Mąż został skazany na grzywnę oraz utracił własność przedmiotów, które służyły mu do popełnienia przestępstwa, w tym nasz jedyny samochód. W naszym małżeństwie obowiązuje wspólność majątkowa. Nic nie wiedziałam o działaniach męża, nie czerpałam z nich również korzyści. Czuję się pośrednio ukarana w tej sprawie. Czy rzeczywiście muszę ponosić finansową współodpowiedzialność za czyny męża?
Sytuacja jest niewątpliwie trudna. Tylko mąż Czytelniczki formalnie odpowiada za popełnienie przestępstwa i tylko wobec niego został wydany stosowny wyrok. Niemniej jednak, co do zasady, skutki finansowe w takiej sytuacji pośrednio ponosi również małżonek skazanego, który pozostaje z nim w ustroju wspólności majątkowej.
Z chwilą prawomocnego orzeczenia środka karnego przepadku wobec jednego z małżonków pozostających we wspólności majątkowej, przedmioty majątkowe, których dotyczy przepadek, tracą z mocy prawa charakter składników majątku wspólnego. Wynika to z art. 29 Kodeksu karnego wykonawczego (Dz. U. z 1997 r. nr 90, poz. 557 ze zm.). Od tego momentu do przedmiotów tych stosuje się przepisy o współwłasności w częściach ułamkowych. Udział Skarbu Państwa stanowi część orzeczona przepadkiem.
Podobna regulacja obowiązuje w odniesieniu do grzywny i innych kar pieniężnych. Orzeczone w stosunku do jednego z małżonków, pozostających we wspólności majątkowej, kary grzywny, nawiązki i należności sądowe podlegają zaspokojeniu przede wszystkim z jego majątku osobistego i części składników majątku wspólnego. Jeżeli jednak okaże się to niemożliwe, egzekucja może być prowadzona z majątku wspólnego.
Przepisy przewidują pewne środki ochrony współmałżonka skazanego. W razie skierowania egzekucji do majątku wspólnego, współmałżonek skazanego może żądać ograniczenia lub wyłączenia w całości spłacania należności z majątku wspólnego lub niektórych jego składników, bądź "przejęcia" przez Skarb Państwa udziału w przedmiotach służących do popełnienia przestępstwa. Aby tak się stało, należy wykazać, że skazany nie przyczynił się lub przyczynił się w stopniu nieznacznym do powstania tego majątku albo do nabycia określonych jego składników lub zaspokojenie z majątku wspólnego tych należności jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Warto dodać, że egzekucja z majątku wspólnego jest niedopuszczalna w razie skazania za przestępstwo, którym pokrzywdzony jest małżonek skazanego albo osoby, w stosunku do których małżonek ten obciążony jest obowiązkiem alimentacyjnym.
|