Czy odwołanie czasu letniego spowoduje wystąpienie pracy nadliczbowej na zmianie nocnej w tym dniu?
Pracownicy, których organizacja czasu pracy w dniu odwołania czasu letniego przewiduje pracę w porze nocnej, przepracują o 1 godzinę więcej, co przy prawidłowym zaplanowaniu wymiaru oznacza co najmniej pracę ponadwymiarową. Jeżeli zaplanowana dniówka wynosi 8 godzin, przepracowana z tego tytułu dodatkowa godzina będzie klasyczną godziną nadliczbową.
Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 10 grudnia 2003 r. o czasie urzędowym na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. z 2004 r. nr 16, poz. 144) w Polsce obowiązuje czas środkowoeuropejski albo czas letni środkowoeuropejski w okresie od jego wprowadzenia do odwołania. Odwołanie czasu letniego następuje w październiku każdego roku przez cofnięcie wskazówek zegara jednego dnia z godziny 300 na 200. W bieżącym roku odwołanie czasu letniego nastąpi w niedzielę 28 października. Tak wynika z § 2 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 5 stycznia 2012 r. w sprawie wprowadzenia i odwołania czasu letniego środkowoeuropejskiego w latach 2012-2016 (Dz. U. poz. 33).
Odwołanie czasu letniego zawsze powoduje, iż pracownicy, którym z soboty na niedzielę tego dnia przypada nocna zmiana pracują o 1 godzinę dłużej, za którą należy się wynagrodzenie (art. 80 K.p.). Jeżeli plan pracy przewiduje 8 godzin pracy, nastąpi też przekroczenie normy dobowej i w konsekwencji konieczność opłacenia tej godziny również dodatkiem (ewentualnie udzielenia w zamian czasu wolnego).
Pracownik nabywa prawo do dodatku (ewentualnie czasu wolnego), także w przypadku zatrudnienia w szczególnym systemie lub rozkładzie czasu pracy, np. w systemie równoważnym, niezależnie od liczby zaplanowanych na tę noc roboczogodzin. Jak stanowi art. 151 § 1 K.p., pracą w godzinach nadliczbowych jest bowiem praca wykonywana ponad obowiązujące pracownika normy czasu pracy oraz ponad przedłużony dobowy wymiar czasu pracy, wynikający z obowiązującego pracownika systemu i rozkładu czasu pracy. Jeżeli natomiast w noc odwołania czasu letniego rozkładowa dniówka pracownika jest krótsza niż 8 godzin, przepracowanie dodatkowej godziny spowoduje przekroczenie wymiaru ogólnego czasu pracy (dla danego okresu rozliczeniowego), a w efekcie wystąpienie pracy nadliczbowej z przekroczenia normy średniotygodniowej.
| Przykład |
Pracownikowi zatrudnionemu w systemie równoważnym w jednomiesięcznym okresie rozliczeniowym na październik 2012 r. zaplanowano 184 godziny pracy, co przy wolnych sobotach pozostaje w zgodzie z obowiązującym wymiarem. W nocy z 27 na 28 października br. harmonogram pracownika przewiduje 6-godzinną zmianę roboczą (od 2400 do 600). Z powodu odwołania czasu letniego pracownik przepracuje jednak 7 godzin. Powyższe nie spowoduje przekroczenia normy dobowej lub przedłużonego wymiaru dobowego, zatem nie wystąpi tu tzw. nadgodzina dobowa. Jednakże pracownik przepracuje w tym miesiącu 185 godzin, co przy zastosowaniu metody obliczania przekroczeń średniotygodniowych zalecanej przez PIP będzie skutkowało wystąpieniem 1 nadgodziny z tytułu przekroczenia przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy w przyjętym okresie rozliczeniowym, którą należy skompensować 100% dodatkiem.
Zwracamy uwagę! Pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej - za każdą godzinę tej pracy - przysługuje dodatek do wynagrodzenia w wysokości 20% stawki godzinowej wynikającej z minimalnego wynagrodzenia za pracę (art. 1518 § 1 K.p.). Jego wysokość podaliśmy w dodatku nr 2 dołączonym do UiPP nr 2/2012, str. 119
| ||||||||||||
|
||||||||||||
