art. 130 § 3 K.p.).

Przykład

Pracownik jest zatrudniony w systemie podstawowym na 3 zmiany w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym z sobotami wolnymi od pracy. W zakładzie pracy pora nocna przypada od 2200 do 600. W jednym tygodniu sierpnia br. pracownik miał świadczyć pracę od 2200 do 600, jednak ze względu na szczególne potrzeby pracodawcy wykonywał ją od 1800, przepracowując dodatkowo 20 godzin (5 dni x 4 godz.). Wymiar czasu pracy w sierpniu br. wynosił 176 godzin, a pracownik wraz z pracą dodatkową łącznie przepracował 196 godzin. Praca dodatkowa (od 1800 do 2200):

  • w poniedziałek nie naruszyła normy dobowej, gdyż w poprzedzającą ją niedzielę nie przewidziano pracy rozkładowej,
  • we wtorek naruszyła normę w dobie rozpoczętej w poniedziałek o 2200 i zakończonej o tej samej porze we wtorek; taki sam status miała praca dodatkowa w środę, czwartek i piątek.

Pracownik wypracował więc 16 nadgodzin dobowych (4 dni x 4 godz.; drugi myślnik) oraz 4 nadgodziny średniotygodniowe (196 godz. - 16 godz. - 176 godz.). Za nadgodziny oprócz normalnego wynagrodzenia pracownikowi przysługiwały dodatki w wysokości 50% - za nadgodziny dobowe oraz 100% - za nadgodziny średniotygodniowe.


Zwracamy uwagę!
Przedstawione postępowanie nie obejmuje sytuacji, w której zmieniono rozkład czasu pracy. Co prawda istnieje obowiązek zaznajamiania pracownika z rozkładem z odpowiednim wyprzedzeniem, lecz nie jest wykluczona jego późniejsza modyfikacja. Wynika to nie tylko z przepisów prawa pracy o charakterze powszechnie obowiązującym (np. oddanie dnia wolnego za pracę w niedzielę), ale także z przypadków indywidualnych, gdy jest to uzasadnione okolicznościami niezależnymi od pracodawcy, a możliwość taka została przewidziana w przepisach wewnątrzzakładowych. Takie wnioski płyną ze stanowiska Głównego Inspektoratu Pracy z 6 kwietnia 2009 r. w sprawie naruszenia doby pracowniczej po dniu wolnym (znak GPP-417-4560-19/09/PE/RP) oraz stanowiska resortu pracy (por. pismo z 18 października 2013 r. w sprawie modyfikacji rozkładów czasu pracy pracowników). W omawianych okolicznościach pracownik musiałby jednak być objęty systemem równoważnym, który dopuszcza przedłużenie wymiaru dobowego. Nie jest to możliwe w systemie podstawowym.

Czas pracy i urlopy - czytaj także:

 
Przydatne linki
 
Sklep internetowy - sklep.gofin.pl
 
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o., ul. Owocowa 8, 66-400 Gorzów Wlkp., tel. 95 720 85 40, faks 95 720 85 60
Wydawnictwo Podatkowe GOFIN
Szanowny Użytkowniku !
Prosimy o zapoznanie się z poniższymi informacjami oraz wyrażenie dobrowolnej zgody poprzez kliknięcie przycisku "Zgadzam się".
Pamiętaj, że zawsze możesz wycofać zgodę.

Serwis internetowy, z którego Pani/Pan korzysta używa plików cookies w celu:

  • niezbędnego zapewnienia prawidłowego działania Serwisów (utrzymania sesji),
  • realizacji funkcjonalności ułatwiających obsługę Serwisu,
  • analizy statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
  • zbierania i przetwarzania danych osobowych w celu wyświetlenia reklam produktów własnych i klientów reklamowych.
Pliki cookies

Są to pliki instalowane w urządzeniach końcowych osób korzystających z Serwisu, w celu administrowania Serwisem, dostosowania treści Serwisu do preferencji użytkownika, utrzymania sesji użytkownika oraz dla celów statystycznych i targetowania reklamy (dostosowania treści reklamy do indywidualnych potrzeb użytkownika). Informujemy, że istnieje możliwość określenia przez użytkownika Serwisu warunków przechowywania lub uzyskiwania dostępu do informacji zawartych w plikach cookies za pomocą ustawień przeglądarki lub konfiguracji usługi. Szczegółowe informacje na ten temat dostępne są u producenta przeglądarki, u dostawcy usługi dostępu do internetu oraz w Polityce prywatności i plików cookies.

Administratorzy

Administratorem Pana/Pani danych osobowych w związku z korzystaniem z Serwisu internetowego i jego usług jest Wydawnictwo Podatkowe GOFIN sp. z o.o. Administratorem danych osobowych w plikach cookies w związku z wyświetleniem analizy statystyk i wyświetlaniem spersonalizowanych reklam są partnerzy Wydawnictwa Podatkowego GOFIN sp. z o.o., Google Inc, Facebook Inc.

Jakie ma Pani/Pan prawa w stosunku do swoich danych osobowych?

Wobec swoich danych mają Pan/Pani prawo do żądania dostępu do swoich danych, ich sprostowania, usunięcia lub ograniczenia przetwarzania, prawo do wniesienia sprzeciwu wobec przetwarzania danych, prawo do cofnięcia zgody.

Podstawy prawne przetwarzania Pani/Pana danych osobowych
  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z wykonaniem umowy.

    Umowa w naszym przypadku oznacza akceptację regulaminu naszych usług. Jeśli zatem akceptuje Pani/Pan umowę na realizację danej usługi, to możemy przetwarzać Pani/Pana dane w zakresie niezbędnym do realizacji tej umowy.

  • Niezbędność przetwarzania danych w związku z prawnie uzasadnionym interesem administratora.

    Dotyczy sytuacji, gdy przetwarzanie danych jest uzasadnione z uwagi na usprawiedliwione potrzeby administratora, tj. dokonanie pomiarów statystycznych, ulepszania naszych usług, jak również prowadzenie marketingu i promocji własnych usług administratora.

  • Dobrowolna zgoda.

    Aby móc realizować cele:
    - zapamiętania Pani/Pana decyzji w Serwisach w zakresie korzystania z dostępnych opcjonalnie funkcjonalności,
    - analiz statystyk ruchu i reklam w Serwisach,
    - wyświetlania spersonalizowanych reklam produktów własnych i klientów reklamowych w związku z odwiedzaniem niniejszego Serwisu internetowego partnerzy Wydawnictwa Podatkowego Gofin sp. z o.o. muszą mieć możliwość przetwarzania Pani/Pana danych.

Potrzebna jest Nam Pani/Pana dobrowolna zgoda na zapisy w plikach cookies w celach realizacji powyższych celów.
W związku z powyższymi wyjaśnieniami prosimy o wyrażenie dobrowolnej zgody na zapisywanie informacji w plikach cookies przez kliknięcie przycisku „Zgadzam się” lub „Nie teraz” w przypadku braku zgody. Istnieje możliwość skorzystania z „ustawień zaawansowanych” plików cookies w celu określenia indywidualnych zgód na zapis wybranych plików cookies realizujących wybrane cele.